ODTÜ'lü araştırmacılar, insan beynindeki hafıza ve işlem birimlerinin entegrasyonundan esinlenerek geliştirdikleri MEMS nöristör cihazı ile cep telefonlarının şarj süresini bir yıla çıkarmayı amaçlıyor. Bu yenilik, enerji verimliliğinde büyük bir sıçrama yapabilir.
Yüksek verimlilik hedefi
ODTÜ Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Barış Bayram ve araştırma görevlisi Berre Vize, ULTRAMEMS Araştırma Laboratuvarı'nda geliştirdikleri proje hakkında bilgi verdi. Bayram, MEMS nöristör cihazının patent başvurusunun ODTÜ Teknoloji Transfer Ofisi tarafından yürütüldüğünü belirtti.
Beyin benzeri bilgi işleme
Bayram, dört yıllık çalışmalar sonucunda, elektronik cihazların insan beynine benzer şekilde bilgi işleyebilmesini sağlayan nöromorfik işlemci bileşeni MEMS nöristörü geliştirdiklerini açıkladı. Bu cihaz, yüksek enerji verimliliği sağlamak amacıyla, beyin hücreleriyle benzerlik gösteren sistemler üzerine yapılan literatür araştırmaları sonucu ortaya çıktı.
Enerji verimliliğinde büyük adım
Prof. Dr. Bayram, "İnsan beyni yaklaşık 25 watt enerji tüketiyor. İnsan beyninin yaptığı işlemleri mevcut işlemcilerle yapmaya kalksak 25 megawatt enerji tüketiriz" diyerek, beyin benzeri enerji verimliliğinin önemine dikkat çekti. Bilgisayarlarda, bilgiyi işleyen ve tutan modüllerin ayrı olmasından dolayı enerji tüketiminin yüksek olduğunu belirten Bayram, MEMS nöristör cihazında hafıza ve işlemci birimlerinin entegrasyonu sayesinde daha düşük enerjiyle güncel işlemlerin yapılabildiğini vurguladı.
Kişisel verilerin korunması
Prof. Dr. Bayram, cep telefonlarında MEMS nöristör kullanılması durumunda enerji tüketiminin azalacağını ve işlemlerin yerel olarak gerçekleştirilebileceğini, böylece kişisel verilerin korunmasında önemli bir kazanım sağlanacağını ifade etti.
Küresel teknoloji şirketleriyle işbirliği
Bayram, yerli ve milli MEMS nöristör buluşuyla dünya çapında bir devrim yaratmayı öngördüklerini ve bu konuda küresel nöromorfik işlemci alanında çalışmalar yapan şirketlerle işbirliği yapacaklarını belirtti. Analog Devices, HP, IBM, NVIDIA, Amazon ve Google gibi büyük firmalarla görüşmeler yapılacak.
Çevreci teknoloji
Mevcut yapay zeka sistemlerinde enerji tüketiminin yüksek olduğunu ifade eden Bayram, "Google'ın sunucu merkezlerinde soğutma büyük bir sorun. Bizim nöromorfik işlemci kullanımıyla bu sorun ortadan kalkacak ve daha çevreci bir teknolojiye sahip olacağız" dedi.
ODTÜ Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü Araştırma Görevlisi Berre Vize, MEMS nöristör cihazı ile sağlık, finans ve ulaşım gibi çeşitli endüstrilerde devrim yaratma potansiyeline sahip olduklarını belirtti. Vize, bu buluşun, ülkemizin nöromorfik işlemci alanında öncü ve lider konuma ulaşmasına katkıda bulunacağını söyledi.