Ticaret Bakanı Ömer Bolat, asgari ücret artışını gerekçe göstererek fiyatlara zam yapmaya hazırlanan firmalara sert mesaj verdi. Sahada denetimlerin aralıksız sürdüğünü vurgulayan Bolat, fahiş fiyat ve stokçuluk girişimlerine karşı tavizsiz bir duruş sergileyeceklerini belirterek, “Asgari ücreti bahane edip fiyatlara bindirme yapmaya çalışanlara aman vermeyeceğiz” dedi.
Denetimler sıkılaşıyor
Bakan Bolat, Bakanlığın yürüttüğü faaliyetlere ilişkin yaptığı değerlendirmede, küresel ekonomideki durgunluğa rağmen Türkiye’nin üretim gücünü koruduğuna dikkat çekti. İmalat sanayi, tarım ve hizmetler sektörü başta olmak üzere birçok alanda büyümenin sürdüğünü ifade eden Bolat, Türkiye ekonomisinin son beş yıldır kesintisiz büyüme gösterdiğini söyledi. Bu büyümenin, piyasa disiplininin korunmasıyla birlikte anlam kazandığını vurguladı.
İhracatta hedef aşıldı, rakamlar yukarı yönlü
İhracat rakamlarına da değinen Bolat, 2020 yılında COVID-19 salgını nedeniyle gerileyen ihracatın 2021’den itibaren güçlü bir toparlanma sürecine girdiğini hatırlattı. Recep Tayyip Erdoğan tarafından bu yıl için belirlenen 390 milyar dolarlık ihracat hedefinin aşıldığını açıklayan Bolat, kasım ayı sonu itibarıyla ihracatın 393 milyar dolara ulaştığını söyledi. Mevcut gidişatın sürmesi halinde 395 milyar doların da görülebileceğini ifade etti.
Aylık rekorlar ve net artış dikkat çekti
Bolat’ın paylaştığı verilere göre, yılın 11 ayının 4’ünde aylık bazda ihracat rekorları kırıldı, 9 ayında ise artış sağlandı. Takvim etkisi nedeniyle yalnızca iki ayda sınırlı gerileme yaşandığını belirten Bolat, toplamda 11 ayda 8,8 milyar dolar mal, 5,5 milyar dolar hizmet ihracatı artışıyla 14,3 milyar dolarlık ilave değer üretildiğini vurguladı. Bu tablonun, Türkiye’nin üretim kapasitesini ve dış pazarlardaki direncini ortaya koyduğunu dile getirdi.
İthalattaki artışın nedeni altın ve otomobil
İthalat cephesinde yaşanan artışa da açıklık getiren Bolat, yükselişin büyük ölçüde altın ve binek otomobil ithalatından kaynaklandığını söyledi. Türkiye’nin sanayi, tarım ve hizmetler alanında güçlü bir ülke olduğunu belirten Bolat, ihracatın ithalatı karşılama oranının bu yıl yüzde 75 civarında gerçekleşeceğini kaydetti.
Hizmetler ihracatı cari açığı aşağı çekiyor
Hizmetler ihracatının dış ticaretteki rolüne dikkat çeken Bolat, geçen yıl 61,5 milyar dolar olan net hizmetler fazlasının bu yıl 63 milyar doların üzerine çıkabileceğini ifade etti. Bu artışın, cari işlemler açığını makul seviyelere çektiğini belirten Bolat, Türkiye’nin dünyada hizmetler ticaretinde fazla veren 5’inci ülke konumunda olduğunu hatırlattı.
Otomotiv ve emlakta manipülasyonlara müdahale
Kovid-19 sonrası küresel arz-talep dengesindeki bozulmanın enflasyon baskısı yarattığını ifade eden Bolat, bu dönemde üretimi artırmak amacıyla düşük faizli yatırım ve işletme kredilerinin devreye alındığını söyledi. Ticaret Bakanlığı olarak sektörel yönetmelikler çıkardıklarını ve denetimleri artırdıklarını belirten Bolat, özellikle otomotiv ve emlak piyasasında yaşanan manipülatif operasyonlara son verdiklerini dile getirdi.
Fahiş fiyat ve stokçuluğa ağır cezalar
Bolat, fiyat etiketi, fahiş fiyat, stokçuluk ve aldatıcı reklam uygulamalarına karşı çok sayıda tedbiri hayata geçirdiklerini söyledi. Bu kapsamda, yılın ilk 11 ayında fırsatçılık yapan veya haksız fiyat uygulayan işletmelere 2,5 milyar liranın üzerinde ceza kesildiğini açıkladı. Rekabet Kurulunun da yoğun çalıştığını belirten Bolat, 211 firmaya toplam 12,5 milyar lira cezai işlem uygulandığını aktardı.
Tüketici başvurularında hızlı çözüm
Tüketici hakem heyetlerine yapılan başvurulara da değinen Bolat, bu yıl 818 bin başvuru alındığını ve 775 bin dosyanın karara bağlandığını söyledi. Karar sürelerinin 6 aydan 3 aya düşürüldüğünü belirten Bolat, toplamda 11 milyar liralık uyuşmazlığın çözüme kavuşturulduğunu vurguladı. Bu hızlanmanın, tüketici haklarının korunmasında önemli bir adım olduğunu ifade etti.
"Asgari ücret bahane edilmeyecek"
Yeni asgari ücretin açıklanmasının ardından fırsatçı girişimlerin artabileceğine dikkat çeken Bolat, bu ücretin 2026 yılında geçerli olacağını hatırlattı. Buna rağmen fiyatlara zam yapmaya çalışanlara karşı sert önlemler alınacağını belirten Bolat, “Asgari ücret artışı kadar zam yapmaya kalkan uyanıklara karşı 81 ilde denetimlerimiz sürüyor. Tüketicimizin satın alma gücünü korumak için 7 gün 24 saat sahadayız” dedi.
Deprem bölgesine rekor destek
Bolat, deprem bölgesine yönelik çalışmalara da değinerek, bütçe imkanları çerçevesinde 2,5 yılda 90 milyar dolar harcandığını söyledi. Bu sürecin dünya ölçeğinde bir rekor olduğunu belirten Bolat, arama-kurtarma, enkaz kaldırma ve yeni konutların teslimi süreçlerinin kısa sürede tamamlandığını vurguladı.
Esnafa kredi ve finansman desteği
Esnaf desteklerine ilişkin bilgi veren Bolat, bu yıl Halk Bankası üzerinden 154 milyar lira, yüzde 50 faiz sübvansiyonlu kredi sağlandığını açıkladı. Kredi faiz maliyetinin yüzde 29’dan yüzde 25’e düşürüldüğünü, geri ödeme süresinin uzatıldığını ve taksit aralıklarının rahatlatıldığını belirtti. Bolat, 2026 yılında finansman maliyetlerinin yüzde 25’in altına ineceğini ifade etti.
"Satın alma gücü artacak" mesajı
Vergi düzenlemelerine ve ihracat desteklerine de değinen Bolat, ihracatçılara bu yıl 33 milyar liralık destek sağlandığını, yıl sonunda Türk Eximbank üzerinden 53 milyar dolar kredi kullandırılmış olacağını kaydetti. Tüm bu adımların, vatandaşların satın alma gücünü artırmaya ve piyasada istikrarı güçlendirmeye yönelik olduğunu söyledi.