Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, bu yıl patates üretiminde yaşanan arz artışı nedeniyle devletin müdahalesine ihtiyaç duyulduğunu belirtti. Bayraktar, arz artışına karşı iç ve dış talebin yeterli olmadığını ifade ederek piyasanın düzenlenmesi için adım atılması gerektiğini söyledi.
"Depolar Olmasa Patateste Ciddi Sıkıntılar Yaşarız"
Bayraktar, Nevşehir Ziraat Odası Başkanı Kahraman Kaya ve beraberindeki heyetle birlikte Kavak beldesindeki yer altı doğal soğuk hava depolarında incelemelerde bulundu. Bayraktar, bu depoların Türkiye genelinde bir benzerinin olmadığını belirterek şunları söyledi:
"Yaklaşık 2 milyon ton patates, farklı bölgelerden bu depolara getiriliyor ve burada depolanıyor. Depolar, 2.8 derece sıcaklık ve yüzde 90-95 civarında bağıl nem sağlayarak yıl boyunca patateslerin saklanmasına olanak tanıyor. Bu sayede Türkiye’nin patates ihtiyacı, 7-8 ay boyunca bu depolardan karşılanıyor. Bu depolar olmasa hem tedarik hem de pazarlama açısından ciddi sorunlar yaşanır."
Patates Üretiminde Yüzde 10 Arz Artışı
Türkiye'de patates üretiminin bu yıl 6.5 milyon ton seviyelerinde olması beklendiğini ifade eden Bayraktar, yüzde 10 civarında bir arz artışı yaşandığını vurguladı.
Bu durumun iç ve dış taleple karşılanmasının zor olduğunu belirten Bayraktar, "Devletimizin bu noktada devreye girmesi önemli. Belediyelerimizin bu yıl patates alımı yaparak ihtiyacı olan vatandaşlara dağıtım yapmasını önemsiyoruz. Ayrıca Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) geçmiş yıllarda olduğu gibi alımlara başlaması piyasanın dengeye oturmasına katkı sağlar" dedi.
Üreticilerin Destek Beklentisi
Bayraktar, patates üreticilerinin finansal zorluklar yaşadığını ve borçlarını ödeyebilmek için piyasanın desteklenmesine ihtiyaç duyduğunu dile getirdi.
Bankalara borcu olan birçok üreticinin olduğunu ifade eden Bayraktar, "TMO'nun alımları, üreticilerimize nefes aldıracak bir talep yaratacaktır. Bu müdahale, üreticilerimizin finansal zorluklarını hafifletebilir. Devletin desteğiyle patates üreticilerimizin bu sıkıntıları aşabileceğine inanıyoruz" şeklinde konuştu.
Üretici ve Tüketici Fiyatları Arasındaki Fark Büyüyor
Patatesin tarladaki fiyatıyla tüketiciye ulaşan fiyatı arasındaki farkın büyüklüğüne dikkat çeken Bayraktar, bu durumun Türkiye'nin en büyük sorunlarından biri olduğunu vurguladı.
Bayraktar, "Üretici, patatesi tarlada 4 TL'ye satarken tüketici ise markette 14-18 TL'ye alıyor. Aradaki bu fark, ciddi bir sorun teşkil ediyor. Üretici, düşük fiyatla satış yaparken tüketici ise yüksek fiyatla ürün alıyor. Bu meselenin çözülmesi gerekiyor" dedi.
Kooperatifleşme ve Hal Yasası Vurgusu
Bayraktar, üretici-tüketici fiyat farkını azaltmanın yollarından biri olarak kooperatifleşmenin önemine değindi. Özellikle patates üretiminin yoğun olduğu bölgelerde kooperatifleşme ihtiyacının arttığını belirten Bayraktar, "Kooperatifleşme ve örgütlenme olmazsa bu sorunlar devam eder. 'Hal Kanunu'nun bir an önce değişmesi gerekiyor. Üretici örgütlerine öncelikli yer tahsisi sağlanmalı. Aracıları devre dışı bırakıp örgütler aracılığıyla planlama yaptığımızda bu sorunu rahatlıkla çözebiliriz" ifadelerini kullandı.
"Devletin Müdahalesi Kritik"
TZOB Başkanı Bayraktar, devletin patates piyasasına müdahalesinin kritik önem taşıdığını vurguladı. Arz artışının yol açtığı dengesizlik karşısında iç talebin yetersiz kaldığını belirten Bayraktar, belediyelerin ve TMO'nun devreye girmesiyle birlikte piyasanın rahatlayabileceğini söyledi. Üreticilerin finansal sorunlarını aşmaları için devletin adımlarının önemli olduğunun altını çizen Bayraktar, piyasanın dengelenmesi adına gerekli önlemlerin alınmasını beklediklerini ifade etti.
"Sorunun Çözümü İçin Adım Atılmalı"
Son olarak Bayraktar, Türkiye’nin patates üretimindeki artışı karşılayacak bir talep sağlaması gerektiğini yineleyerek üretici ve tüketici arasındaki fiyat farkının çözülmesi için adımlar atılmasının önemine dikkat çekti. Kooperatifleşme ve Hal Yasası'ndaki değişikliklerin bu süreçte etkili olacağını belirterek örgütlenmenin güçlendirilmesinin hem üretici hem de tüketici için faydalı olacağını vurguladı.
