Gerçek Haberci'nin haberine göre İzmir'in Buca ilçesinde bulunan Belenbaşı İlkokulu, binasının yıkılıp tekrar yapılmasının ardından "Şehit Esat Oktay Yıldıran İlkokulu" olarak adlandırıldı. Serbestiyet'in haberine göre, 12 Eylül 1980 darbesinin ardından Diyarbakır E Tipi Askeri Cezaevi'nde yaşanan işkencelerin önemli faillerinden biri olarak bilinen Esat Oktay Yıldıran'ın ismi, okulun yeni binasına verildi.
Törende İlgi Çeken İsimler Bir Araya Geldi
Okulun isminin değiştirilmesine dair düzenlenen törene, Esat Oktay Yıldıran'ın ailesi, Buca Kaymakamı Mahmut Nedim Tunçer, Konak Kaymakamı Gökhan Görgülüarslan, Buca İlçe Milli Eğitim Müdürü Hüseyin Güneş, ilçe protokolü, köy halkı, öğretmenler ve öğrenciler katıldı. Lokma da dökülüp ikram edilen törende, Yıldıran'ın adının okula verilmesi dikkat çekti.
Siyasilerden Tepkiler
CHP İstanbul Milletvekili Oğuz Kaan Salıcı, "60 kişinin işkenceyle öldürülmesinden sorumlu tutulan birini çocuklarımıza kahraman diye mi tanıtıyorsunuz?" diyerek yapılanın 12 Eylül ile hesaplaşmak değil, kucaklaşmak anlamına geldiğini belirtti. DEVA Partisi İstanbul Milletvekili Mustafa Yeneroğlu da "Diyarbakır Cezaevi İç Güvenlik Komutanı olarak yüzlerce insanı işkenceden geçiren birinin adını bir okula vermek kesinlikle kabul edilemez" dedi. DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Emin Ekmen, yaşanan skandalı Cumhur İttifakı'nın bir parçası olarak değerlendirerek eleştirdi. DEM Parti Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, "Bu nasıl bir skandal" diyerek öğrencilere örnek olmasının düşünülemez olduğunu ifade etti.
Diyarbakır Cezaevi: Dünyanın En Kötü Şöhretli Cezaevlerinden Biri
Diyarbakır Cezaevi veya Diyarbakır Askeri Cezaevi, 1972'de yapımına başlanıp 4 Temmuz 1980'de faaliyete geçti. 12 Eylül Darbesi sonrasında Sıkıyönetim Askeri Cezaevi olarak kullanılan bu cezaevi, yaşanan işkencelerle dünya çapında ün kazandı. The Times gazetesi, burayı "Dünyanın en kötü şöhretli 10 cezaevi" arasında gösterdi. 1981 ve 1984 yılları arasında cezaevinde 34 kişi işkenceden öldü, yüzlerce kişi sakat kaldı. Belgesellere konu olan cezaevi, 9 Mayıs 1988 tarihinde Adalet Bakanlığı'na devredildi.
Esat Oktay Yıldıran, 12 Eylül darbesi sonrasında Diyarbakır Cezaevi'nde İç Güvenlik Komutanı olarak görev almış bir subaydı. Yaptığı işkenceler arasında köpeğine saldırtmak, dayak, cinsel işkenceler, çıplak spor yaptırmak, gezdirmek ve tecavüz gibi şiddet uygulamaları bulunmaktaydı. Kürt siyasetçilerden Ahmet Türk, Celal Paydaş, Mustafa Çakmak, Orhan Miroğlu, Selim Çürükkaya, Şükrü Gülmüş, Nurettin Yılmaz ve Gültan Kışanak gibi birçok kişi Yıldıran'ın işkencelerine maruz kaldı. Yıldıran'ın yönetimindeki cezaevinde 34 mahpus öldü. Esat Oktay Yıldıran, 22 Ekim 1988'de İstanbul, Ümraniye'de, eşi ve 2 çocuğu ile birlikte bindiği halk otobüsünde öldürüldü.
Kararla ilgili suç duyurusunda buluncaklarını açıklayan Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim Sen) İzmir 5 Nolu Şube Başkanı Savaş Candemir, "İzmir Valiliği, İzmir’in tarihi ile bütünleşmiş ne kadar okul varsa tamamının adını değiştirmek gibi bir uğraş içerisinde ama son yaptıkları bu isim değişikliği bir skandaldır" dedi.
'BU BİR MEYDAN OKUMADIR'
Yıldıran'ın 12 Eylül darbesinin simgelerinden biri olan Diyarbakır Cezaevi komutanlığı görevini yapan işkenceci olduğunu ve görevi sırasında 60’a yakın insanın ölmesine neden olduğunu söyleyen Candemir, "İnternete girdiğinizde işkenceci Esat Oktay’ın yaptığı işkenceleri anlatan onlarca kitap ve sinema filmi karşınıza çıkıyor. Böyle bir işkencecinin adının bir eğitim kurumuna verilmesi kabul edilemez. Yargılanmamasının arkasına sığınamazlar. Ceza alıp almaması sonucu değiştirmez. Bu bir meydan okumadır."
'AKLIMIZLA ALAY EDİYORLAR'
Yıldıran'ın aklanmak ve iyi gösterilmek istendiğini vurgulayan Candemir, şunları söyledi:
"Eğitim Sen olarak bir eğitim kurumuna, yaptığı işkencelerle tanınan, onlarca insanın ölümüne neden olan birinin adının verilmesini kabul etmiyoruz. Bu arkadaşlar aklımızla alay ediyorlar. 2010 anayasa değişikliğinden sonra 12 Eylül darbesini yapan ve binlerce insanın ölmesine, on binlercesinin cezaevlerine doldurulmasına neden olanlar başta Kenan Evren olmak üzere yargılanmış ve gıyabında da olsa cezalandırılmışlardır. Darbeyi yapanların isimleri her yerden silinmektedir. Generallerin önemli adamlarından bir tanesi ve 12 Eylül’de işkence ile simgeleşen isimlerden bir tanesidir Esat Oktay Yıldıran. Bu hızlıca düzeltilmeli. Bunla ilgili suç duyurusunda bulunacağız ve ismin değiştirilmesi için de hukuki girişimde bulunacağız."
'12 EYLÜL'ÜN NAMLI İŞKENCECİLERİNDEN'
İHD İzmir Şube Başkanı Ahmet Çiçek ise "Esat Oktay Yıldıran, 12 Eylül'ün namlı işkencecilerinden birisi. O dönem mahpuslara yapmış olduğu işkenceler herkes tarafından biliniyor. O dönemi yaşayanlar hâlâ yaşadıklarını anlatıyor. Bu kişi yapmış olduğu insanlık dışı uygulamalarla da övünüyordu. İnsanları insanlıktan çıkaran işkenceleri bizzat isteyerek yapan birisi. Eğitime uygun bir isim değil. Kendisine şehit ünvanı verilmesi uygun değil. Bir eğitim yuvasına, bir okula bu kişinin adının verilmemesi gerekirdi" diye konuştu.
