Mine Tolga ÖRNEK/Türk öğrencilerin büyük bir çoğunluğu yurt dışında özellikle de Avrupa’da eğitim alma isteği taşıyor. Bu istek, üniversitelerin uluslararası ilişkiler birimleri tarafından desteklenen çeşitli öğrenci değişim programları ile karşılanıyor. Erasmus, Mevlana gibi çeşitli adlar altında bilinen bu programlar, öğrencilere yurt dışındaki üniversitelerde bir dönem veya bir akademik yıl boyunca eğitim alma, staj yapma veya çalışma fırsatı sağlıyor.
EN POPÜLERİ ERASMUS
Türk öğrenciler arasında en popüler olan Erasmus programı, Avrupa Birliği'nin gençleri desteklemek ve uluslararası iş birliğini teşvik etmek amacıyla yürüttüğü önemli bir girişim. Üniversitelerinde birinci sınıfını tamamlayan öğrenciler, Erasmus programına katılarak 3 ile 12 ay arasında değişen sürelerde Avrupa Birliği’ndeki üniversitelerde uluslararası deneyim kazanma imkânına sahip oluyor. Her yıl binlerce genç, Erasmus sayesinde farklı ülkelerdeki üniversitelerde eğitim alırken, yeni arkadaşlıklar kuruyor ve dil becerilerini geliştiriyor.
ÜNİVERSİTE EĞİTİMİ ŞART
Erasmus programı, Avrupa Birliği vatandaşları ile Türkiye, Norveç, İzlanda ve Lihtenştayn vatandaşlarına hibe imkânı sunuyor. Bu hibeden faydalanmak isteyen öğrencilerin belli koşulları sağlaması gerekiyor. Öncelikle, üniversite düzeyinde eğitim almak gerekiyor. Başvuran öğrencilerin en az bir yıl üniversite eğitimini başarıyla tamamlamış olmaları ve gidilecek üniversitenin öğrenim diline yeterince hâkim olmaları bekleniyor. Ayrıca, daha önce Erasmus programına katılmamış ve benzer bir Avrupa Birliği projesinden hibe almamış olmaları gerekiyor.
GİDİLEBİLECEK ÜLKELER
Erasmus programı kapsamında tercih edilebilecek ülkelerin geniş bir yelpazesi bulunuyor. Bunlar arasında, Almanya, Belçika, Bulgaristan, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Yunanistan, İrlanda, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Makedonya, Avusturya, Polonya, Romanya, İsveç, İsviçre, Slovakya, Slovenya, İspanya, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Türkiye, İzlanda, Norveç, Kıbrıs ve Lihtenştayn gibi ülkeler yer alıyor. Bununla birlikte; Arnavutluk, Bosna Hersek, Kosova, Sırbistan, Karadağ, Ermenistan, Azerbaycan, Belarus, Gürcistan, Moldova, Ukrayna, Cezayir, Mısır, İsrail, Ürdün, Lübnan, Libya, Fas, Filistin, Suriye, Tunus ve Rusya gibi ülkeler, koşullu kategoride yer alıyor. Bu ülkeler de Erasmus programı çerçevesinde öğrencilere çeşitli eğitim ve kültürel deneyimler sunuyor.
TÜRKİYE’DE MEVLANA ŞANSI
Diğer bir öğrenci değişim programı olan Mevlana ise; hem yurt içi hem de yurt dışındaki üniversiteler arasında uygulanan bir program. Mevlana programı gençlere ülkemizin herhangi bir bölgesinden veya yurt dışında anlaşmalı üniversitelerde değişim öğrencisi olma imkânı tanıyor. Öğrenciler, Mevlana programıyla en az 1, en fazla 2 dönem boyunca tercih ettikleri üniversitede eğitimlerine devam edebiliyor. Bu süreçte, öğrenciler akademik ve kültürel anlamda kendilerini geliştirme fırsatı bulurken, aynı zamanda uluslararası ilişkiler kurma ve kişisel deneyimler kazanma şansına sahip oluyor.
FARABİ İLE GÜÇLÜ DENEYİM
Farabi ise öğrencilere Türkiye'deki üniversiteler ve yüksek teknoloji enstitüleri arasında değişim fırsatı sunan bir program. Bu program sayesinde öğrenciler, tercih ve ihtiyaçlarına bağlı olarak 1 veya 2 dönem boyunca farklı bir yükseköğretim kurumunda eğitim alma şansına sahip oluyor. Farabi programı, Türkiye'nin çeşitli üniversiteleri arasında öğrenci hareketliliğini teşvik ederek, gençlere akademik ve kültürel anlamda zengin bir deneyim sunuyor. Öğrenciler, program kapsamında farklı bir üniversitede eğitim alarak yeni bir akademik ortamı keşfederken, aynı zamanda farklı şehirlerde yaşam deneyimi edinme fırsatı buluyor.
HEM ÇALIŞ HEM DE GEZ
Yaz tatillerini yurt dışında geçirme hayali kuran gençler için "Work and Travel" programı, dünya genelinde popülerlik kazanmaya devam ediyor. Özellikle üniversite öğrencileri arasında rağbet gören bu program, gençlere yurt dışında çalışma ve seyahat etme fırsatı sunuyor. ABD, Avustralya, Kanada ve Yeni Zelanda gibi ülkelerde uygulanan Work and Travel programı, gençlere yaz tatillerini farklı bir şekilde değerlendirme imkânı sağlıyor. Öğrenciler, çeşitli işlerde geçici olarak çalışma fırsatı buluyor. Work and Travel, gençlere sadece uluslararası iş deneyimi kazanma fırsatı sunmakla kalmıyor, aynı zamanda yeni kültürler ve farklı yaşam tarzlarıyla tanışma şansı da veriyor.
LİSE ÖĞRENCİLERİ İÇİN DEĞİŞİM PROGRAMLARI
Youth For Understanding (YFU): Uluslararası bir değişim kuruluşu olan Youth For Understanding (YFU) tarafından düzenlenen YFU Kültürlerarası Değişim Programları, 15-18 yaş arasındaki lise öğrencilerine hitap ediyor. Bu programlar, gençlere dünya genelinde 64 farklı ülkede yaşama ve eğitim alma fırsatı sunuyor. Bir ev sahibi ailenin yanında kalan öğrenciler, kendilerini uygun bir eğitim kurumunda öğrenimlerine devam ediyor. Program, 6 hafta ile 1 yıl arasında değişen bir sürede gerçekleşiyor.
AFS Okul Programı: Farklı bir ülkede aile yanında konaklama temelli bir yurt dışı öğrenci değişim programı. Gençler, bu program sayesinde istedikleri bir ülkede diledikleri süre boyunca eğitim alırken, aynı zamanda yeni bir kültürü deneyimleme şansı buluyorlar.
Youth Exchange and Study (YES): 15-17 yaş arasındaki lise öğrencilerine hitap ediyor. Gençlere Amerika Birleşik Devletleri'nde bir aile yanında konaklama ve eğitimlerine devam etme imkânı sunuyor.
Rotary Youth Exchange Programı: Rotary Kulübü tarafından düzenlenen Rotary Youth Exchange Programı da 15-19 yaş arasındaki lise öğrencileri için tasarlanmış uluslararası bir değişim programı. Program, gençlere dünya genelinde farklı ülkelerde yaşama ve eğitim alma imkânı sunuyor. Öğrenciler programa dâhil olan istedikleri bir ülkede kısa veya uzun dönemli olarak konaklama imkânına sahip oluyor.
GÜNEY KORE-TÜRKİYE-ALMANYA
Güney Kore'nin Busan kentinde 1999 yılında dünyaya gelen ve ülkesinde lise eğitimini tamamladıktan sonra Türkiye’ye gelerek Ege Üniversitesi Tarih Bölümü'nde eğitimine devam etmeye başlayan Hyuo Song şu anda son sınıf öğrencisi. Erasmus programı kapsamında Almanya'nın Hessen Eyaleti'ndeki Giessen şehrinde yaşadığı deneyimlerini paylaşan Song, akademik kariyerini ilerletmek adına farklı coğrafyalarda eğitim görmekten keyif aldığını belirtiyor.
ALMAN EĞİTİM SİSTEMİ
Sadece Almanya değil, İngiltere, Fransa, Hollanda, İtalya ve İspanya gibi ülkeleri de çeşitli öğrenci indirimleri ile gezebilme fırsatı elde ettiğini belirten Song, şunları söyledi; “Farklı ülkelerden gelen yabancılarla da tanışma fırsatını buldum. Ama benim için en önemlisi, Almanya'nın meşhur eğitim sistem içinde yer almaktı. Derslerin tümü İngilizce işlendiği için İngilizcem de iyice gelişti. Münazaralara katıldıkça ve kendi fikirlerimi açık açık söyledikçe düşüncelerimi nasıl düzgün şekilde çekinmeden ifade edebileceğimi öğrenebildim. Şüphesiz bu tecrübe benim ilim hayatımı da çok etkileyecektir.”
“YENİ DENEYİMLERE AÇIK OLUN”
Program boyunca edindiği arkadaşlık ve iletişim deneyimlerinin kendisi için çok değerli olduğunu dile getiren Song, Almanya'nın sağladığı öğrenci indirimlerinden yararlanarak düzenledikleri gezilerde dostluk ve fikir alışverişlerini daha da yoğunlaştırdıklarını söyledi. Erasmus programının kariyerine olan etkilerinden de bahseden Song, programın kendisine yüksek lisans ve doktora eğitimini Almanya’da alma isteği kazandırdığını belirtti. Erasmus programına katılmak isteyen öğrencilere ise fikirlerini daima açık tutmaları ve yeni deneyimlere açık olmaları tavsiyesinde bulundu.
FARKLI KÜLTÜRLERİ TANIMA FIRSATI
Ege Üniversitesi Alman Dili ve Edebiyatı 3. sınıf öğrencisi Buse Güven, Erasmus programı kapsamında altı ay boyunca Almanya'nın Hildesheim şehrinde eğitim aldı. Almanya'da eğitim almanın dil ve kültür açısından büyük bir şans olduğunu vurgulayan Güven, bu deneyim sayesinde diğer ülkelerin kültürlerini de tanıma fırsatı bulduğunu belirterek; “Benim için gayet güzel ve deneyimlenmesi gereken bir durumdu. Alman Dili ve Edebiyatı okuduğum için ve dil öğrenirken, o dili kullanan insanların kültürünü de bilmenin önemli olduğuna inanıyorum. Başka ülkelerden insanlarla da tanıştım ve onların kültürleri hakkında da az-çok bilgim oldu” dedi.
İŞ HAYATINA DA FAYDALI
Erasmus programının kendini kişisel anlamda da çok geliştirdiğini belirten Güven, program süresince kurduğu arkadaşlıkların da önemli olduğunu vurguladı. İnsanların farklı ülkelerden gelmesi nedeniyle birbirlerine koşulsuz güvendiğini ve birlikte hareket etmenin güzelliğini yaşadığını dile getirdi. Güven, Erasmus deneyiminin iş hayatında da avantaj sağlayacağına inandığını ifade etti. Erasmus’a katılmak isteyen öğrencilere ümitlerini kaybetmemeleri ve denemeye devam etmeleri tavsiyesinde bulunan Güven, kendisinin de ikinci denemesinde başarılı olduğunu hatırlattı. Güven, “Bir kere gidince diğer ülkeleri de gezmek çok kolay, olabildiğince gezmelerini tavsiye ediyorum. Çünkü kısıtlı bir süreleri var ve onu doğru kullanmalılar” diye konuştu.
50 YAŞINDAN SONRA ROMA’DA ARKEOLOJİ EĞİTİMİ
Hakan Fındıkoğlu, uluslararası ticaret ağının sahibi olarak kariyerinin zirvesindeyken, çocukluğundan beri ilgi duyduğu arkeolojiyi keşfetmek için 50 yaşından sonra Ege Üniversitesi Klasik Arkeoloji Bölümü’ne kaydoldu. Cesur bir adım olan bu kararını, Erasmus programı ile taçlandırdı. Erasmus kapsamında İtalya'nın başkenti Roma'da bulunan La Sapienza Üniversitesi'nde eğitim almak için yola çıktı. La Sapienza’nın arkeoloji ve eski bilimler dalında dünyada bir numara olmasının, eğitim aldığı ortamı daha da özel kıldığını belirten Fındıkoğlu, şehirdeki atmosferin kendini adeta bir arkeolojik kazı alanında yaşıyormuş gibi hissettirdiğini sözlerine ekledi.
GÜZEL BİR ARKADAŞLIK AĞI
Fındıkoğlu “Okula ilk gidişimde hissettiğim mutluluk ve okulun içine adım attığımda yaşadığım duygular kesinlikle unutulmazdı. Kendimi oraya ait hissetmek ve başarıyı tatmak benim için çok değerliydi” dedi. Ayrıca, İtalyanca dilini geliştirdiğini ve arkeoloji bilgisine farklı bir perspektif kazandırdığını belirtti. Uluslararası iş birliğinin ve bilginin evrenselliğinin önemini daha iyi kavradığını ifade etti. Başlangıçta yabancı bir ortamda ve yalnız hissettiğini ancak, girişkenliğini ve sosyal becerilerini kullanarak çevresinde güzel bir arkadaşlık ağı kurmayı başardığını vurguladı.
ANALİTİK DÜŞÜNME YAPISI
Halen Roma’da eğitimine devam eden Fındıkoğlu, Erasmus deneyiminin ona neler kazandırdığını ise şöyle anlattı; “Bana analitik düşünce yapısı kazandırdı ve uluslararası ağların önemini kavramama yardımcı oldu. Ayrıca, Türkiye ile İtalya arasında kültürel miras projelerine köprü olma fırsatı yakaladım. Erasmus programının kariyerine de olumlu etkileri oldu. Bu deneyim vizyonumu genişletti ve bilimin evrensel bir dil olduğunu fark etmemi sağladı. Erasmus programına katılmak isteyen öğrenciler için İngilizce çok önemli. Gençlere ayrıca cesaretli olmalarını ve konfor alanlarını terk ederek dünyayı keşfetmelerini tavsiye ediyorum.”