Türkiye’de asgari ücret konusu, ekonomik gündemin merkezinde yer almaya devam ediyor. 2024 yılında 17 bin 2 TL olarak belirlenen asgari ücretin, yılın dördüncü ayında açlık sınırı altında kalması geniş yankı uyandırmıştı. 2025 yılı için yapılacak zam oranı üzerinde görüşmeler devam ederken, özellikle enflasyonla mücadele açısından bu artışın önemi sıkça vurgulanıyor.
Özel sektörde düşük ücret gerçeği
DİSK’in hazırladığı rapora göre, özel sektörde çalışanların %92’si asgari ücretin iki katından daha az maaş alıyor. Bu durum, asgari ücretin yalnızca bir alt sınır değil, aynı zamanda ortalama ücret haline geldiğini gösteriyor. Türkiye’de yaklaşık 7 milyon kişi asgari ücretle çalışırken, diğer çalışanların maaş artışları da genellikle asgari ücret zam oranına endeksleniyor.
Prof. Dr. Hakan Kara’nın paylaştığı grafik dikkat çekti
Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Merkez Bankası eski Başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, sosyal medya hesabından dikkat çeken bir paylaşım yaptı. Kara, IMF’nin 2024 yılı kişi başı milli gelir tahmini üzerinden, asgari ücretin kişi başı GSYİH’ye oranını gösteren bir grafik paylaştı. Grafik, Türkiye’nin bu alanda ortalarda yer aldığını ortaya koyuyor. Kara, paylaşımında “Tartışmamız gereken asgari ücret mi, başka şeyler mi?” diyerek ekonomik tartışmalarda farklı perspektiflere ihtiyaç duyulduğunu vurguladı.
Döviz kuru ve alım gücündeki düşüş öne çıkıyor
Paylaşıma yapılan bir yorumda, Türkiye’de dolar bazında asgari ücretin, dış ticaretteki rakip ülkelere kıyasla yüksek olduğu ifade edildi. Ancak bu durumun asıl nedeninin, döviz kuru ve alım gücündeki düşüklük olduğu belirtildi. Prof. Dr. Kara, bu yoruma “E)HEPSİ” şeklinde katılım gösterdi. Yorumda şu ifadelere yer verildi:
“Bizdeki dolar bazında asgari ücret, dış ticaretteki rakiplerimize göre yüksek görünüyor. Ancak bu durumun sebebi, döviz kurunun olması gereken seviyenin altında olması ve yüksek maaşa rağmen düşük alım gücü.”
Türkiye’de asgari ücretli oranı dikkat çekiyor
Kara’nın paylaşımına yapılan bir başka yorumda, Türkiye’de asgari ücretle çalışanların toplam çalışanlar içindeki oranının yüksekliği vurgulandı. Bir kullanıcı, “Asgari ücretle çalışan oranı grafikteki ülkelerde daha düşük. Türkiye’de ise medyan gelir asgari ücrete eşit hale geldi” diyerek bu durumun ekonomik eşitsizliği artırdığına dikkat çekti.
