Katoliklerin ruhani lideri ve Vatikan Devlet Başkanı Papa 14. Leo, 28–30 Kasım tarihleri arasında Türkiye’ye yapacağı ziyaret kapsamında İznik Gölü kıyısında su altında bulunan tarihi bazilikayı ziyaret edecek.
Hristiyanlık tarihinde büyük önem taşıyan bu yapı, 325 yılında düzenlenen Birinci İznik Konsili’nin gerçekleştirildiği yer olarak kabul ediliyor.
Ziyaretin, Vatikan ile Türkiye arasındaki kültürel ve dini ilişkileri güçlendirmesi bekleniyor. Papa’nın İznik’e gelişi, hem Hristiyan dünyasında hem de inanç turizmi açısından büyük bir yankı uyandıracak.
Arkeologlar gece gündüz çalışıyor
Bursa Uludağ Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şahin liderliğindeki ekip, Papa’nın ziyaretine hazırlanmak amacıyla göl dibinde hummalı bir çalışma yürütüyor.
Prof. Dr. Şahin, “Kazılarımızı kasım ayı sonuna kadar sürdüreceğiz. Papa’nın ziyareti öncesinde alanın çevre düzenlemesini ve sergiye yönelik hazırlıkları tamamlamayı hedefliyoruz” ifadelerini kullandı.
Kazılarda antropologlar, restoratörler, arkeologlar ve sanat tarihçilerinden oluşan 60 kişilik bir ekip görev yapıyor.
Bazilikanın çevresinde yapılan düzenlemelerle, alanın hem arkeolojik kazı alanı hem de ziyaretçi merkezi haline getirilmesi planlanıyor.
1700 yıllık miras: Kutsal Pederler Kilisesi
Uzmanlar, su altındaki bazilikanın İznik’in bilinen en büyük kilisesi olduğunu belirtiyor.
Prof. Dr. Şahin, “Bu kadar büyük bir yapının şehir surlarının dışında inşa edilmesi başlı başına bir gizem. Elde ettiğimiz bulgular, buranın yüzyıllardır varlığı bilinen ama yeri kesinleşmeyen Kutsal Pederler Kilisesi olduğunu gösteriyor. Bu hipotez Hristiyan dünyasında da büyük ölçüde kabul gördü” dedi.
Yaklaşık 800 metrekarelik bir alanı kaplayan yapı, ilk evresinde Aziz Neophytos adına küçük bir kilise olarak inşa edilmişti. Ancak 358 yılında yaşanan deprem sonrası yıkılan yapı, 380’lerde yeniden yapılarak bugünkü halini aldı.
“Bu ziyaret Türkiye için inanç turizminde bir dönüm noktası olabilir”
Kazı başkanı Prof. Dr. Şahin, Papa 14. Leo’nun bu alanı ziyaret etmesinin inanç turizmi açısından tarihi bir dönüm noktası olabileceğini vurguladı.
Şahin, “Papa’nın burayı ziyaret etmesiyle bu kilise, Hristiyanlar açısından bir hac merkezi haline gelebilir. Böyle bir gelişme, Türkiye’nin inanç turizmindeki yerini güçlendirir,” ifadelerini kullandı.
Şahin ayrıca, “Hristiyanlıkta kutsal yer, kutsal obje ve kutsal mekan çok önemlidir. Burası bu üç unsuru birden barındırıyor. Bu nedenle tek bir taş bile ziyaret için önemli bir neden oluşturur” diye konuştu.
Mezarlar yeniden düzenlendi, alan sergilenmeye hazır
Kazı ekibi, bu yılın mart ayında başladıkları çalışmalar kapsamında 37 mezarı gün yüzüne çıkardı.
Şahin, kilisenin içinde ve çevresinde bulunan mezarların büyük kısmında yaralanma izleri, kırıklar ve deformasyonlar tespit ettiklerini belirtti.
Bu bulgular, burada defnedilen kişilerin din uğruna hayatını kaybeden erken dönem Hristiyanlar olabileceğini düşündürüyor.
Kazılarda ortaya çıkarılan Cappucino veya semerdam tekniğiyle yapılmış mezarlar, titizlikle restore edilerek yeniden orijinal yerlerine yerleştirildi.
“İskeletleri almadık, belgelendikten sonra tekrar yerlerine defnettik. Mezarları sergilenebilecek şekilde düzenledik,” diyen Şahin, alanın ziyaretçilere açık bir müze niteliği taşıyacağını ifade etti.
İznik Bazilikası: Hristiyanlığın kalbinde bir yapı
Tarihçiler, 325 yılında İznik’te düzenlenen Birinci Konsilin Hristiyan inanç esaslarını şekillendiren en önemli toplantı olduğunu hatırlatıyor.
Bu toplantıda, İsa’nın Tanrı’nın oğlu olduğu inancı resmî hale gelmiş ve Hristiyanlığın evrensel doktrini belirlenmişti.
Kazı verileri, bu toplantının bazilikanın ilk evresindeki küçük kilisede yapıldığını gösteriyor.
Dolayısıyla Papa 14. Leo’nun planlanan ziyareti, hem tarihi hem de dini anlamda büyük bir sembolik önem taşıyor.