Anayasa Mahkemesi, Kamulaştırma Kanunu’nun geçici 19. maddesinde yer alan bir düzenlemeyi iptal etti. Karar, 2 Aralık 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı ve kamulaştırma ödemeleri ile ilgili önemli bir değişikliğe yol açtı. İptal edilen düzenleme, taksitli ödemelerde vatandaşlara kanuni faiz ödenmesi gerektiğini belirtiyordu. Ancak, mahkeme oy birliğiyle bu düzenlemenin Anayasa’ya aykırı olduğuna karar verdi ve uygulamadan kaldırdı.
Kamulaştırma Kanunu'nda yapılan değişiklik
Kamulaştırma Kanunu’nun geçici 19. maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan şu ifadeye dair yapılan düzenleme, artık geçerli değil:
“Taksitli ödeme süresince, 3095 sayılı Kanuna göre ayrıca kanuni faiz ödenir.” Bu kural, kamulaştırma sürecinde yapılan ödemelere ek olarak yasal faiz ödenmesini öngörüyordu. Mahkeme, bu düzenlemenin anayasaya aykırı olduğuna hükmetti.
Taksitli ödeme sürecinde faiz kalktı
Bu kararın etkisiyle birlikte, kamulaştırma işlemleri sırasında taksitli ödeme yapılan durumlarda, artık kanuni faiz talep edilemeyecek. Bu değişiklik, kamulaştırma süreci boyunca faiz uygulamasının sona erdiği anlamına geliyor. Kamulaştırma yapılan arazi sahipleri ve kamu kurumları için bu durum mali anlamda önemli değişiklikler yaratabilir.
Maliyetler ve ödeme yükümlülükleri değişiyor
Mahkemenin verdiği kararın, kamulaştırma sürecindeki ödeme yükümlülükleri üzerinde etkisi olacaktır. Daha önce, taksitli ödeme süresince kanuni faiz ödenmesi, alacaklı taraflar için ek bir gelir kaynağı oluştururken, şimdi bu ödeme kalemi ortadan kaldırılmış oldu. Bu durum, kamu kurumlarının ödemeleri için maliyetin düşmesine neden olabilirken, aynı zamanda hak sahiplerinin alacaklarını da etkileyebilir.
Faizin kaldırılması, kamulaştırma sürecinde ödemenin hızını veya büyüklüğünü değiştirebilir ve alacakların azalmasına yol açabilir. Ancak bu değişikliğin uzun vadeli etkileri, sürecin nasıl yönetileceği ve tarafların nasıl bir çözüm yolu bulacağı ile ilgili daha fazla detayın netleşmesiyle daha iyi anlaşılabilir.
Kamulaştırma ödemelerinde yeni dönemin etkileri
Bu karar, kamu kurumları ile kamulaştırma yapılan arazilerin sahipleri arasındaki anlaşmazlıkları ve ödeme süreçlerini etkileyecek gibi görünüyor. Kamulaştırma ödemeleri açısından faiz uygulamasının kaldırılması, sadece ödeme sürecini değil, kamulaştırma yapan kurumların bütçesini de etkileyebilir. Faizin olmaması, belirli durumlarda ödeme yükünü hafifletebilirken, hak sahiplerinin ödemelerindeki azalma, alacaklarını önemli ölçüde değiştirebilir.
Mahkemenin bu kararı, kamulaştırma ile ilgili hukuki süreçlerde yeni bir dönemin başlayacağını ve tarafların bu yeni yasal düzenlemeye göre strateji belirlemeleri gerektiğini gösteriyor.
