Okyanuslardaki karbon emisyonlarına bağlı olarak artan asit miktarı, büyük balık popülasyonunun %90'ını ve mercan resiflerinin %50'sini yok etti.
Küresel Isınmanın Yol Açtığı Riskler
Küresel ısınma, okyanuslardaki sıcaklık artışına bağlı olarak deniz seviyesinin hızla yükselmesine neden oluyor. Bu durum, gezegenin oksijen dengesi, dünya nüfusu ve tüm deniz canlıları için akut bir risk oluşturuyor. Birleşmiş Milletler (BM), "Gelgitler Değişiyor" mesajıyla bu küresel ısınmanın okyanuslar ve deniz kenarında yaşayan topluluklar üzerindeki yıkıcı etkilerine dikkat çekiyor.
Deniz Seviyesindeki Artışta Rekor Seviye
Dünya Meteoroloji Örgütü'nün verilerine göre, küresel sıcaklık artışı 2022'de sanayi öncesi döneme göre 1,15 dereceye ulaşarak son 8 yılın en sıcak yıllarını kaydetti. Deniz seviyesindeki yükselme ise son 30 yılın en yüksek seviyesine çıktı. 1993-2002 arasındaki 10 yıllık dönemde yıllık ortalama 2,27 milimetre olan deniz seviyesi artışı, 2003-2012 arasındaki 10 yıllık dönemde ise ortalama yıllık 3,3 milimetre olarak hesaplandı. Ancak son 10 yılda yıllık ortalama deniz seviyesi artışı 4,62 milimetreye yükseldi ve bu da ilk 10 yıllık döneme göre iki katına çıktı. Uzmanlar, mevcut hızda devam etmesi durumunda deniz seviyesindeki toplam yükselmenin 2100 yılına kadar 1 ila 1,6 metreye ulaşabileceğini tahmin ediyor.
Karbon Emisyonları ve Okyanus Sağlığı
Okyanuslar, dünyadaki insan kaynaklı karbon emisyonlarının yaklaşık %30'unu absorbe edebiliyor. Ancak artan karbon emisyonları okyanuslardaki asit miktarını artırarak ekosistemlere ve gıda güvenliğine zarar veriyor. Artan asitlik, okyanusların karbon emisyonlarını absorbe edebilme yeteneğini azaltıyor. Bu durum, denizlerde yaşayan organizmaları, ekosistemleri ve gıda kaynaklarını tehdit ediyor. Küresel okyanus pH değerleri son 26 bin yılda hiç olmadığı kadar hızlı ve sürekli bir şekilde azalıyor.
900 Milyon İnsan Tehlike Altında
Birleşmiş Milletler verilerine göre, dünya genelinde kıyı bölgelerinde yaşayan 900 milyon kişi yükselen deniz seviyesi karşısında kırılgan bir durumda bulunuyor. Her 10 kişiden biri yükselen deniz seviyesi nedeniyle ciddi bir tehlike altında. Bu durum, büyük balık popülasyonunun %90'ının yok olmasına ve mercan resiflerinin %50'sinin tahrip olmasına yol açıyor.
İklim Değişikliğine Karşı Mücadele
Uzmanlar, yükselen deniz seviyesinin küresel gayri safi yurtiçi hasılanın en az %4'ünü etkileyeceğini tahmin ediyor. Ancak karbon emisyonlarının hızla azaltılması ve sıcaklık artışının 1,5 dereceyle sınırlandırılması için adımlar atılırsa bu oranın %0,5'e kadar indirilebileceği hesaplanıyor. Okyanus Vakfı Başkanı Mark J. Spalding, insan faaliyetlerinden kaynaklanan iklim değişikliğinin okyanus sağlığı için en büyük tehdit olduğunu belirtiyor ve tüm politika yapıcıları, hükümetleri, şirketleri ve toplulukları okyanusları korumaya çağırıyor.
Önemli Bilgiler
- Okyanuslar, dünyanın suyunun %97'sini ve gezegenin yüzde 71'ini kaplıyor. Aynı zamanda gezegendeki oksijenin en az yüzde 50'sini üretiyor.
- Okyanuslar, insan kaynaklı karbon emisyonlarının yaklaşık %30'unu absorbe edebiliyor ve küresel ısınmaya karşı bir tampon görevi görüyor.
- 2030 yılına kadar okyanus temelli sektörlerde çalışacak olan insan sayısının 40 milyon olduğu öngörülüyor. Bu sektörler, küresel ekonomi için kritik bir rol oynuyor.
