İzmir’de gevrek fiyatlarının 15 liradan 20 liraya yükseldiği iddiaları kamuoyunda geniş yankı uyandırdı. Sosyal medyada ve basında yer alan “Ticaret Bakanlığı zam talebini onayladı” yönündeki haberler üzerine Bakanlıktan resmi açıklama geldi. Yapılan duyuruda, bakanlığın fiyatları doğrudan belirleme veya tek başına onaylama yetkisi bulunmadığı, İzmir’de gündeme gelen zam taleplerinin ise reddedildiği bildirildi.
Bakanlık, yanlış bilgilerin önüne geçmek için açıklama yapma gereği duyduklarını, süreçte karar mekanizmasının esnaf birlikleri ve yerel komisyonlar tarafından işletildiğini belirtti.
Gevrek tarifesi nasıl belirleniyor?
Ticaret Bakanlığı açıklamasında gevrek fiyatlarının belirlenme süreci ayrıntılarıyla anlatıldı. İlk olarak ilgili oda yönetim kurulu tarafından hazırlanan fiyat teklifi, bağlı bulunduğu Birliğe sunuluyor. Birlik, yerel düzeyde oluşturulan komisyon ile teklifi değerlendiriyor.
Bu aşamanın ardından karar, Türkiye Fırıncılar Federasyonu görüşüyle birlikte Ticaret Bakanlığı’na gönderiliyor. Bakanlık ise maliyet unsurları ve tüketicinin alım gücü kriterlerini dikkate alarak görüş bildiriyor. Ancak nihai karar Birlik yönetim kurulu onayıyla yürürlüğe giriyor. Bakanlık, fiyatları doğrudan belirleyen kurum olmadığının altını özellikle çizdi.
İzmir’den gelen talepler reddedildi
Bakanlığın açıklamasında İzmir’den gelen taleplerin tarihi de paylaşıldı. İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği, 8 Ağustos’ta “100 gram gevrek 20 lira” talebiyle Bakanlığa başvurdu. Ancak 22 Ağustos’ta bu talep reddedildi. Ardından 27 Ağustos’ta gerekçeler ve maliyet tabloları eklenerek yeniden yapılan başvuru da 28 Ağustos’ta uygun bulunmadı.
Benzer şekilde İzmir Ticaret Odası da 12 Şubat’ta “90 gram gevrek 15 lira” tarifesini Bakanlığa sundu. Fakat bu talep de 14 Şubat’ta reddedildi. Mart ayında yenilenen ikinci başvuru da yine olumsuz yanıt aldı.
“Bakanlık onayladı” iddialarına sert yalanlama
Ticaret Bakanlığı, basında yer alan “zam talebini onayladı” ifadelerinin gerçeği yansıtmadığını belirtti. Bakanlık açıklamasında, İzmir’de bugüne kadar yapılan tüm zam başvurularının tüketiciye ek yük getireceği ve maliyet unsurlarıyla dengelenemediği gerekçeleriyle reddedildiği açıkça kaydedildi.
Ayrıca İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği tarafından uygulamaya konulan tarife için İzmir Valiliği’nin mahkemeye itiraz başvurusu yaptığı bilgisi de paylaşıldı.
Tüketicinin korunması öncelik
Bakanlık, tüketici haklarının korunmasını, fiyat istikrarının sağlanmasını ve üreticiyle tüketici arasında adil bir denge kurulmasını görevleri arasında gördüklerini vurguladı. Açıklamada, İzmir’deki tartışmalı gevrek zammının Bakanlığın onayıyla gerçekleştiği yönündeki iddiaların doğru olmadığı tekrarlandı.
Kamuoyuna yapılan bilgilendirmede, İzmir’de fiyat artışı taleplerinin reddedilmesiyle birlikte vatandaşların alım gücünü koruma iradesinin önceliklendirildiği ifade edildi. Bu süreçte bakanlık ile birlikte esnaf odaları, ticaret birlikleri ve yerel komisyonların sorumluluk aldığı hatırlatıldı.