İzmir'in Konak ilçesi Alsancak semtinde bulunan, kentin endüstri mirasının önemli simgeleri arasındaki Tarihi Elektrik Fabrikası'nın bulunduğu arazinin, Özelleştirme İdaresi’nce yüksek yapılaşma öngörecek şekilde planlanmasına tepkiler çık gibi büyüdü. En son olarak Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) İzmir İl Koordinasyon Kurulu (İKK) tarihi yapının önünde basın açıklaması yaptı. Basın açıklamasını İKK adına TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası İzmir Şube Yönetim Kurulu Başkanı Gülhan Gürler okudu.
'ELEKTRİK FABRİKASI YOK EDİLECEK'
Gürler, Elektrik Fabrikasının kentin sembollerinden biri olduğunu hatırlatırken, ticari meta haline gelmesine ve amaç dışı kullanımına engel olmak amacı ile basın açıklaması yaptıklarını vurguladı. Elektrik fabrikasının tarihi kültür mirası olarak gelecek kuşaklara aktarılması gerektiğinin altını çizen Gürler, "Tarihi Elektrik Fabrikası’nın üzerinde yer aldığı 3535 ada 6 parsel, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından “Kültürel Tesis Alanı” olarak iki kez ihaleye çıkarılmıştır. Şimdi ise “Kültürel Tesis Alanı” olarak ihaleye çıkarılan bu alan, aynı idare tarafından “Ticaret-Turizm Alanı”na dönüştürülmek istenmektedir. Bu da yetmezmiş gibi, söz konusu parsele “Emsal:3.00, Yükseklik:30 kat” gibi ayrıcalıklı ve oldukça yoğun bir yapılaşma hakkı verilmeye çalışılmaktadır. Hedef bu değişiklik ile yeni alıcıya, rantı daha yüksek bir arsa sağlamaktır. Böylelikle, tescilli bir kültür varlığı olan Elektrik Fabrikası, 30 katlı bir rant ucubesi haline dönüştürülerek yok edilecektir" diye konuştu.
'BÖLGEYİ TİCARETHANEYE DÖNÜŞTÜRECEK!'
Gürler, ticaret ve ya turizm maksatlı inşa edilecek 30 katlı yapının bölgeyi ticarethaneye dönüştüreceğini söylerken,
"30 katlı bina, kent siluetini de bozarak, endüstriyel mirasımızı yok etmekle kalmayacak; bu değişiklik aynı zamanda mekânı, kamusal anlamından ve işlevinden koparıp, bir ticarethaneye dönüştürecektir. Arsanın yeni sahibine verilmek istenen ayrıcalıklı imar hakkının, tüm liman arkası bölgesini tehdit eden bir düzenleme olacağı da unutulmamalıdır" diye belirtti.
'FABRİKA İZMİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ'NE DEVREDİLMELİDİR'
Gürler, kültürel mirasın özelleştirilmesine izin vermeyeceklerinin altını çizen Gürler sözlerini şöyle sürdürdü;
"Ülkenin en zor yıllarında, kıt kaynaklarla kamulaştırılmış bu tarihi değerimizin özelleştirme adı altında haraç-mezat satılmasına İzmirliler olarak izin veremeyiz. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından iki kez özelleştirme adı altında ilana çıkarılan bu “kıymetli” taşınmazın “satış” yöntemi uygulanmak suretiyle 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde özelleştirileceği duyurulmuştur. Bu satış girişimlerinden ilkinde alıcı çıkmazken, ikincisine İzmir Büyükşehir Belediyesi bir iştirak şirketiyle tek teklifi vermiş, “ihaleyi” kazanmasına rağmen İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne devri yapılamayan arazi, halihazırda imar durumu değiştirilip, rantı artırılarak yeniden ticari alan olarak pazarlanmaya çalışılmaktadır. Kamulaştırma ile yabancı tekelden alınan Elektrik Fabrikası’nı yeniden sermayeye devretmek için gösterilen bu çaba, özelleştirmelerin nasıl dar bir ideolojik bakış açısıyla gerçekleştirildiğinin de bir kanıtıdır. Yıllarca ESHOT tarafından işletilen Elektrik Fabrikası'nın tapusunun yeniden İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne devredilmesi gerekmektedir. Endüstriyel mirasımızın kendi gabarisini fazlasıyla aşan ucube bir yapının altında yok edilmesine ve bir sermaye nesnesi haline getirilmesine göz yummayacağız"
'BU MİRASA SAHİP ÇIKACAĞIZ'
Basın açıklamasına katılan Konak Belediye Başkanı Nilüfer Çınarlı ise, tarihi yapıların korunarak yeniden kamusal kullanıma kazandırılmasının önemine değindi. Çınarlı, açıklamasında “Dünyada buna endüstri mirası deniyor. Artık üretim yapılmasa bile fabrikalar bir kent belleği olarak farklı fonksiyonlarla kamunun kullanımına açılıyor. Bizim de isteğimiz bu yapının restore edilmesi ve kamusal kullanıma açılmasıdır. İçerisindeki herhangi bir bölümün 30 kat imara açılması kabul edilemez. Bu mekan, başta Büyükşehir Belediyesi ve kentteki odalar olmak üzere birçok aktörün talip olduğu bir yer. Elektrik Fabrikası’nın kültür ve sanat alanında kullanılacak şekilde yeniden hayata geçmesi gerekiyor. Bu doğrultuda tüm kenti bizimle birlikte mücadele etmeye çağırıyoruz” ifadelerini kullandı.
NE OLMUŞTU?
Alsancak’da Havagazı Fabrikası’nın yanında bulunan ve imar planlarında ‘kültürel alan’ olarak görülen Elektrik Fabrikası arazisinin, Özelleştirme İdaresi tarafından imar planları değiştirilerek 3 emsal ve 30 kat yükseklikte yapılaşmaya açılması için Konak Belediyesi’nden görüş istenmesi, "Elektrik Fabrikası ranta kurban edilecek' söylemlerine neden olmuş ve İzmir Büyükşehir Belediyesi başta olmak üzere kentin tüm bileşenlerinin tepkisini çekmişti. Geçmiş dönemlerde ise Tarihi Elektrik Fabrikası için Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından iki kez ilana çıkıldı. En son yapılan ihaleyi İzmir Büyükşehir Belediyesi kazanmış, fakat arazinin devri durdurulmuştu.
