Geçmiş yılların aksine bu yıl asgari ücrete zam yapılmadı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, asgari ücretin düşük olmadığını savundu. Ancak, Türkiye’nin Avrupa ülkeleri arasında asgari ücret sıralamasında sondan altıncı sırada yer aldığı ortaya çıktı. Enflasyon karşısında eriyen asgari ücrete ara zam yapılmaması, milyonlarca emekçiyi Şubat 2025’e kadar 17 bin liralık asgari ücrete mahkûm ediyor.
Bakan Şimşek’in Açıklamaları
Bakan Şimşek, katıldığı TV programında asgari ücretin düşük olmadığını iddia ederek, Endonezya, Filipinler, Tayland gibi ülkelerle karşılaştırma yapmayı önerdi. Avrupa'da ise Bulgaristan, Hırvatistan, Romanya ve Macaristan gibi ülkeleri örnek gösterdi. Ancak, Eurostat verilerine göre Türkiye, Avrupa ülkeleri arasında sondan altıncı sırada yer alıyor.
Avrupa İstatistik Ofisi’nin Verileri
Eurostat verilerine göre, 2014 yılında 362 Avro olan brüt asgari ücret, 2024 yılında 613 Avro’ya çıktı. Ancak, bu artış oranı diğer Avrupa ülkeleriyle karşılaştırıldığında düşük kaldı. Romanya’da asgari ücret yıllık ortalama yüzde 13,3, Litvanya’da yüzde 12,3 ve Bulgaristan’da yüzde 10,6 oranında artış gösterdi.
Asgari Ücretin Yıllık Artış Oranı
Son 10 yılda asgari ücretin yıllık ortalama artış oranı Türkiye’de yüzde 5,4 seviyesinde kalırken, diğer Avrupa ülkelerinde bu oran daha yüksek oldu. Türkiye, Polonya, Romanya, Hırvatistan ve Macaristan gibi ülkelerden daha düşük bir asgari ücret seviyesine sahip.
Düşük Asgari Ücretli Ülkeler
Türkiye’den daha düşük asgari ücrete sahip ülkeler arasında 360 Avro ile Makedonya, 385 Avro ile Arnavutluk, 477 Avro ile Bulgaristan, 532 Avro ile Karadağ ve 544 Avro ile Sırbistan bulunuyor.
Asgari Ücretin Türkiye’deki Durumu
DİSK-AR’ın hesaplamalarına göre, 2014 yılında Avrupa’da Türkiye’den düşük asgari ücretli 12 ülke varken, bu sayı 2024 yılı başında 5 ülkeye geriledi. Türkiye’deki işçilerin yaklaşık yüzde 50’si asgari ücretin altında ve civarında ücret alıyor.
Gelir Dağılımındaki Adaletsizlik
DİSK-AR’ın TÜİK Hanehalkı İşgücü Araştırması verilerine dayanarak yaptığı hesaplamalara göre, işçilerin yalnızca yüzde 18’i asgari ücretin iki katından daha fazla bir gelir elde edebiliyor. Avrupa ülkelerinde asgari ücretle çalışanların oranı ise yüzde 4 seviyesinde bulunuyor.
Asgari Ücret ve Açlık Sınırı
2024 yılında yüzde 49,1’lik artışla net 17 bin 2 TL olarak belirlenen asgari ücret, Nisan 2024 itibarıyla açlık sınırının altına geriledi. Mayıs 2024 itibarıyla açlık sınırı 18 bin 484 TL’ye ulaştı.
