Türkiye’de 23 Temmuz 2025’te Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yeni maden yasasının detayları ortaya çıkıyor. Özellikle 4. maddede yer alan düzenleme ile “stratejik ve kritik madenler” için acele kamulaştırmanın önü açıldı. Yasa eklerinde belirtilen koordinatlar incelendiğinde, kamulaştırılması planlanan bölgelerin büyüklüğü, Ege Denizi’ndeki Sisam Adası’yla kıyaslanabilecek ölçekte bir alanı kapsıyor.
ZEYTİNLİKLER VE HABİTATLAR TEHDİT ALTINDA
Yeni düzenleme ile birlikte kamulaştırılan araziler arasında binlerce zeytin ağacının bulunduğu geniş zeytinlikler de var. Bu alanlardan biri, yaklaşık 900 ağacı bulunan ve ürettiği zeytinyağıyla Londra’da ödül kazanmış bir çiftçiye ait. Ancak yalnızca zeytinlikler değil, bölgedeki ormanlık alanlar, meralar, kuş göç yolları, tarım arazileri ve biyolojik çeşitlilik de büyük risk altında. Uzmanlar, “sadece zeytin ağaçları etkilenecek” söyleminin gerçeği yansıtmadığını, planlanan alanın büyüklüğü nedeniyle tüm ekosistemin yok olma tehlikesi ile karşı karşıya.
KOORDİNATLAR GOOGLE EARTH ÜZERİNDEN İNCELENEBİLİYOR
Resmî Gazete’nin son sayfasında yer alan “ekleri için tıklayınız” ibaresiyle ulaşılabilen koordinatlar, bilgisayar üzerinden Google Earth’e aktarıldığında uçsuz bucaksız bir bölgeyi kapsadığı görülüyor. Uydudan incelenebilen bu alan, yalnızca küçük parselleri değil, çok geniş coğrafi bölgeleri içine alıyor.
“KAMU YARARI” TARTIŞMASI
Düzenleme devlet tarafından “kamu yararı” gerekçesiyle savunuluyor. Ancak çevre örgütleri, meslek odaları gerekçeye itiraz ediyor. Kamulaştırılan alanların büyük bölümü tarımsal üretim, zeytin yağı ihracatı, yerel ekonomiler ve biyoçeşitlilik açısından kritik bölgelerden oluşuyor. Yeni yasa, zeytinliklerin taşınması veya yerine başka alanlarda yeni zeytin bahçeleri kurulması şartıyla madenciliğe izin veriyor.
BİR ADA BÜYÜKLÜĞÜNDE MADEN SAHASI
Yapılan hesaplamalara göre koordinatlarla işaretlenen alan, yaklaşık Sisam Adası büyüklüğünde. Bu devasa alanın maden sahasına dönüştürülmesi, yalnızca tarımı değil, yeraltı sularını, iklimi ve bölgedeki tüm yaşam alanlarını etkileyecek.