DİSK Araştırma Enstitüsü'nün (DİSK-AR) son raporuna göre, Türkiye'de yaşlı yoksulluğu endişe verici bir şekilde artıyor. Yapılan araştırmaya göre, son üç yılda yaşlı yoksulluğu neredeyse iki katına çıktı. Özellikle 65 yaş ve üzeri kadınların yoksulluk oranı önemli ölçüde yükseldi ve bu durum ciddi bir sosyal sorun olarak öne çıkıyor.
DİSK-AR'ın Araştırması
DİSK, Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerinden yararlanarak yaşlılara yönelik bir yoksulluk araştırması gerçekleştirdi. Araştırma kapsamında, Türkiye'deki emeklilerin durumu, emekli aylıklarının miktarı, emeklilere ayrılan kaynaklar ve diğer Avrupa ülkeleri ile karşılaştırmalı olarak incelendi.
Yaşlı Yoksulluğunda Çarpıcı Artış
DİSK-AR'ın paylaştığı verilere göre, TÜİK'in verileri de bu artışı doğruluyor. 2021 yılında yaşlı nüfusun yoksulluk oranı %11,4 iken, bu oran sadece iki yılda %21,7'ye yükseldi. Özellikle 65 yaş ve üzeri kadınların yoksulluk oranı %12,6'dan %22,4'e çıkarak dikkat çekiyor.
Araştırmanın Bulguları
DİSK-AR tarafından paylaşılan araştırmanın öne çıkan bulguları şu şekilde:
- Türkiye'de emekli aylığı, merkez Avrupa ülkelerinin oldukça gerisinde kalmaktadır. Örneğin, İspanya'da ortalama emekli aylığı 1.417 avro iken, Türkiye'de sadece 237 avro düzeyindedir.
- Avro cinsinden emekli aylıkları Türkiye'de 2012 ile 2021 arasında %33,6 oranında azalmıştır.
- Türkiye'de emekli aylıklarına ayrılan kaynaklar, Avrupa ülkelerine göre oldukça düşüktür. Emekli ödemelerinin GSYH'ye oranı AB-27 ülkeleri için %9,5 iken, Türkiye'de bu oran sadece %4,1'dir.
- 2002'den bu yana emekli aylıklarının asgari ücrete oranı sürekli olarak azalmaktadır.
- SGK'ye yapılan bütçe transferlerinin oranı 2008 ile 2024 arasında sürekli olarak azalmıştır.
Sonuç ve Önemli Değerlendirmeler
Yaşlı yoksulluğundaki bu hızlı artış, Türkiye'nin yaşlılara yönelik sosyal koruma politikalarının gözden geçirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Özellikle emekli aylıklarının artırılması ve yaşlılara yönelik daha kapsamlı destek programlarının hayata geçirilmesi önem arz etmektedir.
