Türkiye otomotiv pazarı satış rekorlarına koşarken Resmi Gazete’de yayımlanan iki kritik düzenleme sektörde adeta şok etkisi yarattı. Avrupa Birliği ve Serbest Ticaret Anlaşması kapsamı dışındaki ülkelerden gelen araçlara ek vergi getirilirken, ABD menşeli araçlara uygulanan ek gümrük yükümlülükleri kaldırıldı. Çin’den ithal edilen araçlarda da vergi indirimi yapılırken, Honda, Toyota, Nissan ve Suzuki gibi Japon markalara ek yükümlülükler getirildi.
Sektör temsilcileri endişeli
ODMD Başkanı Ali Haydar Bozkurt, kararların sektör için ciddi belirsizlik yarattığını söyledi. Bozkurt, “Otomotiv sektörü uzun vadeli öngörülere ve planlamalara ihtiyaç duyan bir sektör. Ancak ani düzenlemeler sipariş, üretim ve lojistik süreçlerini zora sokuyor” dedi. Ayrıca 60 günlük uyum süresinin de yetersiz olduğunu belirten Bozkurt, “En az üç aya ihtiyaç var” ifadelerini kullandı.
Bakanlık: Yerli üretim korunacak
Ticaret Bakanlığı ise alınan kararların yerli sanayiyi ve istihdamı korumaya yönelik olduğunu açıkladı. Dünya Ticaret Örgütü kurallarına uygun hareket edildiğini belirten bakanlık, artan ithalat baskısına karşı yerli üretimin payını artırmayı hedeflediklerini duyurdu.
İkinci el piyasasına yansıması gecikmeyecek
Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, yeni vergi düzenlemesinin ikinci el piyasasını doğrudan etkileyeceğini söyledi:
“İthal araçların pahalanması tüketiciyi ikinci ele yöneltecek. Bu da fiyatları hızla yukarı çekecek. Özellikle Çin ve ABD menşeli modellerin olduğu segmentlerde farklılaşma görülebilir. Yerli üretim araçlar ise hem sıfırda hem ikinci elde değerini daha güçlü koruyacak.”
Yeni vergi yükü ne olacak?
Cumhurbaşkanı Kararı’na göre,
-
Konvansiyonel ve hibrit otomobillerde (plug-in hariç) %25 veya en az 6 bin dolar,
-
Plug-in hibritlerde %30 veya en az 7 bin dolar,
-
Elektrikli otomobillerde ise %30 veya en az 8 bin 500 dolar ek mali yükümlülük uygulanacak.
Oransal ya da maktu vergiden hangisi yüksekse o geçerli olacak. Karar, 22 Eylül’den itibaren 60 gün sonra yürürlüğe girecek.
Fiyatlarda yeni tablo
Uzmanlara göre, alınan kararlar kısa sürede ikinci el araç piyasasında talep yoğunluğuna ve fiyat artışlarına yol açacak. Bazı ithal modellerin piyasada bulunabilirliği azalabileceği için arz daralması da gündeme gelebilir. Bu da fiyatların daha da yukarı çıkmasına neden olacak.