Son yıllarda genç yaştaki insanlarda kolon kanseri vakalarında endişe verici bir artış gözleniyor. Tıp dünyası bu artışın nedenlerini araştırırken, yeni bir çalışma çarpıcı bir faktöre dikkat çekti: D vitamini eksikliği. Bilim insanları, bağırsak kanseri olarak da bilinen kolorektal kanserin yükselişinde D vitamini seviyelerinin önemli bir rol oynayabileceğini öne sürüyor.

Kolon kanseri, kalın bağırsağın iç yüzeyindeki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalmasıyla başlayan ve tedavi edilmediğinde ölümcül olabilen bir hastalık. Özellikle 55 yaş altındaki bireylerde görülme sıklığının artması, bilim insanlarını bu kanser türünün nedenleri üzerine daha detaylı araştırmalar yapmaya yönlendirdi.

D vitamini ve kanser arasındaki bağlantı

Nutrients dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, "güneş vitamini" olarak bilinen D vitamininin kolorektal kanserin hem önlenmesinde hem de tedavisinde kritik öneme sahip olabileceğini ortaya koydu. Macaristan'da gerçekleştirilen çalışmada, bilim insanları D vitamininin kanser riski ve vücuttaki iltihaplanma üzerindeki etkilerini inceledi.

Araştırmanın yazarı János Tamás Varga, Fox News Digital'a yaptığı açıklamada, "En önemli bulgumuz, D vitamininin kolorektal kanserin önlenmesinde ve tedavisinde hayati bir rol oynamasıdır. Araştırmamız, 25-hidroksivitamin D (D vitamininin vücuttaki birincil formu) seviyeleri ile kanser sonuçları arasındaki güçlü ilişkiyi açıkça destekliyor" ifadelerini kullandı.

Düşük seviyeler yüksek risk demek

Araştırma sonuçları, D vitamini eksikliği yaşayan bireylerin kolorektal kanser riskinin önemli ölçüde arttığını gösteriyor. Daha da çarpıcı olan, hâlihazırda kolon kanseri tanısı almış hastalarda D vitamini seviyelerinin düşük olmasının, hastalığın prognozunu (gidişatını) olumsuz etkilemesi. Yani D vitamini eksikliği olan kanser hastalarının tedaviye yanıtı ve hayatta kalma oranları daha kötü olabiliyor.

Uzmanlara göre D vitamini kanser gelişimini önlemede çeşitli mekanizmalarla rol oynuyor:

Uyku sorunu mu yaşıyorsunuz? Bu besinlerle uyku kalitenizi arttırabilirsiniz... Uyku sorunu mu yaşıyorsunuz? Bu besinlerle uyku kalitenizi arttırabilirsiniz...

  • Bağırsak hücrelerinin normal şekilde yenilenmesini sağlıyor

  • DNA hasarını azaltıyor

  • Tümör gelişimini yavaşlatabiliyor

  • Bağışıklık sistemini güçlendirerek kanser hücrelerine karşı savaşıyor

Doktor Monika Fekete, "Çalışmalarımız gösteriyor ki, yeterli D vitamini seviyesi sadece kemik sağlığı için değil, kanser riskini azaltmak için de son derece önemlidir" dedi.

Ne kadar D vitamini almalıyız?

D vitamini takviyesi konusunda herkes için geçerli tek bir reçete bulunmuyor. Uzmanlara göre öncelikle bir sağlık profesyoneline danışmak ve kişinin mevcut D vitamini seviyesini ölçtürmek gerekiyor. Ancak araştırmanın baş yazarı Dr. Monika Fekete, özellikle risk grupları için bazı önerilerde bulunuyor.

"Araştırmamıza dayanarak, kolorektal kanser riski yüksek olan bireylerin D vitamini seviyelerini düzenli olarak takip etmelerini ve gerektiğinde günlük 1000-4000 IU D vitamini takviyesi almalarını öneriyoruz. Özellikle D vitamini seviyesi düşük olan kişilerde bu daha da önemli" diyen Dr. Fekete, optimum dozajın kişinin sağlık durumuna ve mevcut D vitamini seviyesine göre ayarlanması gerektiğini vurguladı.

Gençlerde artan kanser vakaları

Son on yılda özellikle genç nüfusta kolon kanseri vakalarındaki artış, tıp dünyasında alarm zillerinin çalmasına neden oldu. Uzmanlar bu artışın nedenlerini araştırırken, modern yaşam tarzının getirdiği bazı faktörlerin etkili olabileceğini düşünüyor:

  • Kapalı mekânlarda geçirilen zamanın artması ve güneş ışığına maruz kalmanın azalması

  • İşlenmiş gıda tüketiminin artması

  • Hareketsiz yaşam tarzı

  • Antibiyotik kullanımının bağırsak florasını bozması

  • Çevresel toksinlere maruz kalma

Bu faktörlerin tümü D vitamini metabolizmasını ve bağırsak sağlığını olumsuz etkileyebiliyor, dolayısıyla kanser riskini artırabiliyor.

Güneş vitamini ne işe yarıyor?

D vitamini, yağda çözünen ve vücudun çeşitli sistemlerinde kritik roller oynayan bir vitamin. Genellikle "güneş vitamini" olarak bilinir çünkü vücudumuz güneş ışığına maruz kaldığında ciltte sentezlenir. D vitamininin vücuttaki etkileri sadece kemik sağlığıyla sınırlı değil:

  • Kalsiyum ve fosforun emilimini sağlayarak kemikleri güçlendirir

  • Bağışıklık sistemini düzenler

  • İltihabi süreçleri kontrol altında tutar

  • Hücre bölünmesi ve farklılaşmasını düzenler

  • Nörolojik fonksiyonları destekler

  • Kanser hücrelerinin çoğalmasını engeller

Araştırmacılar, "D vitamininin bu geniş etki yelpazesi, sağlığı korumadaki önemini ve kanser dahil olmak üzere kronik hastalıkları önlemedeki koruyucu rolünü vurguluyor" diyerek, bu vitaminin önemini bir kez daha ortaya koyuyor.

Riski azaltmak için neler yapılabilir?

Kolon kanseri riskini azaltmak için D vitamini seviyelerini optimum düzeyde tutmanın yanı sıra, yaşam tarzı değişiklikleri de büyük önem taşıyor. Uzmanlar şu önerilerde bulunuyor:

  • Düzenli olarak D vitamini seviyelerinizi kontrol ettirin

  • Güneş ışığından yeterince faydalanın (günde 15-20 dakika, 10:00-15:00 saatleri dışında)

  • D vitamini açısından zengin gıdalar tüketin (yağlı balıklar, zenginleştirilmiş süt ürünleri, yumurta sarısı)

  • İşlenmiş gıdalardan uzak durun

  • Lifli gıdaları diyetinize dahil edin

  • Düzenli egzersiz yapın

  • Alkol tüketimini sınırlayın ve sigaradan uzak durun

  • 45 yaşından sonra düzenli kolonoskopi kontrolleri yaptırın

Dr. Varga, "Kolorektal kanser görülme sıklığındaki artış, beslenme alışkanlıkları ve yaşam tarzı değişikliklerinin yanı sıra, toplumda yaygın olan D vitamini eksikliği ile de ilişkili olabilir. Bu nedenle, risk faktörlerine sahip kişilerin düzenli tarama testleri yaptırması ve D vitamini seviyelerini kontrol ettirmesi hayati önem taşır" dedi.

Kaynak: HABER MERKEZİ