Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın "fahiş fiyatı boykot edin" çağrısı, tarım sektörü açısından tartışmaları beraberinde getirdi. CHP’li Ömer Fethi Gürer, gübre ve yem gibi tarımın olmazsa olmaz girdilerinde boykotun imkânsız olduğunu ifade etti. Gürer, "Bu ürünler alınmazsa tarımsal üretimde verim düşer, maliyet artışı ise nihayetinde yine vatandaşa yansır." dedi.
Gübre fiyatları tırmanmaya devam ediyor
Gübre fiyatlarındaki artış, 2025 yılı itibarıyla çiftçinin belini daha fazla bükmeye başladı. Gürer, 2020 yılında amonyum sülfat gübrenin tonunun 1.100 TL olduğunu, 2025 yılına gelindiğinde ise bu fiyatın 9 bin TL’ye ulaştığını belirtti. Benzer şekilde, 2020’de 2.140 TL olan DAP gübre 24 bin 700 TL’ye, 1.860 TL olan üre gübre ise 17 bin 200 TL’ye yükseldi. Gürer, bu maliyetlerle üretim yapan çiftçinin bir yandan da sahte gübre sorunuyla karşı karşıya olduğunu vurguladı.
Hububat üretiminde sert düşüş
Türkiye’nin 2024 yılına ait hububat üretim rakamları da büyük bir gerilemeyi ortaya koydu. Gürer, buğday üretiminin geçen yıla göre 1 milyon 200 bin ton azalarak 20 milyon 800 bin tona düştüğünü, arpa üretiminin ise 1 milyon 100 bin ton azalarak 8 milyon 100 bin tona gerilediğini açıkladı. Ayrıca, mısır üretimi de 900 bin tonluk kayıpla 8 milyon 100 bin tona düştü. Bu kayıpların ithalatla telafi edilmeye çalışıldığını belirten Gürer, "Bakan, ihracatçıyız dese de temel gıda ürünlerinde en az 21 kalemde açık var." dedi.
Ürün bolluğu fiyatları düşürmedi
Sebze ve meyve üretiminde artış yaşanmasına rağmen fiyatlar, ne rafta ne de tezgâhta düşüş gösterdi. Gürer, 2024 yılında sebze üretiminin yüzde 5,6, meyve üretiminin ise yüzde 2,1 oranında arttığını, ancak bu artışın üreticiye kazanç sağlamadığını dile getirdi. Özellikle patates üretimi, 1999 seviyelerine ulaşmasına rağmen değer bulamadı ve depolarda kaldı. Gürer, "Ürün bol olmasına rağmen piyasayı tüccar belirledi. Fiyatlar düşmedi, üretici kazanamadı, tüketici ise fahiş fiyatlarla ürün almak zorunda kaldı." ifadelerini kullandı.
Tarımsal girdi maliyetleri hızla yükseliyor
Gürer, tarımsal girdi fiyatlarındaki artışın üretici ve besiciyi zor durumda bıraktığını belirtti. TÜİK verilerine göre, 2024’ün son aylarında girdi maliyetlerinde önemli artışlar yaşandı. Tohum fiyatları yüzde 55, gübre fiyatları yüzde 13,4, yem fiyatları yüzde 33,5 oranında artış gösterdi. Gürer, "TÜİK’in ortalama fiyatlarla belirlediği oranlar, gerçek kullanım maliyetini yansıtmıyor. Çiftçinin kullandığı ürünlere göre artışlar çok daha yüksek." dedi.
