Yağmur KARADAĞ/Kadınlarda en sık görülen kanser türlerinden biri olan rahim ağzı kanseri, her yıl binlerce kadının yaşamını kaybetmesine neden oluyor. Rahim ağzı kanserinin en yaygın nedeni olan İnsan papilloma virüsü (HPV) ise genellikle ciltte ve mukoza zarında kansere neden olabilen, bulaşıcı viral bir enfeksiyon.
Rahim ağzı kanserine özellikle HPV 16 ve HPV 18 türü neden olurken, uzmanlar HPV virüsünün insan cildinde canlı olarak bulunabildiği için en sık cilt ve cinsel temas ile bulaştığını ifade ediyor.
Kadın Hastalıkları & Doğum ve Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Cem Baykal
HPV virüsünden kaynaklı rahim ağzı kanserinde yıllardır artışın yaşandığını ve toplumun artık bu yaygınlığın daha da farkına vardığını söyleyen Kadın Hastalıkları & Doğum ve Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Cem Baykal, HPV’den korunmak için iki önemli yolun tarama ve aşı olduğuna dikkat çekti.
HPV aşısının ülkesel aşılama noktasında özellikle henüz cinsel yaşamla karşılaşmamış, 9-26 yaş aralığındaki kız çocuklarına yapılabileceğini belirten Prof. Dr. Baykal, günümüz koşullarında aşılanmanın 45 yaşına kadar da yapılmasının yararlı olduğunu dile getirdi.
ÖMÜR BOYU KORUNUYORSUNUZ
Doğru aşılama politikaları ile HPV’ye bağlı kanserler ortadan kalkabileceğini söyleyen Prof. Dr. Baykal, “Aşıyı olunca içerisindeki 9 tip virüse karşı yüzde 100 korunuyorsunuz. Aşı; rahim ağzı, vulva, vajina kanserinin yüzde 98’ini oluşturuyor. Aşıyı olduktan sonra kişi ömür boyu korunuyor” dedi.
30’DAN FAZLA ÜLKEDE ERKEK ÇOCUKLARI DA AŞILANIYOR
HPV virüsünü erkeklerin taşıdığının altını çizen Prof. Dr. Baykal, erkeklerde nadiren penis kanseri yaptığını ancak sünnetli toplumlarda bu duruma pek rastlanmadığını, gelişmiş toplumların, 30’dan fazla ülkenin bu hastalığın yayılmasını önlemek için erkek çocuklarını da aşıladığını söyledi.
BELEDİYELERİN HPV AŞISI YAPMASI ÇOK SEMBOLİK
Belediyelerin ücretsiz bir şekilde topluma HPV aşısı hizmeti vermesini ayakta alkışladığını ancak bu durumun çok sembolik olduğunu belirten Prof. Dr. Baykal, “Belediyeler aşı alamayacağı garanti olan, sosyal yardım alan ailelerin kız çocuklarına ya da kapasiteleri kapsamında rastgele bir şekilde başvurana aşılama yapıyorlar. Ancak bu durum yeterli değil, aşılama bütün topluma yapılırsa kıymetli” dedi.
İZMİR’DE BAŞVURULAR BAŞLADI
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, “Cumhuriyet Halk Partili yerel yönetimler, HPV aşısına sahip çıkıyor” diyerek Dünya Sağlık Örgütü'ne üye ülkelerin yüzde 60'ında HPV aşısının sağlık sigortaları ile ücretsiz olarak yapıldığını vurgulamıştı. Türkiye’de HPV aşısının henüz SGK tarafından karşılanmadığını ve aşılanma oranının binde 9 ila yüzde 3.9 arasında olduğunu dile getiren Başkan Tugay, “İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak aralık ayı itibariyle 18-26 yaş grubundaki ve sosyal destek sistemindeki kadınlara 3 doz HPV aşısı uygulamasına başlayacağız. Tabii ki savunduğumuz ve olmasını istediğimiz şey, sağlık sigortası sisteminin tüm kızlarımıza aşıyı yapmasıdır” ifadeleri kullanmıştı.
Bu açıklamaların ardından İzmir’de Aralık ayında aşılamanın başlaması bekleniyordu. Beklenen duyuru Başkan Cemil Tugay’dan geldi. Başkan Tugay, 30 Kasım’da yaptığı açıklama ile sosyal destek alan 18-26 yaş aralığındaki kadınlara ücretsiz olarak hayata geçirecekleri 3 doz HPV aşısı için bizizmir.com adresi üzerinden başvuruların başladığını duyurdu.
Başvurunun onaylanması durumunda ise SMS ile ön bilgilendirme yapılacak. Ardından oluşturulacak randevu listesine göre yetkili birim personeli başvuru sahibi kişiyle iletişime geçerek İzmir Büyükşehir Belediyesi Eşrefpaşa Hastanesi’nde aşılama takvimini tamamlaması sağlanacak.
AİLELER BU ÜCRETİ KARŞILAYAMAZ
HPV’ye yönelik ülke çapında bir aşılama yapılması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Baykal, “Aşının üç dozunun maliyeti şu an 11 bin TL. 14 yaşından önce olursanız iki doz aşı yeterli olacaktır. Dünyada şu an aşının dozu 7, 8 dolara yapılıyor. Devlet toplu alım yaptığında tıpkı Covid, kızamık aşıları gibi fiyat düşecektir. Günümüz koşullarında herhangi bir memur ailesinin bu maliyeti karşılaması kolay değil” diye konuştu.
“AŞININ YAPILMAYACAĞI ÇOK AÇIK"
Sağlık Bakanlığı’nın HPV aşısını halen Ulusal Aşı takvimine dahil etmediğini ifade eden Prof. Dr. Baykal, “Aşıya siyasi yaklaşılıyor. Kız çocuklarını evlilik öncesi cinsel ilişkiye cesaretlendireceğini söyleyenler de var. ‘HPV ile kanserin ne alakası var? Biri virüs diğeri kanser. Sadece HPV’den korur, kanserden korumaz’ diyenler de var. Ana unsur ise içinde cinsellik kelimesi geçtiği için uzak duruluyor. Toplumda evlilik öncesi cinsel ilişkinin çok düşük olduğunu söyleyenler de var. Ancak evlilik sürecinde erkekler de virüs getirebiliyor. Aşılama için geç kalındı. Örneğin, Nijerya 9 ayda 12 milyon kız çocuğunu aşılamış. Türkiye’de şimdi hemen herkesi aşılayamayız, yıllar içinde aşılanmış bir toplum elde edebiliriz. Bu da 10-20 yılı bulur. Bu ekonomik koşullarda da Bakanlığın bu aşılamayı yapmayacağı çok açık” dedi.
2025 BÜTÇESİ’NDE DE YOK
Kadınların “HPV aşısı ücretsiz olmalı, ulusal aşı takvimine alınmalı” çağrısı halen karşılık bulmadı. Önceki Dönem Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, ‘HPV aşısı ücretsiz olacak’ sözünü vermişti ancak konuya yönelik herhangi bir adım atılmamıştı. Sağlık Bakanlığı 2025 Yılı Bütçesi de TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi. Ancak bütçede, HPV'nin ücretsiz olması ve ulusal aşı programına alınması yer almadı.
