Örümcekler, eklem bacaklılar kategorisine giren canlılardır. Dünya genelinde yaklaşık olarak 45 bin farklı örümcek türünün varlığı tahmin edilmektedir. Bu örümcek türlerinin büyük bir bölümü insanlar için zararsızdır ve genellikle saldırgan bir tavır sergilemezler. Ancak bazı örümcek türleri zehir taşıyabilir ve potansiyel olarak tehlikeli olabilirler. Bu tür örümceklerin ısırıkları, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir hatta ölümcül sonuçlar doğurabilir. Peki, dünyanın en zehirli örümcek türleri hangileridir? Türkiye’de hangi zehirli örümcekler yaşar? Bu soruların cevaplarını sizin için araştırdık.
Dünyanın En Zehirli Örümcek Türleri Hangileridir?
Dünyanın en zehirli örümcek türleri arasında şunlar sayılabilir:
Karadul
Karadul örümcekleri, dünyanın en zehirli örümcek türlerinden biridir. Akdeniz ülkelerinin birçoğunda yaşarlar. Türkiye’de yaşayan türünün adıysa Akdeniz karadul örümceğidir. İstanbul, Ankara, Adana, Mardin, Van ve Kars’ta kayıtlara geçmiş bir türdür. Siyah renklidir ve üzerinde kırmızı veya beyaz benekler bulunur. Isırıkları nefes darlığına, kas ağrılarına, kramplara ve kas spazmlarına sebep olur. Zehirleri çocuklar ve yaşlılar için ölümcül olabilir.
Brezilya Gezgin Örümceği
Brezilya gezgin örümceği, Güney Amerika’da yaşayan ve dünyanın en zehirli örümceği olarak kabul edilen bir türdür. Yaklaşık 15 cm bacak açıklığına sahip olan bu örümcekler, gündüzleri karanlık yerlere saklanır, gece ise avlanmak için dolaşırlar. Isırıkları çok şiddetli ağrıya, yüksek tansiyona, kalp çarpıntısına ve solunum yetmezliğine yol açabilir. Erkeklerde ayrıca uzun süreli ereksiyon (priapizm) gibi bir yan etki de görülebilir.
Kahverengi Keşiş
Kahverengi keşiş örümceği, Orta ve Güney Amerika’da yaygın olarak bulunan bir zehirli örümcek türüdür. Kahverengi veya gri renklidir ve vücudunda koyu renkli bir keman şekli vardır. Isırıkları genellikle küçük ve ağrısızdır, ancak sonradan ciltte nekroz (doku ölümü) oluşabilir. Bu durum büyük yaralara ve enfeksiyonlara neden olabilir. Ayrıca ateş, titreme, bulantı, kusma gibi sistemik belirtiler de görülebilir.
Sicarius
Sicarius örümceği, Afrika ve Güney Amerika’da yaşayan ve altı gözlü olarak bilinen bir zehirli örümcek türüdür. Kum renginde ve yassı bir vücuda sahiptir. Kumun altında veya taşların arasında gizlenerek avını bekler. Isırıkları ciltte nekroz oluşturabilir veya kan pıhtılaşmasını bozarak iç kanamaya yol açabilir. Bu örümcek türü, insanlara saldırmaz, ancak tehlike hissettiğinde ısırabilir.
Tarantula
Tarantula örümceği, Antarktika dışında tüm kıtalarda yaşayabilen ve çok iri bir örümcek türüdür. Gövdeleri ve bacakları tüylü bir yapıya sahiptir. Bu sayede soğuk havalarda bile hayatta kalabilirler. Türkiye’de bulunan çeşitleri zehirsiz olan örümceklerin bazı salgıları, ilaç yapımında aktif olarak kullanılıyor. Ancak bazı tarantula türleri, zehirli ve saldırgan olabilir. Isırıkları çok ağrılı olabilir ve alerjik reaksiyonlara neden olabilir.
Türkiye’de Hangi Zehirli Örümcekler Yaşar?
Türkiye’de yaşayan zehirli örümcek türleri arasında şunlar sayılabilir:
Akdeniz Karadul Örümceği
Yukarıda bahsettiğimiz karadul örümceğinin Türkiye’de yaşayan türüdür. Akdeniz Bölgesi’nde daha sık görülür, ancak diğer bölgelerde de kaydedilmiştir. Isırıkları çok tehlikelidir ve acil müdahale gerektirir.
Akdeniz Münzevi Örümceği
Akdeniz münzevi örümceği, Türkiye’de Muğla, Hatay, Kahramanmaraş ve Mardin’de kaydedilmiştir. Vücut renkleri genelde soluk veya parlak turuncu kahverengi tonlarında olur. Kulübelerde, mahzenlerde ve atölyelerde yaşarlar. Isırıkları sonucu ciltte açık yaralar meydana gelir.
Kese Örümceği
Kese örümceği olarak da bilinen bu tür Türkiye’de Marmara, İç Anadolu ve Karadeniz bölgelerinde görülür. Vücutları sarımsı veya kırmızımsı turuncu renklerdedir. Daha çok tarla ve bahçelerde yaprakların arasında, mahzenlerde, atölyelerde, evlerin içinde ve çevresinde bulunurlar.
Tespih Böceği Örümceği
Tespih böceği örümceği, Türkiye’nin güneydoğu bölgelerinde görülen bir zehirli örümcek türüdür. Vücutları siyah veya koyu kahverengi renklidir ve üzerinde beyaz benekler vardır. Gözleri de beyaz renklidir. Isırıkları çok ağrılıdır ve ciltte şişlik, kızarıklık ve yara oluşmasına neden olur.
Zehirli Örümcek Nasıl Anlaşılır?
Zehirli örümcekleri anlamak için bazı ipuçları vardır. Bunlar şunlardır:
- Zehirli örümcekler genellikle küçük veya orta boyuttadır. Çok iri olan örümcekler genellikle zehirsizdir.
- Zehirli örümceklerin vücutlarında belirgin renk veya desenler olabilir. Örneğin karadul örümceğinin üzerinde kırmızı benekler, kahverengi keşiş örümceğinin üzerinde keman şekli vardır.
- Zehirli örümceklerin göz sayısı altı veya sekizdir. Dört gözlü olan örümcekler genellikle zehirsizdir.
- Zehirli örümceklerin ağız parçaları (keliser) büyük ve güçlüdür. Bu sayede zehirlerini enjekte edebilirler.
- Zehirli örümcekler genellikle karanlık, nemli ve sıcak yerleri tercih ederler. Bu nedenle evlerin bodrum katlarında, mahzenlerde, atölyelerde, ahırlarda, çatı aralarında, çöp kutularında, ayakkabı veya elbise dolaplarında bulunabilirler.
- Zehirli örümceklerin ısırıkları genellikle küçük ve ağrısızdır. Ancak sonradan ciltte kızarıklık, şişlik, yara, nekroz gibi belirtiler görülebilir. Ayrıca ateş, titreme, bulantı, kusma, baş ağrısı, kas ağrısı, kas spazmı, nefes darlığı, kalp çarpıntısı gibi sistemik belirtiler de ortaya çıkabilir.
- Zehirli örümcek ısırığına maruz kalan kişi en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurmalıdır. Isırık bölgesine buz uygulamak, yüksek tutmak ve sıkı bir pansuman yapmak ilk yardım önlemleri arasındadır. Ancak bunlar zehrin etkisini tamamen durdurmaz. Isırık bölgesinden alınan örneklerle zehrin türü tespit edilebilir ve uygun antivenom (zehir karşıtı) tedavisi uygulanabilir.