Konak Belediyesi’nin kültürel mirası görünür kılmak amacıyla düzenlediği Kültürel Miras Söyleşileri, İzmir’in en köklü bölgelerinden Kemeraltı’nı odağına alan önemli bir etkinlikle devam etti.
Alsancak Türkan Saylan Kültür Merkezi’nde gerçekleşen söyleşinin konuğu, sosyal psikoloji ve kent belleği alanındaki çalışmalarıyla tanınan Prof. Dr. Melek Göregenli oldu.
Göregenli, Kemeraltı’nın yalnızca tarihsel bir ticaret alanı değil, İzmir’in ortak duygularını, ritüellerini ve kent kimliğini taşıyan bir hafıza mekânı olduğunu vurguladı.
“Kemeraltı’nın bu şehrin hayatındaki rolü çok büyük”
Kültürel miras ile toplumsal hafıza arasındaki ilişkiye dikkat çeken Prof. Dr. Göregenli, kentlerde yaşam pratiklerinin büyük ölçüde fiziksel çevre tarafından şekillendiğini belirterek şöyle konuştu:
“Şehrin fiziksel yapısı, davranışlarımızın en güçlü belirleyicilerinden biri. Bu nedenle bir mekân üzerine konuşurken, onu bütünün bir parçası olarak değerlendirmek zorundayız. Kemeraltı, İzmir’in belleğinde geçmişten bugüne önemini hiç kaybetmedi. Burada sadece alışveriş yapılmaz; hissedersiniz, bağ kurarsınız, anlam yüklersiniz. İnsan yaşadığı şehre göre biçimlenir. Kemeraltı’nın bu şehrin hayatındaki rolü çok büyük.”
Göregenli, mekân-insan ilişkisinin yalnızca algısal değil, duygusal ve kültürel bağlar üzerinden de kurulduğuna dikkat çekti.
“Kemeraltı kolektif belleğin önemli bir üyesi”
Prof. Dr. Göregenli, Kemeraltı’nın toplumsal bellekteki yerini bilimsel araştırmalarla ortaya koyan çalışmalardan örnekler de paylaştı.
Prof. Dr. Göregenli, İzmir Ticaret Odası desteğiyle yapılmış en kapsamlı Kemeraltı envanterini hatırlatarak, 9 bin 300 kişiyle anket yapıldığını, 12 bin 432 yapı biriminin kaydedildiğini aktaran Göregenli, yıllar içinde yürütülen “Kemeraltı’nın Yüzleri” ve “Yaşayan Kemeraltı Rehberi” çalışmalarının bu mekânın sosyolojik ve kültürel yapısını anlamak açısından önemli olduğunu söyledi.
Kemeraltı’nın çok kültürlü, çok dilli, çok dinli yapısıyla İzmir’in tarihsel çeşitliliğinin bir yansıması olduğunu belirten Göregenli, şu ifadeleri kullandı:
“Hafıza sadece bireysel değildir; kolektif bir yapıdır. Kemeraltı, İzmir’in kolektif belleğinin ayrılmaz bir üyesidir. Geçmişte farklı sınıfların ortak mekânı olan bu bölge, bugün de aynı enerjiyi taşıyor.”
Söyleşi soru-cevap bölümüyle tamamlandı
Kemeraltı’nın fiziksel, sosyolojik ve psikolojik yönleriyle ele alındığı sunumun ardından söyleşi, katılımcıların sorularını yönelttiği interaktif bir bölümle tamamlandı.