İzmir Büyükşehir Belediyesi ile İzmir Planlama Ajansı’nın (İZPA) birlikte geliştirdiği Kent Denetçileri Programı, bir aylık saha çalışmasının ardından kente dair önemli bulgular ortaya koydu. Kordon’dan Kültürpark’a, Bostanlı’dan Hasanağa Bahçesi’ne uzanan beş pilot bölgede yürütülen çalışma; çevre kirliliğinden kentsel hijyene, yeşil alan bakımından kamusal alan kullanımına kadar pek çok noktada hem sorunları hem de olumlu gelişmeleri kayıt altına aldı. Yerel yönetişimi güçlendirmeyi amaçlayan program, kentle ilgili verileri belediyeye doğrudan sahadan ulaştırarak toplumsal katılımı güçlendiren yeni bir model sunuyor.
Saha ekipleri bir ay boyunca her gün kentteydi
Eğitimlerini tamamlayan kent denetçileri, Konak, Karşıyaka, Balçova ve Buca sınırları içindeki beş pilot alanda haftada dört gün sahaya çıkarak sistemli bir araştırma yürüttü. Denetçiler; özel ekipmanlar, vücut kameraları, koordinasyon grupları ve mobil uygulama desteğiyle bulguları anlık olarak kaydetti. Çalışmalar sırasında 296 ayrı gözlem kayıt altına alındı. Fotoğraflar, videolar, coğrafi konum bilgileri ve ayrıntılı açıklamalarla desteklenen bu veriler, belediye ekiplerinin sınıflandırma ve çözüm sürecini hızlandırdı.
Kayıtlara geçen bulgular: işgal, temizlik ve yönlendirme eksikliği
Ekiplerin değerlendirmeleri sonucunda, İzmir Büyükşehir Belediyesi Emir ve Yasakları Yönetmeliği kapsamında 105, Kabahatler Kanunu kapsamında ise 108 kayıt oluşturuldu. Vatandaşlar süreç boyunca sürece dahil edilerek 33 çözüm önerisi geliştirdi. Ayrıca alan kullanımına ilişkin 50 farklı değerlendirme yapıldı. Bu dönemde öne çıkan sorunlar arasında özellikle kamusal alan işgalleri, çevre temizliği ve yönlendirme tabelalarının yetersizliği yer aldı. Bununla birlikte pilot bölgelerde olumlu gelişmelerin de görülmesi dikkat çekti. Yeşil alan bakımındaki iyileşmeler, çocuk oyun alanlarının güçlendirilmesi, Kültürpark girişlerinin yenilenmesi ve çeşitli altyapı düzenlemeleri, saha ekipleri tarafından memnuniyetle not edildi.
Kent denetçisi olmak için yoğun ilgi gösterildi
Programa katılmak isteyen İzmirliler, büyük bir ilgi göstererek toplam 2 bin 911 başvuru yaptı. Noter huzurunda yürütülen kura süreci, telefon görüşmeleri ve mülakatların ardından 17 kişi kent denetçisi olarak seçildi. Katılımcılar göreve başlamadan önce kapsamlı bir eğitim sürecinden geçirildi. Bilimsel okuryazarlık, etik veri yönetimi, katılımcı denetim yöntemleri, belediye yönetmelikleri ve ilgili yasalar gibi konularda verilen yoğun eğitim, denetçilerin sahada nitelikli veri üretmesini mümkün kıldı. Bu sayede belediye yönetiminin karar alma süreçlerine ışık tutacak sistematik ve karşılaştırılabilir kentsel veri elde edildi.
İzmir’in geleceğine yönelik katılımcı bir politika üretimi hedefleniyor
Elde edilen veriler, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İZPA tarafından değerlendirilerek kent planlaması, kamusal alan düzenlemeleri ve yerel hizmetlerin güncellenmesi sürecinde kullanılacak. Program, uzun vadede İzmir’in farklı bölgelerinde genişletilerek daha kapsayıcı ve katılımcı bir kent yönetimi modelinin oluşturulmasını amaçlıyor. Kent Denetçileri’nin sahada elde ettiği bilgiler, yerel sorunlara hızlı ve etkin bir yanıt verilmesinin yanı sıra, yurttaşların yönetime doğrudan katkı sunabileceği sürdürülebilir bir mekanizma oluşturuyor.