İstanbul Planlama Ajansı (İPA) Başkanı ve şehir planlamacısı Dr. Buğra Gökce, son dönemde artan konut fiyatları ve yüksek kira bedelleri üzerine çarpıcı değerlendirmelerde bulundu. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in konut arzı artışına yönelik açıklamalarını değerlendiren Gökce, bu artışın fiyat ve kira oranlarını düşürmeyeceğini söyledi.
Orta ve düşük gelir grupları konuta erişemiyor
Gökce, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, yeni konutların orta ve düşük gelir grupları için erişilebilir olmadığını belirtti. 120 ay vadeli 2 milyon TL değerindeki bir konut kredisinin aylık ödemesinin 60 bin TL civarında olduğunu ifade eden Gökce, çalışanların, emeklilerin ve orta gelir grubunun bu koşullarda kredi karşılayamayacağını vurguladı.
Konutlar yatırım aracı olarak kullanılıyor
Yüksek sermaye sahibi kişilerin yeni yapılan konutları yatırım amacıyla satın aldığını belirten Gökce, bu durumun piyasaya etkisinin daraldığını ifade etti. Ayrıca, vatandaşlık promosyonlu satışlar ve yabancı alıcıların oluşturduğu talep nedeniyle fiyatların yükseldiğini, Türk vatandaşlarının konuta erişiminin giderek zorlaştığını ekledi.
Göç ve yabancı talebi fiyatları yukarı çekiyor
Gökce, düzensiz göç ve yabancıların döviz avantajıyla yaptığı alımların piyasadaki dengesizliği artırdığına dikkat çekti. "Altı delik kova misali, ne kadar su koyarsanız koyun, bu talebi doldurmak mümkün değil," ifadesini kullanan Gökce, bu dinamiklerin fiyat artışında önemli bir rol oynadığını belirtti.
Fiyatların düşmesi için çözüm önerileri
Konut fiyatlarında ve kira oranlarında bir düşüş sağlanması için uygulanması gereken politikaları sıralayan Gökce, şu önerilerde bulundu:
- TOKİ’nin sosyal konut üretimine yönlendirilmesi ve üretilen konutların dar gelirli vatandaşlara uygun hale getirilmesi.
- Kiralık sosyal konut projeleri geliştirilerek barınma sorunu yaşayan kesimlere sunulması.
- Kooperatiflerin desteklenmesi ve uygun koşulların sağlanması.
- Uzun vadeli, düşük faizli kredilerle riskli yapılarda yaşayan vatandaşlara destek verilmesi.
- Yerel ve merkezi yönetimlerin iş birliğiyle çeşitlendirilmiş konut stoğu üretilmesi.
- Yerlilik oranının artırılmasıyla inşaat maliyetlerinin dengelenmesi.
- Konut kredilerinde orta ve düşük gelir gruplarına yönelik avantajlı koşullar oluşturulması.
- Boş konutlara ve birden fazla gayrimenkul sahibi olanlara yönelik kademeli emlak vergisi uygulaması.
- Yabancılara konut satışının geçici olarak durdurulması ve düzensiz göçle mücadele edilmesi.
Gökce'nin mesajı: Kalıcı çözümler şart
Dr. Gökce, mevcut durumun kısa vadeli çözümlerle iyileştirilemeyeceğini ve konut piyasasında kalıcı denge sağlanması için daha geniş kapsamlı politikaların uygulanması gerektiğini belirtti.
