CHP İzmir Milletvekili ve TBMM Anayasa Komisyonu Üyesi Sevda Erdan Kılıç, Anayasa Mahkemesi’nin 2024 yılına ait bireysel başvuru istatistiklerini değerlendirdi. Kılıç, “Yüksek Mahkeme sadece yılın ilk dokuz ayında tam 2 bin 529 dosyada hak ihlali kararı verdi. Bu da günlük ortalama 10 ihlal anlamına geliyor” dedi.
2013 yılında bireysel başvuru hakkının tanınmasından bu yana toplamda 76 bin 514 dosyada ihlal kararı alındığını açıklayan Kılıç, “Bu rakamlar, iktidarın anayasal haklarımızı nasıl yok saydığını gözler önüne seriyor” ifadelerini kullandı.
En fazla ihlal: Makul sürede yargılanma hakkı
Kılıç, Anayasa Mahkemesi’nin en sık ihlal kararı verdiği hakların başında makul sürede yargılanma hakkı olduğunu belirtti. Bu kapsamda bugüne kadar 56 bin 443 dosyada ihlal tespit edildiğini söyledi.
Diğer ihlal kararlarının ise şu alanlarda yoğunlaştığını aktardı:
- Adil yargılanma hakkı: 5 bin 487 dosya
- Mülkiyet hakkı: 4 bin 661 dosya
- İfade özgürlüğü: 4 bin 348 dosya
- Özel hayat ve aile hayatına saygı: 1.622 dosya
- Toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkı: 1.432 dosya
"Geç gelen adalet, adalet değildir"
Adaletin zamanında yerine getirilmemesinin büyük bir sorun olduğunu vurgulayan Kılıç, “Binlerce insanın makul sürede yargılanma hakkı ihlal edildi. Yıllardır Adalet Bakanlığı’na bu konuda uyarılarda bulunduk ama hiçbir adım atılmadı. Bu yaklaşım, insan haklarını ve adaleti hiçe saymanın açık bir göstergesidir” dedi.
Demokratik haklar tehlike altında
Anayasa ile güvence altına alınan temel hakların tehlikede olduğunu ifade eden Kılıç, 2024 yılı boyunca özellikle ifade özgürlüğü, özel hayata saygı ve mülkiyet hakkı gibi konularda binlerce ihlal kararı verildiğini belirtti.
“Toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkı 1.432 kez, kötü muamele yasağı 1.079 kez, kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı 420 kez ihlal edildi. Bu rakamlar kabul edilemez” diyen Kılıç, demokratik hakların sistematik olarak ihlal edilmesine sert tepki gösterdi.
"Bu utanç tablosundan kurtulacağız"
Sevda Erdan Kılıç, Türkiye’nin insan hakları ve demokrasi konusunda yaşadığı sorunların en büyük nedeninin mevcut iktidar olduğunu savunarak, “Bu tablo bir utançtır. İnsan hakları, insanların eşit şekilde sahip olduğu temel haklardır ve hiçbir vatandaş bu haklardan mahrum bırakılamaz. Bu utançtan ilk seçimle kurtulacağız” dedi.
