Dokuz Eylül Gazetesi'nden Mert Yasin Alpdündar'ın haberine göre; Türkiye'de enflasyonist ortamdan kaynaklı ekonomik tarımsal üretim noktasında sorunların giderek artmasına neden oldu. Tarladan ile market arasındaki fiyat farkının neredeyse 4 katına ulaşması kamuoyunda tepki çekerken, üretici maliyetlerini karşılayamadı. Maliyetleri karşılayamayan çiftçi ise üretimden vaz geçmeye başladı. İzmir Ziraat Odaları Koordinasyon Kurulu Başkanı İbrahim Erdallı "Bu yıl ilk defa bu denli satılık arazi var. Para kazanamadığı için çiftçi üretimden vazgeçiyor. Planlı üretime geçilmezse çiftçi tamamen biter" ifadelerini kullandı. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Hakan Çakıcı ise "Çiftçinin maliyetleri, tohum ekiminden hasada kadar geçen süreçte sürekli artıyor. Ürünü kaça mal edeceğini ve kaça satacağını ise bilmiyor. Piyasada ne kadara satacağını da piyasa aktörleri belirliyor. Ya çok düşük gelirlerle satmak zorunda kalıyor ya da maliyetine satıyor. Markete, pazara geldiğinde ise inanılmaz rakamlara ulaşıyor" dedi.
TEMEL SORUN NAKLİYE GİDERLERİ
İzmir Ziraat Odaları Koordinasyon Kurulu Başkanı İbrahim Erdallı, Dokuz Eylül'e yaptığı açıklamada, tarla ile market arasındaki farkın en temel nedeninin nakliye giderlerindeki ciddi artışlar olduğunu söyledi. İzmir'de narenciye ürünlerinin tarlada 3 TL'den satıldığı bilgisini veren Erdallı, bu fiyatın marketlerde en az 15 TL'ye dile getirdiğini ifade etti. Erdallı, " Örnek vermek gerekirse biz portakalı 3 TL'ye satıyoruz. Bu ürünün üzerine işçilik maliyetleri, ambalaj ve nakliye giderleri ekleniyor. Markete ulaşana kadar fiyatı en az 15 TL'ye çıkıyor. Bu en kısa mesafeye giden ürün için geçerli" diye konuştu.
'ÇİFTÇİ ÜRETİMDEN VAZGEÇİYOR'
Kendi ürettiği 400 ton mandalinanın tarlada kaldığını da vurgulayan Erdallı, "Bu ürünlerin tarlada kalmasının nedeni ise bahsettiğim gibi işçilik maliyetleri ve nakliye giderlerinden kaynaklanıyor. Bizim bölgemizde çiftçi bahçelerini sökmeye başladı. Bu yıl ilk defa bu kadar fazla arazinin satışa çıkarıldığını görüyorum. Para kazanamayan çiftçi üretimden vazgeçiyor. Bunun önüne geçmenin tek yolu planlı üretimdir" dedi.
'ÜRETİCİNİN TEMEL SORUNU ENFLASYON'
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Hakan Çakıcı ise "Üreticinin temel sorunu enflasyon ve diğer etkenler nedeniyle maliyetleri karşılayamaması. Çiftçinin maliyetleri, tohum ekiminden hasada kadar geçen süreçte sürekli artıyor. Ürünü kaça mal edeceğini ve kaça satacağını ise bilmiyor. Piyasada ne kadara satacağını da piyasa aktörleri belirliyor. Ya çok düşük gelirlerle satmak zorunda kalıyor ya da maliyetine satıyor. Markete, pazara geldiğinde ise inanılmaz rakamlara ulaşıyor" diye belirtti.
'ANTALYA'DAN TOPRAK GETİRSENİZ KİLOSUNA 5 TL MASRAF YAZARSINIZ'
"Bugün Antalya'dan toprak getirmek isteseniz kilo başı 3-5 TL masraf yazmak zorundasınız" diyerek sözlerine devam eden Çakıcı, "Ürünü pazara getirene kadar arada bir yığın aracı var. Herkes kendi kar marjını koruma çabasında olduğu için maliyetler üst üste biniyor. Kar marjı ürünün miktarından bile fazla olabiliyor çünkü gelirinizi korumaya çalışıyorsunuz. Aynı şey pazarcı, marketçi için de geçerli. Tarlada ürün ucuz ama diğer maliyetler çok yükseldi. Burada ise ezilen çiftçi oluyor" diye vurguladı.
'PAZAR FİYATLARI BİRBİRİNE GİRMİŞ DURUMDA'
Pazar fiyatları hakkında bilgi veren İzmir Pazarcılar Esnafı Odası Başkanı Hamdin Erişen ise "Pazar fiyatları birbirine girmiş durumda. Elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz ama artık olmuyor. Halciler malın çok pahalı olduğu için alamadığını söylüyor. Üretici kazanamıyor. Pazarcı esnafı kazanamıyor. Vatandaş zaten zor durumda. Biz ne yapacağımızı şaşırmış durumdayız" diye söyledi.
OCAK AYINDAN BERİ YÜZDE 50 ARTIŞ
Piyasaya güvenin kalmadığını dile getiren Erişen, "Biberin kilosu 40-60 TL oldu. Salatalık 35 TL, Kabak 30 TL, Patlıcan ise 30 TL. Bu tüccara verilen paralar. Bir de bunun ambalaj ve personel parası var. Bunların da üzerine eklendiğini düşünürseniz fiyatlar giderek artıyor. Ocak ayından bu yana ürünlere yüzde 50'den fazla zam geldi. Ben daha önce yaptığım açıklamalarda kışın zor geçeceğini söylemiştim. Keşke haklı çıkmasaydım ama kış çok sert geçiyor" dedi.
