Türkiye’nin 2016 yılında geçiş yaptığı kalıcı yaz saati uygulaması, enerji tasarrufu sağlaması amacıyla başlatılmıştı. Ancak bu uygulama o günden bu yana sürekli olarak eleştirilerin hedefi oldu. Çalışanların ve öğrencilerin karanlıkta yola çıkması gibi güvenlik ve yaşam kalitesi sorunlarına ek olarak, şimdi de bu uygulamanın kanser vakalarındaki artışla ilişkilendirildiği öne sürülüyor.
Biyolojik ritmi bozuyor, DNA tamirini engelliyor
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Taner Demirer, kalıcı yaz saati uygulamasının insan vücudunun biyolojik ritmini bozduğunu belirtti. Demirer, bu bozulmanın hücrelerdeki DNA tamir mekanizmasını olumsuz etkilediğini ve bunun sonucunda kanser riskinin arttığını iddia etti. DNA kendini onaramadığında hücrelerin kanser hücresine dönüşme olasılığının yükseldiğini vurgulayan Prof. Dr. Demirer, bu uygulamanın Türkiye'deki kanser vakalarındaki artışta önemli bir rol oynadığını belirtti.
Türkiye’de kanser vakaları alarm veriyor
Demirer'in verdiği verilere göre, Türkiye'de kanser vakaları son yıllarda büyük bir artış gösterdi. Beş yıl öncesine kadar yılda 160 bin olan kanser vakası sayısının, günümüzde 250 binlere ulaştığını ifade eden Prof. Dr. Demirer, bu artışta kalıcı yaz saati uygulamasının etkili olduğunu savundu. Demirer, biyolojik ritmin bozulmasının yanı sıra sabah erken saatlerde okula veya işe gitmek zorunda kalan insanların D vitamini eksikliği, uyku problemleri ve motivasyon kaybı yaşadıklarını da ekledi.
Çocuklar ve çalışanlar karanlıkta yola çıkıyor
Kalıcı yaz saati uygulamasının en çok çocukları ve sabah erken saatlerde işe gitmek zorunda olan çalışanları olumsuz etkilediği belirtiliyor. Özellikle kış aylarında gün ışığından yeterince yararlanamayan çocuklar, sabahın karanlığında okula gitmek zorunda kalıyor. Bu durum hem psikolojik hem de fiziksel sağlık üzerinde olumsuz etkilere neden oluyor. D vitamini eksikliği, depresyon, dikkat eksikliği ve uyku bozuklukları gibi sorunlar, bu uygulamanın sonucunda daha sık görülmeye başlandı.
Kalıcı yaz saati enerji tasarrufu sağlıyor mu?
Uygulamanın bir diğer eleştiri noktası ise enerji tasarrufu sağlama hedefinin tam olarak gerçekleşip gerçekleşmediği. Özellikle Türkiye’nin batısında yaşayanlar, gün ışığından daha az yararlandıkları için enerji tüketimlerinin arttığını belirtiyor. Evlerde daha uzun süre elektrik kullanımı, ısınma ihtiyacı gibi faktörler enerji tasarrufu sağlayıp sağlamadığı konusunda soru işaretleri yaratıyor.
