İzmir Büyükşehir Belediyesi, çevre dostu bir kent hedefiyle yürüttüğü atık yönetimi çalışmaları kapsamında park, bahçe ve refüjlerden çıkan yeşil atıkları kompost gübreye dönüştürüyor.
Bu sayede hem kimyasal gübre kullanımı azalıyor hem de kent genelinde doğal döngü destekleniyor.
Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay’ın sürdürülebilir yaşam vizyonu çerçevesinde hayata geçirilen proje, hem ekolojik hem ekonomik katkı sağlıyor.
Yeşil atıklardan elde edilen kompost, İzmir’in parkları, bahçeleri ve yangından etkilenen tarım alanlarında yeniden toprağa kazandırılıyor.
Budama ve çim atıkları gübreye dönüşüyor
İzmir Büyükşehir Belediyesi Park ve Bahçeler Dairesi Başkanlığı tarafından yürütülen çalışmalarda, budama artıkları, çim biçme kalıntıları, ağaç yaprakları ve talaş atıkları belediye ekipleri tarafından toplanıyor.
Toplanan atıklar, Bornova’daki kompost üretim tesisine taşınıyor. Burada doğadan elde edilen bu materyaller, Doğal Yaşam Parkı’ndan getirilen hayvansal gübreyle birleştiriliyor.
Sıcaklık, nem ve azot dengesinin özenle kontrol edildiği süreç sonunda, yüksek verimli doğal kompost gübre elde ediliyor.
Yılda 2,5 milyon lira tasarruf
İzmir Büyükşehir Belediyesi, kendi kaynaklarını kullanarak ürettiği gübre sayesinde her yıl yaklaşık 2,5 milyon liratasarruf ediyor.
Üretilen kompost, park ve yeşil alanların yanı sıra, yangın sonrası rehabilitasyon çalışmalarında da toprağın zenginleştirilmesi amacıyla kullanılıyor.
Böylece hem belediye bütçesinde önemli bir ekonomi yaratılıyor hem de doğal kaynakların döngüsel kullanımıyla sürdürülebilir çevre politikası destekleniyor.
Hedef: Yılda 4 bin metreküp üretim
Park ve Bahçeler Dairesi Başkanlığı Ağaçlandırma Şube Müdürlüğü’nde görev yapan Peyzaj Mimarı Yağmur Altun, kompost sürecinde doğanın kendi döngüsünden ilham aldıklarını belirtti.
Altun, “Kompost üretirken nem, oksijen, azot ve karbon döngüsünü dikkate alarak bir karışım oluşturuyoruz. Bu karışımı belirli aralıklarla karıştırarak kontrollü bir çürüme süreci sağlıyoruz.
Ortaya çıkan materyal, toprağı zenginleştiren, tamamen doğal bir gübre haline geliyor” dedi.
Altun, ayrıca hedeflerinin her yıl 4 bin metreküp kompost üretimine ulaşmak olduğunu vurguladı.
Ekolojik dönüşümün adresi: Bornova Kompost Tesisi
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Bornova’daki kompost üretim alanı, şehrin dört bir yanından getirilen yeşil atıkların işlendiği merkez konumunda.
Park ve bahçelerdeki budama atıkları, çim artıkları ve dal kalıntıları burada öğütülerek kompost öncesi hammadde haline getiriliyor.
Elde edilen doğal gübre, İzmir genelinde yeşil alanların bakımında kullanılırken, toprağın su tutma kapasitesini artırıyor, kimyasal ihtiyacını azaltıyor ve karbon ayak izini düşürüyor.
Yangından zarar gören alanlarda da kullanılıyor
Kompost gübreler sadece kent parklarında değil, yangından etkilenen tarım arazilerinde de toprağın yeniden canlanması için kullanılıyor.
Tarımsal Hizmetler Dairesi Başkanlığı ile iş birliği içinde yürütülen çalışmalarda, yanmış veya verim kaybına uğramış topraklara bu kompost gübreler serilerek yeniden verim kazandırılıyor.
Bu uygulama sayesinde İzmir, doğal afetlerin ardından ekolojik iyileşmeyi kendi kaynaklarıyla sağlayan öncü kentlerden biri haline geldi.
İlçe belediyelerine iş birliği çağrısı
Başkan Cemil Tugay, yeşil atıkların dönüştürülmesi sürecine ilçe belediyelerin de katılımını hedefliyor.
Büyükşehir, önümüzdeki dönemde Bornova’daki kompost tesisinde ilçe belediyelerinden toplanacak yeşil atıkların da işlenmesini planlıyor.
Bu sayede İzmir genelinde daha kapsamlı bir atık yönetim ağı kurulması ve her ilçenin yeşil dönüşüm sürecine dahil edilmesi amaçlanıyor.
Kompost süreci nasıl işliyor?
İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı park ve bahçelerden, budama, çim biçme ve yaprak temizliği sonrası toplanan atıklar Bornova’daki tesise getiriliyor.
Burada atıklar önce öğütme ve eleme işlemlerinden geçiriliyor.
Daha sonra belirli oranlarda hayvansal gübreyle karıştırılarak kompost yığınlarına dönüştürülüyor.
Sıcaklık, nem ve hava koşulları düzenli olarak ölçülüyor; karışım periyodik olarak çevrilerek doğal fermantasyon sürecisağlanıyor.
Yaklaşık birkaç ay süren bu işlem sonunda, tamamen doğal ve yüksek besin değerine sahip bir gübre elde ediliyor.