Venezuelalı muhalif siyasetçi Maria Corina Machado, ülkesinde yıllardır süren otoriter yönetime karşı duruşuyla tanınıyor. Muhalefet bloğunun önde gelen isimlerinden biri olan Machado, yıllar boyunca hem siyasi baskılarla hem de kişisel tehditlerle karşı karşıya kaldı.
Nobel Komitesi, 2025 Barış Ödülü’nü açıklarken Machado’nun “Latin Amerika’da cesaretin olağanüstü bir örneğini sergilediğini” vurguladı. Komite başkanı, Machado’nun “Venezuela’da demokrasi arayışında birleştirici bir lider figürü” olduğunu söyledi.
Demokratik mücadelede simge isim
Machado, uzun süredir Venezuela Devlet Başkanı Nicolás Maduro yönetimine karşı demokratik reformlar çağrısı yapıyor.
Nobel Barış Komitesi, Machado’nun ödüle layık görülme gerekçesini şu ifadeyle duyurdu:
“Maria Corina Machado, Venezuela halkının demokratik haklarını savunmak için yorulmak bilmez çabaları ve diktatörlükten demokrasiye adil, barışçıl bir geçiş için verdiği mücadelesiyle Nobel Barış Ödülü’ne layık görülmüştür.”
Bu açıklama, sosyal medya platformu X (Twitter) üzerinden paylaşıldı.
Maria Corina Machado kimdir?
Machado, 7 Ekim 1967 tarihinde Venezuela’nın başkenti Karakas’ta doğdu. Endüstri mühendisliği eğitimi aldıktan sonra Amerika Birleşik Devletleri’nde Yale Üniversitesi’nde kamu yönetimi üzerine çalışmalar yaptı.
2000’li yılların başında siyasete atılan Machado, Venezuela’da demokratik reformlar, şeffaf yönetim ve yolsuzlukla mücadele alanlarında aktif rol oynadı.
Kariyerinin başında “Súmate” adlı sivil toplum kuruluşunu kurarak seçimlerin adil yapılması için çalıştı. Bu kuruluş, 2004’teki referandum sürecinde seçim ihlallerine dair raporlarıyla büyük yankı uyandırmıştı.
Muhalefetin en etkili liderlerinden biri
Machado, zamanla Venezuela muhalefetinin en güçlü figürlerinden biri haline geldi.
2010’da Ulusal Meclis’e milletvekili olarak seçildi ancak 2014 yılında hükümet karşıtı protestolarda göstericilere destek vermesi nedeniyle meclis üyeliği iptal edildi.
Buna rağmen ülke içinde ve dışında destek toplamayı sürdüren Machado, 2023’teki muhalefet ön seçimlerinde açık ara farkla cumhurbaşkanı adayı seçilmişti. Ancak Maduro hükümeti, adaylığını yasaklayarak onun seçimlere katılmasını engelledi.
Nobel ödülüne giden yol
Machado’nun Nobel Barış Ödülü’ne uzanan mücadelesi, yalnızca siyasi değil aynı zamanda insani bir dayanıklılığın hikâyesi olarak değerlendiriliyor.
Defalarca tehdit edildi, pasaportuna el konuldu, kamu görevlerinden men edildi; ancak tüm bu baskılara rağmen geri adım atmadı.
Özellikle son yıllarda ülkesinde yaşanan ekonomik kriz, yolsuzluklar ve toplumsal yoksulluğa karşı yürüttüğü barışçıl protestolar ile uluslararası kamuoyunun desteğini kazandı.
Nobel Komitesi’nden güçlü mesaj
Komite, Machado’nun ödülünü duyururken “Barış, yalnızca savaşın yokluğu değil, adaletin ve özgürlüğün varlığıdır” ifadesini kullandı.
Bu açıklama, Venezuela’da demokrasi için mücadele eden muhalif hareketlere moral kaynağı oldu.
Nobel Barış Ödülü’nün Machado’ya verilmesi, yalnızca Venezuela değil, Latin Amerika genelinde demokratik hareketlerin güçlenmesi açısından da sembolik bir önem taşıyor.
Dünyadan destek mesajları
ABD, Kanada ve Avrupa Birliği ülkelerinden pek çok lider, Maria Corina Machado’nun ödülünü “hak edilmiş bir onur” olarak nitelendirdi.
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği de yaptığı açıklamada, “Machado’nun demokratik değerlere olan bağlılığı, Latin Amerika’da insan hakları mücadelesine ilham veriyor” ifadelerini kullandı.