Cambridge Üniversitesi araştırmacıları, 1300 golden retriever üzerinde yürüttükleri geniş kapsamlı çalışmada dikkat çekici sonuçlara ulaştı. Bilim insanları, bu sevilen köpek ırkının bazı kişilik ve davranış özelliklerinin, insanlarda endişe, depresyon ve öğrenme becerilerini etkileyen genlerle benzerlik taşıdığını ortaya koydu. Araştırma, köpeklerle insanların duygusal ve bilişsel süreçleri arasında beklenenden çok daha güçlü bir bağ olabileceğini gösteriyor.
Davranışlar genetik kodlarla eşleştirildi
Araştırma kapsamında golden retrieverların genetik kodları analiz edildi ve elde edilen sonuçlar sahiplerine yöneltilen ayrıntılı bir davranış anketiyle karşılaştırıldı. Böylece köpeklerin eğitilebilirlik derecesi, yabancılara karşı korku düzeyi, diğer köpeklere yönelik saldırganlık eğilimi gibi özelliklerle genetik yapı arasındaki ilişki incelendi.
Bilim insanlarının yaptığı karşılaştırma sonunda, bu ırkta bulunan 12 genin, insanlardaki duygusal ve davranışsal özellikleri etkileyen genlerle benzer işlevler taşıdığı belirlendi.
PTPN1: Saldırganlık ve depresyon arasında genetik bağ
Araştırmada en dikkat çeken bulgulardan biri, PTPN1 adlı gen üzerine oldu. Golden retrieverlarda bu genin diğer köpeklere yönelik saldırganlık eğilimiyle ilişkili olduğu tespit edildi. Aynı genin insanlarda zeka ve depresyon yatkınlığı ile bağlantılı olması, iki tür arasındaki genetik ortaklığın düşündürücü bir örneği olarak değerlendirildi.
Bu sonuç, köpeklerdeki bazı davranış kalıplarının yalnızca eğitim ya da çevresel faktörlerle değil, genetik eğilimlerle de şekillenebileceğini gösteriyor.
ROMO1: Hızlı öğrenmenin altında yatan gen
Golden retrieverların en belirgin özelliklerinden biri olan hızlı öğrenme ve eğitime yatkınlık, araştırmada ROMO1 isimli gen ile ilişkilendirildi. İnsanlarda bilişsel kapasiteyle bağlantılı olan bu genin köpeklerde de benzer işlev göstermesi, iki türün öğrenme mekanizmalarının düşündüğümüzden daha yakın olabileceğini ortaya koyuyor.
Korku, utanç ve kaygı arasında benzer bir mekanizma
Araştırmacılar ayrıca, diğer köpeklerden korkan golden retrieverlarda görülen gen varyasyonlarını inceleyerek bu genlerin insanlardaki utanç sonrası kaygı ve başarı motivasyonu gibi özelliklerle ilişkili olabileceğini belirledi. Bu bulgu, hem hayvan davranışları hem de insan psikolojisi açısından yeni bir araştırma alanı oluşturuyor.
“Çarpıcı bir ortaklık”
Araştırmayı yöneten bilim insanı Eleanor Raffan, elde edilen sonuçların insanlarla golden retrieverlar arasında “ortak genetik köklere dair güçlü kanıtlar sunduğunu” dile getirdi. Raffan’a göre bu çalışma, köpek davranışlarını anlamada olduğu kadar, insan psikolojisine dair yeni ipuçları keşfetmede de etkili olabilir.