9 Eylül Gazetesi'nden Mert Yasin Alpdündar'ın haberine göre; Türkiye'de son dönemde hayvancılık sektöründe yaşanan gelişmeler endişe verici bir boyuta ulaştı. Emlak sitelerinde çok sayıda besi çiftliği satışa çıkarıldı. Konu hakkında 9 Eylül Gazetesi’ne konuşan sektör temsilcileri ve üreticiler ise artan maliyetlerden, düşük kar marjlarından ve ürün alınabilirliğinin düşmesine vurgu yaptı. Üreticiler, hayvancılık maliyetlerinin olağanüstü seviyede arttığını, hammaddelerin yüzde 80'inin ithal edildiğini ve mal fiyatları, maaş ve diğer giderlerin yükseldiğini belirtti. Bu durum, üreticileri zor duruma düşürürken, işletmelerin kapanmalarına da yol açtığı ifade edildi. Üretici Mehmet Doğan, üreticinin emeğinin karşılığını alamamasından kaynaklı olarak işlerini terk ettiğini söylerken, hayvancılık sektörünün bir bunalım içerisinde olduğunu vurguladı. İzmir Kasaplar Odası Başkanı Melih Şenkara ise, üreticinin işini bırakmasının temel sebebinin enflasyon olduğunu söyledi.
‘MALİYETLER OLAĞANÜSTÜ SEVİYEDE ARTTI’
Üretici Mehmet Doğan hayvancılık maliyetlerinin olağanüstü seviyede arttığını söylerken, “Bizim kullandığımız hammaddenin yüzde 80’i ithal ediyor. Mal fiyatları, maaş ve diğer giderler çok pahalı. Hepsini üst üste koyduğumuz zaman üretici zor durumda kalıyor ve dolayısıyla kapanmalarda artıyor” diye konuştu.
‘ÜRETİCİ KARŞILIĞINI ALAMAYINDA İŞTEN ÇEKİLİYOR’
Üreticinin emeğinin karşılığını alamadığını ifade eden Doğan, “Örnek vermek gerekirse sütün bir litresinin maliyeti 16 lirayken bizler 17 liradan satış yapıyoruz. Bu maliyetlerle hiçbir üretici bunun altında kalkamaz. Küçük işletmelerde ise sütün litre maliyeti 14.5 lira ama onlar da 17 liradan satış yapamıyorlar. Bunların hepsini üst üste koyduğunuz zaman üretici ürettiğinin karşılığını alamadığı için bu işten çekiliyor. İşletmelerini kapatıyor” diye belirtti.
‘HAYVANCILIK TEHDİT ALTINDA’
“2024 yılı içerisinde 600 bin adet besi danası ithal edeceğiz” diyerek sözlerine devam eden Doğan, ”Ciddi miktarda gebe düve ithalatı da yapıyoruz. Vatandaş ineğini kestiriyorsa neden gebe düve ithalatı yapıyor? Bunun da nedeni şu; üretici kendi hayvanını kestiriyor. Sonra Ziraat Bankasına gidererek ‘gebe düve ithal edeceğim’ diyor. Buradan uzun vadeli kredi alıyor. Ve gebe düve ithal ediyor. Bu yöntemle biraz da olsa sermaye döndürmeye çalışıyor ama bu iş sürdürülebilir bir şey değil” diye söyledi.
Hayvancılığın tehdit altında olduğunun altını çizen Doğan, “Biz ithalata dayalı gidiyoruz. Hem besi danasını hem et hem de bize süt üretecek olan besi danasını biz sürekli olarak ithal ediyoruz. İşin gerçeği Türkiye, hayvancılık ciddi bir bunalım içerisinde. Ziraat Bankası kredi vermese süt hayvanınız sayısal olarak ciddi düşmüş olacak. Bir süre sonra nasıl et ithal ediliyorsa süt ve süt mamullerini de ithal ediyor konuma gelebiliriz” dedi.
‘MEVDUAT FAİZİ DAHA FAZLA KAZANDIRIYOR’
Son dönemde üreticinin işletmelerini kapatmasının enflasyon ile bağlantılı olduğunu vurgulayan İzmir Kasaplar Odası Başkanı Melih Şenkara, “Bir üretici büyükbaş hayvana 18 ay baktığı zaman yüzde 30 kar elde etmiş oluyor. Örnek verecek olursak Bir hayvanın 100 bin lira dersek, 18 ayda 30 büyükbaş hayvana baktığında 3 milyon TL kazanıyor ve bunun 900 bin TL’si kar oluyor. Bu malı bizlere sattıktan sonra aldığı malı mevduata atsa oturduğu yerden bir buçuk yılda 2.7 milyon para kazanıyor. İşte işletmelerin kapanmasının temelinde bu var. Yani temel sebep enflasyondur” ifadelerini kullandı.
‘AÇIKLANAN RAKAMLARDAN ÜRÜN ALAMIYORUZ’
Son dönemde artan et fiyatlarına da değinen Şenkara, “Et fiyatları stabil değil. Üreticiden biz açıklanan fiyatlardan alamıyoruz. Büyük marketler açıklanan fiyat üzerinden alım yapmış olabilir ama bunu bütün piyasaya yaymak bugün için doğru değildir. Çünkü fiyatların yükseleceği bilindiği için üretici malı vermek istemiyor. Et fiyatının yüksekliğinden ziyade ürün alınabilirliğinin düşüklüğünden bahsedelim. Aralık ayındaki et fiyatı ile şu anki et fiyatı aynı değil. Ama emekli maaşı hala 10 bin TL. Asgari ücret ve emekli maaşının alım gücü maalesef eridi. Tüketici ürün alamadığı için üretici de zor duruma düşüyor” dedi.
