Türkiye’de yaklaşık 7 milyon çalışanı doğrudan ilgilendiren asgari ücret görüşmeleri için süreç resmen başlıyor. Aralık ayında toplanması beklenen Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2026 yılında geçerli olacak yeni ücret seviyesini belirlemek üzere yeniden bir araya gelecek.
Ekonomide yaşanan dalgalanmalar, yüksek enflasyon ve alım gücündeki kayıplar, bu yılki görüşmeleri her zamankinden daha önemli hale getiriyor. Kamuoyunda yapılan değerlendirmelerde zam oranı için yüzde 20, yüzde 25 ve yüzde 30 bandı öne çıkarken, çalışan kesim beklentilerini giderek daha yüksek sesle dile getiriyor.
Bakan Işıkhan'dan “dengeli zam” mesajı
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, İzmir’de katıldığı toplantıda yaklaşan görüşmelere dair önemli mesajlar verdi. Sürecin sosyal diyalog çerçevesinde ilerleyeceğini vurgulayan Işıkhan, hem çalışan kesimin refahını koruyan hem de işverenlerin üretim gücünü zedelemeyen bir ücret seviyesinin hedeflendiğini söyledi.
Bakan Işıkhan, “Aralık ayının başında Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nu toplayacağız. Önceliğimiz, ortak akılla uzlaşmaya varılmasıdır. Komisyonun hem çalışanlarımızı koruyan hem de işverenlerimizin istihdam kapasitesini gözeten optimal bir rakam ortaya çıkaracağına inanıyorum" dedi.
Masada üç farklı zam senaryosu var
2026 yılı asgari ücretine ilişkin modellerde üç ana senaryo öne çıkıyor. Ekonomi çevrelerinde yapılan hesaplamalara göre:
- Yüzde 20 zam olursa brüt 31.206,60 TL, net 26.525,60 TL
- Yüzde 25 zam olursa brüt 32.506,88 TL, net 27.630,84 TL
- Yüzde 30 zam olursa brüt 33.807,15 TL, net 28.736,07 TL
Bu tahminler, yıl sonu enflasyon beklentileri ve orta vadeli ekonomik programdaki hedeflerle paralellik gösteriyor. Çalışanlar ise özellikle temel gıda ve barınma maliyetlerindeki artış nedeniyle daha yüksek bir güncelleme talep ediyor.
"Bu yapıyla masaya oturmayacağız”
Bu yılki görüşmelere damga vuran en kritik gelişmelerden biri, TÜRK-İŞ ve HAK-İŞ’in komisyon çalışmalarına katılmama kararı oldu.
“Adil olmayan bu yapı değişmeden gelmeyiz”
TÜRK-İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay, mevcut komisyon yapısının işçi lehine sonuç doğurmadığını belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Yeni düzenleme olmazsa komisyona katılmayacağız. Asgari ücretlinin yalnız bırakılması gibi bir düşüncemiz olamaz ama bu yapı demokratik değil. Enflasyon yüzde 45 iken Yüksek Hakem Kurulu yüzde 8 veriyor; bunun neresi adil?”
Atalay’ın açıklaması, işçi kesimindeki rahatsızlığı bir kez daha gözler önüne serdi. Asgari ücretli, son dönemde yükselen hayat pahalılığı nedeniyle en kırılgan gruplar arasında yer alıyor.
“Her yıl aynı tiyatro sahneleniyor”
Benzer bir çıkış da HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslandan geldi. Arslan, komisyonun yıllardır işleyiş sorunları bulunduğunu belirterek şunları dile getirdi:
“Bu yapıyla sağlıklı bir asgari ücret çıkarmak mümkün değil. Her yıl tekrarlanan bir tiyatro izliyoruz. Komisyonun demokratik, katılımcı ve çoğulcu bir anlayışla yeniden inşa edilmesi gerekiyor.”
Arslan, TÜRK-İŞ’in yıllar sonra kendileriyle aynı noktaya gelmesini “tarihi bir adım” olarak nitelendirdi.
Görüşmeler ne zaman başlayacak?
2026 yılı için kesin toplantı takvimi henüz açıklanmadı ancak geçmiş yıllardaki uygulamalara bakıldığında Aralık ayının ilk haftasında sürecin başlaması öngörülüyor.
Önceki yıl komisyon:
- 10 Aralık'ta ilk toplantısını
- 16 Aralık'ta ikinci toplantısını
- 19 Aralık'ta üçüncü toplantısını
- 24 Aralık'ta dördüncü toplantısını yaparak yeni ücreti belirlemişti.
Bu yıl ise sendikaların masaya oturmama kararı, takvimin nasıl ilerleyeceğine dair soru işaretleri yaratıyor.
Geçmiş yılların asgari ücret tablosu
Son yıllarda artan enflasyon ve kur baskısı nedeniyle asgari ücret her yıl yüksek oranlı zamlarla güncellendi. İşte son dönemin dikkat çeken net asgari ücret rakamları:
- 2025: 22.104 TL
- 2024: 17.002 TL
- 2023 (Temmuz–Aralık): 11.402 TL
- 2023 (Ocak–Haziran): 8.506 TL
- 2022 (Temmuz–Aralık): 5.500 TL
- 2022 (Ocak–Haziran): 4.253 TL
Tablo, artış oranlarının hızlandığını ancak alım gücündeki kayıpların tam olarak telafi edilemediğini ortaya koyuyor.
Asgari ücret nasıl belirleniyor?
Yasaya göre Asgari Ücret Tespit Komisyonu, işçi, işveren ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere toplam 15 üyeden oluşuyor.
Komisyon toplantıları Çalışma Bakanlığı’nın belirlediği tarihlerde gerçekleştiriliyor. Kararlar oy çokluğu ile alınıyor; eşitlik halinde ise başkanın bulunduğu taraf üstün sayılıyor.