Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan verilere göre, imalat sanayisi genelinde kapasite kullanım oranı (KKO) ekim ayında bir düşüş gösterdi. Ekim ayı itibarıyla kapasite kullanım oranı yüzde 74,9 olarak gerçekleşirken, mevsimsel etkilerden arındırılmış veriler ise bir önceki aya kıyasla gerileme kaydetti.
Mevsimsel etkilerden arındırılmış KKO geriledi
Mevsimsel etkilerden arındırılmış kapasite kullanım oranı (KKO-MA), bir önceki ayın verilerine kıyasla 0,7 puan azalarak yüzde 75,2 seviyesine geriledi. TCMB’nin gerçekleştirdiği İktisadi Yönelim Anketi sonuçlarına göre, bu düşüş ekim ayında imalat sanayisinde faaliyet gösteren iş yerlerinin yanıtları doğrultusunda belirlendi.
1785 iş yerinin verileri değerlendirildi
İmalat sanayisi genelinde faaliyet gösteren 1785 iş yerinin katılımıyla gerçekleştirilen ekim ayı anketinde, kapasite kullanım oranı yüzde 74,9 olarak hesaplandı. TCMB’nin açıkladığı bu oran, geçen aya göre herhangi bir değişiklik göstermedi ancak mevsimsel etkiler dikkate alındığında kapasite kullanımında azalma yaşandı.
Kapasite kullanım oranında aylık değişim
Ekim ayında genel olarak sabit kalan kapasite kullanım oranı, mevsimsel etkilerden arındırılmış verilerde gözle görülür bir azalma kaydetti. Bu durum, sanayi sektörünün üretim kapasitesini tam olarak kullanmakta zorluk yaşadığını ve ekonomik hareketlilikte bazı yavaşlamalar yaşandığını gösteriyor.
Kapasite kullanım oranı (KKO), bir ülkenin imalat sanayisinde faaliyet gösteren firmaların, sahip oldukları üretim kapasitesini ne oranda kullandığını gösteren bir veridir. Daha açık bir ifadeyle, bir firmanın mevcut üretim tesisleri, makineleri ve iş gücünü tam kapasitede kullanmadan ne kadar üretim gerçekleştirdiğini ölçer.
Kapasite kullanım oranı nasıl hesaplanır?
Kapasite kullanım oranı, bir firmanın ya da sanayi sektörünün belli bir dönemde gerçekleştirdiği fiili üretimin, sahip olduğu toplam üretim kapasitesine oranlanmasıyla hesaplanır. Örneğin, bir firmanın üretim kapasitesi 100 birim ise ve o dönemde 80 birim üretim yapmışsa, kapasite kullanım oranı yüzde 80 olur.
Kapasite kullanım oranının önemi nedir?
-
Ekonomik faaliyetlerin göstergesi: KKO, genel olarak ekonomideki üretim faaliyetlerinin canlılık durumunu gösterir. Yüksek oranlar, firmaların kapasitelerini verimli kullandığını ve ekonomik hareketliliğin arttığını işaret ederken, düşük oranlar talepte azalma veya üretim sıkıntılarını gösterebilir.
-
Enflasyon ve talep baskısı: Kapasite kullanım oranı yüksek olduğunda, üretim sınırlarına yaklaşan firmalar maliyetleri artırabilir ve bu da enflasyonist baskı oluşturabilir.
-
Yatırım ve büyüme kararları: KKO, yatırımcılar ve politika yapıcılar için büyüme potansiyelini ve yeni yatırımların gerekliliğini değerlendirmede önemli bir veridir. Kapasite kullanım oranının düşük olduğu sektörlerde yeni yatırımların yapılması gerektiği düşünülebilir.
KKO verileri, genellikle Merkez Bankası veya istatistik kurumları tarafından düzenli olarak yayınlanır ve ekonomik analizlerde önemli bir rol oynar.
