İzmir Karabağlar Esentepe Mahallesi’nde rezerv alan kararı ve başlayan yıkımlarla birlikte devam eden kentsel dönüşüm süreci, mahalle halkı ile belediye yetkililerini bir kez daha aynı masaya getirdi. Belediye Meclis Salonu’nda yapılan toplantıda hem hukuki süreç hem altyapı kesintileri hem de projeyi yürüten firmanın durumu tartışıldı.
“Su, elektrik, doğal gaz kesilmesin” çağrısı
Toplantının ardından konuşan mahalle sakinlerinden Safiye Uygun, özellikle altyapı kesintilerinin mahalleliyi mağdur ettiğini belirterek belediyenin daha fazla inisiyatif alması gerektiğini söyledi:
“En azından su, elektrik ve doğal gazın kesilmesini önlenebilirdi. İkinci bir mahkeme kararı çıkmış ama bizim haberimiz yok. Buna rağmen kesimler devam ediyor. Sekiz yüz kırk konut var. Bin yüz kişinin vekaletini aldıysa her gün yeni vekalet getirmeye gerek yok. Bu firmaya güvenmiyoruz. Çünkü müteahhit firma bile değil. “Bu vekaletlerin ne olduğu belli değil; ortada laflar dolaşıyor. Diledikleri bedel üzerinden istedikleri gibi işlem yapabilecekler.”
Projeyi yürüten firmaya ilişkin ciddi endişelerini de dile getirdi:
“Belki bugün bir vaat veriyorlar ama Fenercioğlu yarın geldiğinde sözleşmedeki gibi hakkımızı verecek mi? Bu Fikirtepe gibi mi olacak?”
“Adam hiçbir şey istemeden ‘evin kadar ev vereceğim’ diyor. Bana yerim büyük diye büyük daire veriyor; kendine ekstra yer alıyor. Nasıl oluyor bu iş? Vatandaş mağdur. Hala çikamayan insanlar var. Hayat şartlarımız zor. Arkadaşımız ‘babam kanser hastası’ dedi. Evimi başıma mı yıkacaksınız?”
Suyun, elektriğin, doğal gazın kesilmesi talimatını belediye verdi. Şimdi bunun durdurulmasını istiyoruz.”
Belediye: “Davaların çoğunda taraf değiliz, hukuki süreç yürütülüyor”
Toplantıya katılan Kentsel Dönüşüm Müdürü, belediye bürokratları ve belediye avukatı ise belediyenin sürece ilişkin pozisyonunu şu sözlerle açıkladı:
“Bakanlığın planı yürürlükte. Açtığınız davalarda biz taraf değiliz.” Yetkililer, rezerv alan kararını ve imar planlarını bakanlığın yaptığını, bu nedenle açılan birçok davanın muhatabının belediye olmadığını ifade etti. Taraf olmadıkları davalara erişimlerinin sınırlı olduğunu, kendi sorumluluk alanlarına giren konularda ise idareye yazı yazarak bilgi aldıklarını belirttiler.
Mahkeme kararlarının altyapı kesintilerine etkisine dair sorular üzerine belediye temsilcileri karışıklığın kaynağının farklı kurumlar olduğunu vurguladı:
“Elektrik ekipleri mahkeme kararını görünce gidiyor ama doğal gazın kesildiği yerler oldu. Bu işlemleri belediye değil ilgili dağıtım şirketleri yürütüyor.”
Mahallelinin belediyenin Danıştay’daki yürütmeyi durdurma kararına neden itiraz ettiğine dair sorularına ise yetkililer, “İtiraz etmediğimiz söyleniyor ama süreç mevzuata uygun şekilde ilerliyor” açıklamasını yaptı.
Mahallede yıkımlar ve güvenlik endişeleri
Tahliye edilen binalarda yıkım çalışmalarının devam ettiği Esentepe’de mahalleliler güvenlik önlemlerinin yetersiz olduğunu dile getirdi. Sökülen kapı ve pencere parçalarının sokaklara bırakılması, hurda toplayıcılarının bölgeye girmesi ve molozların kontrolsüz şekilde birikmesi en çok şikâyet edilen konular arasındaydı. Mahalle sakinleri, çocukların ve özellikle yaşlı vatandaşların risk altında olduğunu belirterek yıkımların kontrollü yapılmasını istedi.
Mahkemeden yürütmeyi durdurma kararı
İzmir 3. İdare Mahkemesi, yaklaşık 7 hektarlık rezerv yapı alanı için hazırlanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planının yürütmesini durdurmuştu. Kararda, rezerv alan statüsünün hukuki tartışmalarına dikkat çekilmiş ve planın uygulanması hâlinde “telafisi güç zararlar” doğabileceği belirtilmişti. Mahalleli, elektrik ve doğal gaz kesintilerinde de bu kararı emsal göstererek kesintilere itiraz etmeyi sürdürüyor.
Firma tartışması: TurkMall’ın vergi kayıtları gündemde
Toplantıda gündeme gelen bir diğer konu projeyi yürüten TurkMall şirketinin mali durumu oldu. Mahalleli tarafından paylaşılan vergi levhası kayıtlarında şirketin 2019–2021 yılları arasında “0 TL vergi matrahı ve 0 TL vergi tahakkuku” gösterdiği iddia edildi. Mahalleli, “Böyle büyük bir projeyi yürüten firmanın şeffaf olması gerekir” diyerek yetkililerden konunun araştırılmasını talep etti.