Haber-Utku ÇELİK
Kadın cinayetleri ve kadına yönelik şiddet konusunda, kadınları korumayı hedefleyen yasal yollar Türkiye'de araştırılıyor. Sosyal medyada sık sık gündeme gelen 6284 sayılı kanun, kadına yönelik şiddeti önlemek amacıyla kabul edilen yasal düzenlemelerden biri olarak öne çıkıyor. Kanunun amacı, kadına yönelik şiddetin önlenmesi, mağdurların korunması ve şiddetin sonuçlarıyla mücadele edilmesidir. Bu nedenle, kanun kadınların desteklenmesi ve korunması için önemli bir araç olarak değerlendiriliyor.
6284 sayılı kanun neyi kapsıyor?
6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun, Türkiye'de kadına yönelik şiddetin önlenmesi amacıyla yürürlüğe giren bir kanundur.
Kanun, şiddete maruz kalan kadınların, çocukların, aile bireylerinin ve tek taraflı takibe uğrayan kişilerin korunması ve şiddetin önlenmesi için alınacak tedbirleri kapsar. Kanun, sadece fiziksel şiddetle sınırlı kalmayıp, ekonomik, psikolojik, cinsel şiddet gibi farklı şiddet türlerini de kapsar.
Kanunun yasalaşma süreci, Türkiye'deki kadın hareketinin mücadelesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin Türkiye aleyhine verdiği kararların sonucunda hız kazanmıştır.
Kanunun 2. maddesi, İstanbul Sözleşmesi'ne atıfta bulunarak kanundaki esasların büyük ölçüde sözleşmeye göre oluşturulduğunu belirtmektedir.
Kanunun yürürlüğe girmesiyle birlikte tartışmalar da başlamıştır. Özellikle adında geçen "ailenin korunması" ifadesi, bazı feminist çevreler tarafından eleştirilmiştir. Kadının bireysel haklarının değil, aile kurumunun korunması fikrinin öne çıkması nedeniyle eleştiriler gelmiştir.
6284 sayılı kanun ne zaman kabul edildi?
Türkiye'de aile içi şiddeti önlemek için çıkarılan ilk kanun, 4320 sayılı Ailenin Korunması Hakkındaki Kanun'dur. Ancak kanunda bulunan bazı eksiklikler nedeniyle, ilgili sivil toplum kuruluşlarının çabaları sonucunda, 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun 8 Mart 2012 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu'nda oybirliğiyle kabul edilmiş ve 20 Mart 2012 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
6284 maddeleri nelerdir?
Türkiye'de aile içi şiddetin önlenmesi için ilk kanun olan 4320 sayılı Ailenin Korunması Hakkındaki Kanun, bazı yetersizlikleri nedeniyle sivil toplum kuruluşlarının çabalarıyla 6284 sayılı kanun olarak revize edilmiştir. Bu kanun, sadece evli olmayan bireyleri de korumakta ve Yargıtay kararlarına konu olan tartışmalı bir konu olan evli olmayan bireyleri de kapsamaktadır.
Bu kanunun şiddet uygulayan kişi tanımının genişletilmesi açısından önemi büyüktür. Kanun, şiddet olarak tanımlanan tutum ve davranışları uygulayan veya uygulama tehlikesi bulunan kişileri "şiddet uygulayan kişi" olarak tanımlamaktadır.
Ayrıca kanun, şiddetin tanımının yapılması ve fiziksel şiddetten farklı şiddet türlerinin dahil edilmesi açısından önemlidir. 4320 sayılı kanunda şiddetin tanımı belirsiz iken, 6284 sayılı kanunda şiddet, "Kişiye, fiziksel, cinsel, psikolojik veya ekonomik açıdan zarar veren, fiziksel, cinsel, psikolojik, sözlü veya ekonomik her türlü tutum ve davranış" olarak tanımlanmıştır.
Bu kanun, önleyici ve koruyucu tedbirlerin dahil edilmesi ve zorlama hapsinin getirilmesi açısından da önemlidir. Bu yasa ile delil ve belge aranmadan gerekli önlemlerin derhal alınabilmesi mümkün olmuş, mülki amir ve hakim tarafından koruyucu tedbirlerin verilebilmesi sağlanmıştır. Tedbir kararına aykırılık durumları için zorlama hapsi getirilmiştir.
Ayrıca, şiddetle mücadelede kurumsal yaklaşım talep eden bu kanun, Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri'nin (ŞÖNİM) kurulması ve uygulamaların takibi hedeflenmiştir.
