Türkiye'de bankacılık sisteminde yaşanan çarpıcı bir gelişme, kamuoyunun dikkatini çekti. Uzun yıllardır banka hesaplarında atıl kalan ve sahipleri tarafından hiçbir işlem yapılmayan devasa paralar, artık devletin denetiminde. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'nun (TMSF) açıklamalarına göre, 2024 sonu itibarıyla 10 yıl boyunca dokunulmamış olan 2 milyon 226 bin 269 hesaptan toplamda yaklaşık 732,1 milyon lira Fon'a aktarıldı. Bu rakam, sadece bireysel tasarrufları değil, aynı zamanda ekonomi içerisindeki dinamikleri de yakından ilgilendiriyor.
Bu paraların aktarılma süreci, bankacılık kanunlarının belirlediği çerçevede gerçekleşiyor. Bir hesapta 10 yıl boyunca hiçbir işlem yapılmadığı zaman, o hesap zaman aşımına uğramış kabul ediliyor. Bankalar, bu hesapları haziran ayına kadar kamuoyuna ilan ediyor ve hak sahiplerinin 15 Haziran'a kadar başvuru yapmasını bekliyor. Şayet bu süre zarfında hesaba sahip çıkılmazsa, meblağlar TMSF'ye devrediliyor. Bu yılki devir işlemi, 2014 yılında son kez işlem görmüş olan hesapları kapsıyor.
Unutulan Para Sadece TL ile mi Sınırlı?
Bankalara devredilen bu paralar yalnızca Türk Lirası'ndan ibaret değil. Unutulan meblağlar, farklı döviz cinslerinde ve kıymetli madenlerde de bulunuyor. Bu durum, tasarruf sahiplerinin sadece ulusal para biriminde değil, aynı zamanda döviz ve altın gibi varlıklarda da zaman içinde hesaplarını unuttuklarını gösteriyor.
Devredilen paraların dökümüne bakıldığında, 172 milyon liranın üzerinde bir TL tutarının yanı sıra, milyonlarca dolarlık, euroluk ve hatta İsviçre frangı ve sterlin cinsinden meblağların da Fon'a geçtiği görülüyor. Özellikle 4.7 milyon dolar, 6.5 milyon euro ve 714 bin dolarlık altın değeri, unutulan servetlerin sadece küçük bir kısmını oluşturuyor.
Geçmiş Yıllarda Durum Nasıldı? Unutulan Paralar Artıyor mu?
Zaman aşımına uğrayan hesaplar, yeni bir olay değil. Geçmiş yıllarda da benzer devirler gerçekleşti ancak son yıllarda bu rakamlarda dikkat çekici bir artış gözlendi. Örneğin, 2015 yılında yaklaşık 330 bin hesapta 64 milyon lira TMSF'ye aktarılırken, 2020 yılında bu sayı 1 milyon 44 bin hesaba ve 217 milyon liraya ulaştı. 2024 yılında ise bu artış ivmesi daha da yükseldi ve 1 milyon 672 bin 473 hesaptan 506 milyon 662 bin 509 lira Fon'a geçti.
Unutulan Para Sahipleri Hakkını Nasıl Arar?
Birçok kişi, zaman aşımına uğrayan hesaplarının olup olmadığını bilemiyor. Ancak TMSF ve bankalar bu konuda belirli aralıklarla sorgulama imkanları sunuyor. "Unutulan Para Sorgulama" gibi hizmetler sayesinde, vatandaşlar adlarına zaman aşımına uğrayan bir hesabın olup olmadığını kolaylıkla kontrol edebiliyor. Bu sorgulama süreçleri genellikle bankaların veya TMSF'nin resmi internet siteleri üzerinden gerçekleştiriliyor.
Eğer zaman aşımına uğramış bir hesabınız varsa, hak sahipleri veya mirasçıları, ilgili bankaya gerekli belgelerle birlikte başvuruda bulunarak paralarını geri alabilir. Ancak bu süreç, yasal prosedürlere ve belirli sürelere tabi.