Futbolda şike, sporun ruhuna aykırı bir şekilde müsabaka sonucunu etkilemek için yapılan anlaşmaları ifade eder. Bu tür eylemler, ağır hapis ve para cezalarına maruz kalabilir.
Futbolda Şike Nedir?
Futbolda şike, bir spor müsabakasının sonucunu maddi veya manevi bir çıkar karşılığında varılan anlaşma anlamına gelir. Bu anlaşmalar, kulüpler, sporcular, hakemler veya bahisçiler arasında gerçekleşebilir.
Şike, farklı şekillerde ortaya çıkabilir. En yaygın örnekler şunlardır:
- Müsabakanın sonucunu önceden belirlemek için anlaşma: Bu, iki takımın da maçı kasıtlı olarak kaybetmesi veya belirli bir skorla kazanması şeklinde olabilir.
- Hakemlere rüşvet vermek: Hakemlerin maçı belirli bir takım lehine yönetmesi için para veya diğer menfaatler sunmak.
- Sporculara teşvik primi vermek: Bir sporcunun kendi takımına karşı oynamasını veya rakibine karşı kasıtlı olarak hata yapmasını sağlamak için para veya diğer menfaatler sunmak.
- Bahis sonuçlarını etkilemek için şike yapmak: Bahisçilerin bahislerde kazanma şansını artırmak için müsabakanın sonucunu etkilemek.
Futbolda Şikenin Cezası Ne Kadardır?
Sporda Şiddet ve Düzensizliği Önleme Yasası'na göre, bir spor müsabakasının sonucunu etkilemek için birine kazanç veya başka bir menfaat sağlayanlara ağır cezalar getirilir. Bu yasa kapsamında, suçlular 5 ila 12 yıl arasında hapis cezasına çarptırılabilirken, aynı zamanda 20 bin güne kadar adli para cezasıyla da karşı karşıya kalabilirler.
Yasanın 3. bölümünde yer alan ''Şike ve Teşvik Primi'' başlıklı 11. madde, sporda şike ve teşvik primi gibi hileli faaliyetlere sıkı cezalar öngörüyor. Maddeye göre, bir kişi belirli bir spor müsabakasının sonucunu etkilemek amacıyla başka birine kazanç veya menfaat sağlarsa, 5 ila 12 yıl arasında hapis cezası ve 20 bin güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılacak. Bu suça bulaşanlarla birlikte menfaat sağlanan kişiler de cezalandırılacaklar. Suç tamamlanmamış olsa bile, taraflar arasında anlaşma yapılmışsa ceza verilecek.
Ayrıca, spor müsabakalarının sonucunu etkilemek için şike anlaşmalarına katılanlar da cezalandırılacak. Kazanç veya menfaat vaat edildiği halde anlaşma sağlanamazsa, suç teşebbüs aşamasında kabul edilerek cezalandırılacak.
Suçun ağırlaştırıcı durumları da bulunuyor. Kamu görevlileri tarafından, spor kulübü yöneticileri veya suç örgütleri aracılığıyla işlenmesi durumunda ceza artırılacak. Ayrıca, bir takımın başarısını sağlamak amacıyla teşvik primi verilmesi durumunda ceza indirilecek.
Türkiye Futbol Federasyonu Futbol Disiplin Talimatı'nın 55. maddesi, müsabaka sonuçlarını etkilemeye çalışanlara yönelik daha spesifik cezalar öngörüyor. Bu maddeye göre, müsabaka sonuçlarını etkilemek veya buna teşebbüs etmek kesinlikle yasak. Bu kapsamda bir futbolcuya veya kulübe teşvik primi verilmesi de suç teşkil ediyor.
Yasanın ihlal edilmesi durumunda, kişilere müsabakalardan men veya hak mahrumiyeti cezası verilebileceği gibi, kulüplere küme düşürme cezası da uygulanabilir. İhlalin ağırlığına bağlı olarak, küme düşürme cezasına ek olarak puan indirme cezası da getirilebilir. İhlalde sorumlu olan kişi veya kulüplere ayrıca para cezası verilir.
