İran'da, 2022'de Jina Mahsa Amini'nin gözaltında hayatını kaybetmesinin ardından başlayan ve hızla büyüyen protestolar sonucu getirilen dijital platform yasakları, uzun bir aranın ardından aşamalı olarak kaldırılmaya başlandı. WhatsApp ve Google Play gibi dünyaca ünlü platformlara uygulanan yasakların sona ermesi, halkın uluslararası dijital hizmetlere yeniden erişebilmesini sağladı.
İran hükümetinin bu adımı, sosyal medya üzerindeki kontrolünü sıkılaştırma çabalarının ardından geldi. Özellikle, Telegram, Instagram, X ve VPN gibi araçların kullanımı da yasaklanmıştı. Ancak, bu kararlar halk arasında ciddi tepkilere yol açmış ve dijital özgürlüklerin kısıtlanmasıyla ilgili eleştiriler artmıştı. Son gelişmeler ise bir adım ileriye gidilerek, halkın iletişimde daha fazla özgürlük kazanması adına önemli bir değişiklik olarak görülüyor.
Mahsa Amini'nin ölümü sonrası yasaklar genişletilmişti
Mahsa Amini'nin ölümünün ardından, İran'da başörtüsü kurallarına karşı yapılan protestolar giderek büyüdü. Gösterilerin etkisiyle hükümet, sosyal medya platformlarında geniş çaplı yasaklar uygulamaya başladı. WhatsApp ve diğer platformların erişimi engellenirken, Google Play'in de yasaklanması, uygulama indirmek isteyen kullanıcılar için ciddi bir engel oluşturmuştu. İran'daki bu durum, yazılımcılar arasında büyük bir rahatsızlığa yol açmış, yerli yazılımlar konusunda yapılan çağrılar ise halk tarafından soğuk karşılanmıştı.
Sosyal medya yasağı ve yerli yazılımlar
İranlı yetkililer, uygulanan yasaklarla birlikte yerli yazılımların kullanılmasını teşvik etmeye çalıştı. Ancak, yerli yazılımların güvenlik zaafiyetleri olduğu gerekçesiyle, halk bu yazılımlara sıcak bakmamış ve genellikle uluslararası platformları tercih etmişti. Google Play platformunun yasaklanması, İranlı yazılım geliştirenler için büyük bir darbe olmuştu. Bu karar, ülkenin yazılım dünyasındaki küresel payının azalmasına yol açmıştı.
Sosyal medya yasağının kaldırılması, İran hükümetinin uluslararası dijital platformlara erişimi yeniden açma yönünde atmış olduğu önemli bir adım olarak yorumlanıyor. Ancak bu değişiklik, yerli yazılımlar konusunda yapılan tartışmaların önüne geçmeyecek gibi görünüyor.
İran’daki dijital özgürlüklerin geleceği
WhatsApp ve Google Play'e uygulanan yasakların kaldırılması, İran halkının dijital özgürlükleri konusunda önemli bir dönüm noktası olabilir. Ancak, yerli yazılımlar ve dijital güvenlik endişeleri hala gündemdeki yerini koruyor. İran hükümeti, uluslararası dijital platformlara erişimi yeniden açarak halkın küresel dijital hizmetlere ulaşmasını sağlarken, yerli yazılımlar konusunda nasıl bir yol izleyeceği ise belirsizliğini koruyor.
