Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın belediye borçlarına ilişkin "Hazine ve Maliye Bakanlığı kaynağında tahsil edecek." talimatının ardından başlatılan haciz işlemleri gerilimi artırırken, Türkiye Belediyeler Birliği (TBB) soruna çözüm bulmak için harekete geçti. TBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun öncülüğünde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve Hazine ve Maliye Bakanlığı'na bir yazı gönderildi ve 24 maddelik bir öneri paketi sunuldu.
TBB'den Uzlaşma ve Yapılandırma Çağrısı!
"Haciz uygulaması yerel yönetimlerle merkezi idare arasındaki ilişkinin sağlıklı ilerlemesine katkı sağlamaz." diyen TBB, belediyelerin borçlarını ödeyebilmesi ve hizmetlerin aksamaması için yeni bir yapılandırma düzenlemesi talep etti. Uzlaşma kültürü içinde çözüm bulunması gerektiğini vurgulayan Birlik, belediye borçlarının sebepleri olarak ekonomik krizi, sığınmacı yükünü ve belediyelere yapılan yardımların yetersizliğini gösterdi.
SGK borçları ve haciz işlemleri konusu siyasi tartışmaların da odak noktasında. Muhalefet partileri, hükümeti yerel yönetimleri zayıflatmakla ve siyasi motivasyonlarla hareket etmekle suçluyor. Hükümet ise belediyelerin mali disiplin sağlamasının ve borçlarını zamanında ödemesinin önemli olduğunu savunuyor. TBB'nin öneri paketi hükümet tarafından nasıl değerlendirilecek, haciz işlemlerine devam edilecek mi yoksa uzlaşma yoluna gidilecek mi? Bu soruların yanıtları önümüzdeki günlerde netleşecek.
Belediye Borçlarının Nedenleri Sıralandı: Ekonomik Kriz, Mülteci Yükü...
Belediyeler Birliği, belediye borçlarının birikmesinin nedenlerini şu şekilde sıraladı:
-
Ekonomik krizin belediye gelirlerini olumsuz etkilemesi
-
Mülteci yükünün belediyelerin omuzlarına binmesi
-
Geçmişten gelen borçların yüksek faizlerle katlanması
-
Dış borçlanma izinlerinin reddedilmesi
-
Bankalardan teminat mektubu alınamaması
-
Belediyelere yapılan yardımların yetersiz kalması
"Haciz Baskısı Hizmetleri Engelliyor!"
Açıklamada, belediyelerin ve şirketlerinin "haciz baskısı"na maruz kaldığı vurgulanarak, "Haciz uygulaması, yerel yönetimlerle merkezi idare arasında sağlıklı bir ilişkinin gelişmesine katkı sağlamaz. Aksine, belediyelerin halka hizmet vermesini engeller." denildi.
24 Maddelik Çözüm Önerisi Sunuldu
Türkiye Belediyeler Birliği, SGK prim borçlarının ödenmesi konusunda kolaylık sağlanmasını talep ederek 24 maddelik bir çözüm önerisi paketi sundu. Öneriler arasında öne çıkanlar şunlar:
- Öncelikle belediyelerin hizmet üretmelerine, takipler ve hacizlerin engel olmasının önlenmesi için bu yoldaki girişimlerin durdurulması,
- Yeni bir yapılandırma kanunu çıkarılarak uzlaşma kültürü içinde borçların ödenmesine imkân bağlanması,
- Borçlarını düzenli ödeyen belediye/şirketlerin teşviki amacıyla kamuya olan borçlarından en az %10 indirim yapılması,
- Belediye paylarından yapılan borç kesintilerinin durdurulduğu dönemlerde kamuya olan borçlara faiz işletilmesinin durdurulması,
- 5779 sayılı Kanun’daki dağıtım kriterlerinin artırılması,
- Belediye meclislerine kanuni sınırlar dâhilinde vergi ve harç tarifesi belirleme yetkisi verilmesi,
- Belediyelere ait vergi ve harç tarifelerinin alt üst sınırlarının yeniden belirlenmesi,
- 2464 sayılı Kanun’un Geçici 7’nci maddesinin Yeniden Değerleme Oranını (YDO) içerecek şekilde yeniden ele alınması,
- 2464 sayılı Kanun’un güncel gelirleri içerecek şekilde yeniden ele alınması,
- Emlak Vergisi düzenlemesinin gözden geçirilmesi,
- Genel aydınlatma giderlerinin belediyelerden alınması,
- Kültür ve Tabiat Varlıkları Katkı Payının belediyelere bırakılması,
- Motorlu Taşıtlar Vergisi üzerinden yol ve trafik katkı payı alınması, toplu taşımada vergi indirimi yapılması, ücretsiz/indirimli taşımalarda belediye ve şirketlerinin mali kayıplarının telafi edilmesi,
- Konaklama Vergisinin belediyelerin geliri şeklinde düzenlenmesi,
- Müze Giriş Ücretleri Payına ‘ören yerlerinin’ dâhil edilmesi,
- Yatırım Hizmetlerinden alınan KDV’nin belediye borçlarına mahsup edilmesi,
- Belediyelerin okul, yurt ve sağlık tesisi yapımı giderlerinin yarısının belediye borçlarına mahsup edilmesi,
- Belediyelerin dava harçlarından muaf tutulması,
- Karayolu geçişleri ile orman alanlarındaki belediye hizmetlerinden ücret alınmaması,
- Su ve atık su tesislerinde tüketilen elektrik tarifesinin sanayi tarifesinin yarısını içerecek şekilde oluşturulması, belediyelerin elektrik giderlerinden KDV alınmaması,
- Kalkınma Ajans Paylarının kaldırılması,
- SUKİ gelirlerinden kesilen çevre katkı payının kaldırılması,
- İmar para cezalarının yeniden ele alınması,
- Sığınmacı barındıran belediyelerin mali yükünün karşılanması konularında yapılacak her türlü çalışmaya Birliğimizin katılımının sağlanması
Hükümetin Tutumu Merak Ediliyor!
Belediyeler Birliği'nin çözüm önerilerinin hükümet tarafından nasıl karşılanacağı merak konusu. Borçların ödenmesi ve belediye hizmetlerinin aksamaması için bir an önce somut adımlar atılması bekleniyor.
Siyasi Tartışmalara Neden Olabilir!
Haciz işlemleri ve belediye borçları konusu, önümüzdeki dönemde siyasi tartışmaları da beraberinde getirebilir. Muhalefet partileri, hükümeti yerel yönetimleri maddi olarak çökertmekle suçlarken, hükümet ise belediyelerin daha sıkı bir mali disiplin uygulaması gerektiğini savunuyor.