9 Eylül Gazetesi'nden Mert Yasin Alpdündar'ın haberine göre; Suriye İç Savaşı’nın bitmesi ile birlikte Suriyeli mültecilerin ülkelerine geri dönmesi ihtimali, Bazı sektörlerde işgücü sorunları yaşanması ihtimalini doğurdu. Ekonomistler inşaat, tarım, geri dönüşüm ve tekstil sektörlerinde istihdam sorunları yaşanabileceğini dile getirirken, 9 Eylül Gazetesi’ne konuşan sektör temsilcileri inşaat ve ayakkabı sektörü gibi alanlarda Suriyelilerin önemli bir rol oynadığını geri dönüşlerin özellikle ara eleman temini noktasında sorunlar yaratabileceğini ifade etti. Tarım ve tekstil sektörlerinde ise dramatik bir sorunun yaşanmayacağı ifade edildi. Suriyelilerin geri dönmesi halinde ise yaşanacak sorunların doğru planlama ile aşılabileceği vurgulandı.
‘İNŞAAT SEKTÖRÜNDE KISA VADELİ SORUNLAR YAŞANABİLİR’
Müteahhitler Federasyonu Başkanı İsmail Kahraman, Suriyeli mültecilerin geri dönüşlerinin sektörlerinde ara eleman açısından bazı sorunlar meydana gelebileceğini dile getirdi. Kahraman, “İstihdam açısından elbette sorunlar yaşanabilir ama biz inşaat sektöründe ara eleman noktasında Suriyeli elemanları çalıştırıyorduk. Bütün alanlarda yardımcı eleman olarak çalıştırabiliyordu. Bu anlamda Suriyeli vatandaşların inşaatlarda oranı yüksekti. Geri dönüşte elbette eleman noktasında sorunlar yaşayabiliriz. Ama bu projeler ya da bina inşaatlarının duracağı anlamına gelmiyor. Çözüm mutlaka bulunacaktır” diye belirtti.
Türkiye’de özellikle gençlerin inşaat sektörüne yönelmesi için çalışmalar yapılabileceğini dile getiren Kahraman, “Süreçte yaklaşık 10 yıldır ülkemizdeler. Bunun önemli bir kısmını sektörümüzde istihdam ediyoruz. Ara eleman olarak başlayıp, ustalık seviyesine gelen insanlarda var. Biz güçlü ve büyük bir ülkeyiz. Bu noktada da sorun yaşamayız. Kendi vatandaşlarımızın inşaat sektörüne yönelmesi için çalışmalar yapılabilir” dedi.
‘AYAKKABICILIK EĞİTİMİ ALAN 80 ÖĞRENCİNİN 40’I SURİYELİ’
İzmir Ayakkabıcılar Odası Başkan Vekili Tahsin Çobanoğlu, AYKÜSAN Mesleki Eğitim Merkezi’nde ayakkabıcılık üzerine eğitim alan 80 öğrencinin 40’ının Suriyeli olduğu bilgisini verdi. Çobanoğlu, “Şu anda hızlı bir gidiş yok. Ama zaman içerisinde planların olduğunu duyuyoruz. Bugün çıkıp giden yok ama orada malı mülkü olan insanlar gidecektir. Biz bu sorunu 5-6 ay içerisinde hissedeceğiz” ifadelerini kullandı. Işıkkent Ayakkabıcılar Sitesi’nde çalışan 30 bin kişinin 3 bininin Suriyeli olduğunu söyleyen Çobanoğlu, ayrıca odaya kayıtlı ticari faaliyet gösteren Suriyeli mültecilerin sahip olduğu 50 işletmenin olduğu bilgisini de verdi. Çobanoğlu, “Gittikleri zaman üretimde bir sıkıntı yaşanacağı kesin. İster istemez iş gücü düşecektir” diye vurguladı.
‘TEKSTİL SEKTÖRÜNÜ DRAMATİK BİR ŞEKİLDE ETKİLEMEZ’
Buca Ege Organize Sanayi Bölgesi (BEGOS) Yönetim Kurulu Başkanı Toygar Narbay, ilk etapta inşaat sektöründe sorunlar yaşanabileceğini söyledi. Narbay, “Çünkü Suriye’deki savaşın bitmesinin ardından ülkenin yeniden ayağa kaldırılması için binaların, yolların yeniden yapılması gerekiyor. Dolayısıyla ben ilk etapta tekstil sektöründen ziyade inşaat sektöründe istihdam kayıpları yaşanacağını düşünüyorum. Bu iş gücü eksikliği nedeniyle inşaat yapım maliyetlerinde artış yaşanabilir ama boşalan konutlar nedeniyle dengelenecektir” ifadelerini kullandı. Tekstil ve hazır giyim sektöründe yakın zamanda insan kaynağı eksikliğinin yaşanacağını düşünmediğini ifade eden Narbay, “Belki fason atölyelerde bir miktar kayıp olabilir. Ama özellikle batıda, büyük fabrikalarda çok fazla Suriyeli çalışan yok. Dediğim gibi fason atölyelerde bir miktar insan kaybı yaşanacaktır ama dramatik bir şekilde bizi etkilemez” dedi.
‘GERİ DÖNÜŞÜN MUTLAKA ETKİLERİ OLACAKTIR’
İzmir Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Dr. Hakan Çakıcı ise diğer sektörlerde olduğu gibi tarım sektöründe de mülteci istihdamının olduğunu fakat bunun oranına dair bir verinin olmadığını dile getirdi. Geri dönüşe dair kesin bir şey söylemenin şu aşamada çok zor olduğunu da vurgulayan Çakıcı, “Şu anda insanların sadece beklentileri var. Kesin olarak bir şey söylemek şu anda çok zor. Birincisi kesin olarak dönüp dönmeyecekleri belli değil. İkincisi ise tarım sektöründe ne kadar göçmen istihdam ediliyor bilmiyoruz. Lakin bir geri dönüş yaşanırsa mutlaka tarımsal istihdam noktasında da sorunlar yaşanacaktır. Zaten Türkiye’de genel olarak tarımda istihdama dair sorunlar vardı. Büyük bir geri dönüşte mutlaka etkiler olacaktır. Ama sorun kendi içerisinde çözüme kavuşturulacaktır” diye konuştu.
KISA VADEDE BAZI SORUNLAR YAŞANABİLİR’
Ekonomist Dr. Osman Sirkeci, “Geri dönüş ihtimalinde bazı sektörlerde sorunlar yaşanacağı kesin. Başta küçük ölçekli inşaat sektörü etkilenecektir. Suriyeli göçmenler bu sektörde çok önemliydi. Tarım sektörü, tekstil ve geri dönüşüm sektöründe sorunlar yaşanabilir. Bu alanlar Türkiye sektörü için önemli alanlar ve alarm sinyali verdirebilir. Tabii bu telefi edilebilir ama kısa vadede sorunlar yaşanabilir” dedi.
