Türkiye'nin dört bir yanındaki esnaf ve sanatkârlar, yılın en bereketli ve en hareketli dönemine girdi. Yaz aylarının gelmesiyle birlikte, yurt dışında yaşayan milyonlarca Türk vatandaşının, özlemle bekledikleri memleket topraklarına akın etmesi, yerel ekonomilerde gözle görülür bir canlanma yarattı. Bu durumu "ekonomiye can suyu" olarak nitelendiren Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, gurbetçilerin gelişinin, özellikle küçük esnaf için bir bayram havası yarattığını söyledi.
Palandöken, yaptığı açıklamada, "Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız, hem bulundukları ülkelerde zorlu koşullarda çalışarak ailelerine destek oluyor hem de yaz tatillerinde memleketlerine döndüklerinde ülkemize paha biçilmez bir döviz girdisi sağlıyor. Bu yıl, özellikle Euro ve diğer yabancı para birimlerinin Türk Lirası karşısında değer kazanmasıyla birlikte, esnafımızın yüzünü güldürecek daha da büyük bir beklenti içindeyiz" dedi.
Yapılan tahminlere göre, bu yaz Türkiye'ye gelen her bir gurbetçi ailenin, tatilleri boyunca ortalama 15 bin Euro civarında bir harcama yapması bekleniyor. Bu rakam, sadece konaklama ve yeme-içme gibi temel turistik harcamaları değil, aynı zamanda ertelenen birçok ihtiyacın ve yatırımın da bu dönemde karşılandığını gösteriyor.
A'dan z'ye tüm sektörler hareketleniyor: İğneden ipliğe alışveriş
TESK Başkanı Bendevi Palandöken'e göre, gurbetçilerin harcamaları sadece belirli sektörlerle sınırlı kalmıyor, adeta bir çarpan etkisiyle ekonominin tüm kılcal damarlarına yayılıyor. "Vatandaşlarımız, memleketlerine, anne-baba ziyaretine geldiklerinde A’dan Z’ye birçok meslek dalında birikmiş ihtiyaçlarını karşılıyor" diyen Palandöken, bu hareketliliğin yarattığı canlılığı somut örneklerle açıkladı.
-
Perakende ve Giyim: Gurbetçiler, özellikle çocukları ve kendileri için giyim alışverişini Türkiye'de yapmayı tercih ediyor. Hem daha uygun fiyatlar hem de daha geniş ürün yelpazesi, onları alışveriş merkezlerinden yerel butiklere kadar birçok farklı dükkana yönlendiriyor.
-
Yeme-İçme: Yıl boyunca özlemini duydukları anne yemeklerini ve yöresel lezzetleri tatmak için restoran ve lokantaları dolduruyorlar. Bu durum, gıda ve hizmet sektöründe ciddi bir ciro artışı sağlıyor.
-
Düğün ve Organizasyon: Yaz ayları, aynı zamanda düğün mevsimi anlamına geliyor. Yurt dışındaki gençler, düğünlerini ve nişanlarını memleketlerinde yapmayı tercih ediyor. Bu da, düğün salonlarından çiçekçilere, kuaförlerden tatlıcılara, taksicilerden kuyumculara kadar uzanan devasa bir endüstriyi harekete geçiriyor. Özellikle altın ve takı alışverişi, bu dönemde zirve yapıyor.
-
İnşaat ve Dekorasyon: Birçok gurbetçi, yaz tatilini aynı zamanda Türkiye'deki evlerinin bakım ve onarımı için bir fırsat olarak görüyor. Ev tadilatı, mobilya değişimi, boya-badana gibi işler, inşaat ve dekorasyon sektörüne önemli bir nefes aldırıyor.
-
Otomotiv ve Ulaşım: Araç kiralama, taksi kullanımı ve şehirler arası seyahatler, ulaşım sektörünü canlandırırken, bazı gurbetçiler Türkiye'den araç satın alarak veya mevcut araçlarının bakımını yaptırarak otomotiv sektörüne de katkı sağlıyor.
Bu geniş harcama yelpazesi sayesinde, her yıl Türkiye ekonomisine yaklaşık 700-800 milyar TL'ye varan bir döviz girdisi sağlandığı tahmin ediliyor. Bu para, hem ülke ekonomisinin makro dengelerine olumlu katkı sağlıyor hem de doğrudan esnafın ve yerel halkın cebine girerek, mikro düzeyde bir refah artışına neden oluyor.
Turizm elçileri: Gurbetçiler sadece döviz değil, turist de getiriyor
Bendevi Palandöken, gurbetçilerin Türkiye'ye olan katkısının sadece ekonomik boyutla sınırlı olmadığını, aynı zamanda sosyal ve kültürel anlamda da büyük bir rol oynadıklarını vurguladı. Yurt dışında yaşayan yaklaşık 5 milyon Türk vatandaşını, Türkiye'nin birer "gönüllü turizm elçisi" olarak tanımlayan Palandöken, onların ülke tanıtımındaki önemine dikkat çekti.
"Bu yurttaşlarımız, ülkemizdeki gelişmeleri yerinde görüp memnun kaldıklarında, bulundukları ülkelerdeki yabancı dostlarını ve komşularını da Türkiye’ye davet ederek turizmde önemli bir canlılık oluşturuyorlar" diyen Palandöken, bu dolaylı etkinin, profesyonel tanıtım kampanyaları kadar değerli olduğunu belirtti.
Gurbetçilerin, sadece popüler tatil beldelerini değil, aynı zamanda Anadolu'nun ve Doğu Anadolu'nun daha az bilinen şehirlerini ve köylerini de ziyaret etmesi, turizmin ülke geneline yayılmasına ve yerel kültürlerin tanıtılmasına yardımcı oluyor. Memleketlerinin havasını soluyarak hem manevi bir huzur bulan gurbetçiler, hem de bıraktıkları dövizle o bölgelerdeki esnafın ve sanatkârın ayakta kalmasını sağlıyor. Bu durum, büyük şehirler ile kırsal bölgeler arasındaki ekonomik makasın daralmasına da bir nebze olsun katkıda bulunuyor.
Beklentiler yüksek: Esnaf umudunu gurbetçiye bağladı
Bu yıl, hem artan kurun etkisiyle hem de pandemi sonrası seyahat engellerinin tamamen ortadan kalkmasıyla, gurbetçi akınının ve yapacakları harcamaların rekor seviyelere ulaşması bekleniyor. Avrupa'daki ekonomik durgunluğa rağmen, Türk vatandaşlarının ana vatanlarına olan bağlılıkları ve tatil tercihlerini Türkiye'den yana kullanmaları, esnafın en büyük umudu.
TESK Başkanı Palandöken, bu beklentiyi dile getirirken, gurbetçi vatandaşların ülkeye giriş ve çıkışlarında gümrük kapılarında ve havalimanlarında daha iyi hizmet alabilmeleri için gerekli düzenlemelerin yapılması çağrısında da bulundu. Onların, yıl boyunca verdikleri emeğin karşılığında, memleketlerinde huzurlu ve sorunsuz bir tatil geçirmelerinin, gelecek yıllarda da Türkiye'yi tercih etmeleri için en önemli teşvik olacağını belirtti.
Sonuç olarak, yaz aylarında Türkiye'nin yollarını dolduran "gurbetçi" plakalı araçlar, sadece birer otomobil değil, aynı zamanda durgun piyasalara hareket, umudunu yitiren esnafa moral ve ülke ekonomisine milyarlarca dolarlık bir can suyu taşıyan birer bereket kervanı niteliği taşıyor.
