Özge UYANIK- Karşıyaka Belediyesi, Bostanlı Pazarı'nda yer alan yaklaşık 1000 esnafın tezgah ücretlerinde büyük bir artışa gitti. Aylık 200 TL olan tezgah ücreti, 1200 TL'ye yükseltildi. Esnaf, bu yüksek zamların işlerini daha da zorlaştırdığını ve konuyu mahkemeye taşıyacaklarını açıkladı.
Yüksek zam oranlarından pazar yerleri de nasibini aldı. Her hafta yüzlerce İzmirlinin alışveriş yaptığı Bostanlı Pazaryeri'nde esnaf tezgah ücretlerine yapılan yüksek zamlarla karşı karşıya. Karşıyaka Belediyesi'ne bağlı pazar yerlerinde, tezgah basına alınan yıllık üret 16 bin 971 lira 95 kuruşa ulaştı. Bir tezgahı olan esnafın yıllık ödeme tutarı ise 33 bin 942 lirayı buluyor. Pazarcılar, bu yüksek ücretlerin altından kalkamayacaklarını belirtiyor.
Bostanlı Pazarı'nda konuştuğumuz pazarcı esnafından Zeynel Can, durumun sürdürülemez olduğunu ifade ederek şu sözleri kullandı:
"Şu an Bostanlı Pazarı'nda binden fazla tezgah var. Günlük 300 lira temizlik parası isteniyor. Ayrıca diğer işler için de zaten para ödüyoruz. Şu an tezgah açmak için günlük 800 lirayı gözden çıkarmamız gerekiyor. Neden diğer ilçelerde böyle bir durum yok da burada var? Üstelik pazaryerindeki aydınlatmalar da çalışmıyor. Sorunu ilettiğimizde ilgileneceklerini söylüyorlar ama para toplamaya gelince gayet hızlı davranıyorlar. Bu şartlar altında ürünlere zam yapmadan nasıl devam edebiliriz? Vatandaş zaten zor durumda. Biz de bu durumun içinden nasıl çıkacağımızı bilmiyoruz."
"Böyle devam ederse haftaya pazar açmayacağız"
İbrahim Yüztaş ise zamların esnafı eyleme sürüklediğini belirterek, "Eğer böyle devam ederse, haftaya pazarı açmayacağız, eylem yapacağız. Bu fiyatlarla karşılamamız mümkün değil. Zamlar ürünlere de yansıyacak, hem esnaf hem vatandaş zarar görecek. Diğer ilçelerde tezgah fiyatları bu kadar yüksek değil. Burada ise fahiş fiyatlar var. Bu şartlar altında pazarcılık yapılmaz. Haftaya tezgah açmayı düşünmüyoruz." sözleriyle tepkilerini göstereceklerini belirtti.
"Sebze-meyveye zam yapmak zorundayız"
Mutlu isimli bir başka esnaf, zam oranlarının yüzde 1000’e ulaştığını ifade ederek şu açıklamayı yaptı:
"Tezgah fiyatları neredeyse yüzde 1000 arttı. Daha önce aylık 200 lira ödediğimiz yer için şimdi 1200 lira ödemek zorundayız. Esnaf için bu durum kabul edilemez ama sorunun bir kısmı da tezgahları kiraya veren kişiler. Onlar ortadan kalkmadıkça bu sorun çözülemez. Yine de fiyatlar yükseldiği için ürünlere zam yapmak zorundayız. Vatandaşa yansıyan bu zamlar bizi de rahatsız ediyor ama başka çaremiz yok."
"Tezgah için 35 bin lira ödüyorum"
Aynı zamanda üretici de olan Halil Adıyaman ise zamların üreticileri de etkilediğini belirtti:
"Ben üreticiyim ve bu durum üreticiye de zarar veriyor. Çiftçiye destek yok, üretim maliyetleri çok yüksek. Üstüne bir de pazardaki tezgah fiyatlarının bu seviyelere çıkmasıyla ne yapacağız? Yıllık sadece tezgah için 35 bin lira ödüyorum. Çiğli Pazar Yeri’nde böyle bir durum yok, ama Karşıyaka Belediyesi’ne bağlı pazar yerlerinde ciddi mağduriyet yaşıyoruz. Belediyeyle görüşmeye giden arkadaşlarımız oldu ama mantıklı bir açıklama alamadılar. Bu şartlar altında pazarcılık sürdürülemez."
Pazarcılar Odası: Hukuki yollara başvuracağız
İzmir Pazarcılar Odası Başkanı Hamdin Erişen, yüksek zamların esnafı zora soktuğunu ve konuyu mahkemeye taşıyabileceklerini açıkladı:
"Belediyeyle görüşmelerimiz devam ediyor. Tabii esnaf arkadaşlarımız da bizi arıyor. "Abi, zaten işimiz kötü. Biz bu maliyetleri vatandaşa yansıtmakta zorlanacağız" diyorlar. Evet, vatandaş da mağdur olur. Hepimiz zarar görürüz. Sadece bunu Karşıyaka yapmamış, Bornova’da da yapılmış, Karabağlar’da biraz yapılmış. Oradaki zamlar biraz daha makul, ama Karşıyaka’da yapılan sanki Mercedes araba alıyoruz gibi bir zam.
Bir esnafın bir tezgâhı olursa, bir yıllık ücret 17 bin lira. Çoğu insanın iki tezgâhı var. Şu an önümde notlar var; bir yıllık ücret toplamda 34 bin lira yapıyor. Adam 34 bin lira ödeyecek, ama bu parayı kazanmıyor ki."
Eğer fiyatlar düzenlenmezse dava açacağız, mahkemeye gideceğiz. Elimde mahkeme kararları da var; bu olmaz diye. Ankara’dan ve İstanbul’dan da örnekler aldım. Zaten bu adaletli bir şey değil. Yönetmelikte, kararda, kanunda açıkça yazıyor: İşgaller haricinde, başka bir ad altında para alınamaz. Ama bunlar "katı atık parası" diye bir şey çıkarmış. Böyle bir şey yok. Burada kanunlar var, mahkemeler var, avukatlarımız var. Gerekeni yapacağız."
