9 EYLÜL/Yaşanabilir dünya için temiz enerji her geçen gün daha önem kazanıyor. Türkiye’de de yenilenebilir enerji alanında önemli yatırımlar hayata geçiriliyor. Enerji Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği Başkanı Alper Kalaycı, bu alanda yaşanan tezatlığa dikkat çekerek elektrikli araç ve ısı pompası tercihlerinin faturalara yüksek bedeller olarak yansıdığını, temiz enerji tercihinin ‘adeta cezalandırıldığını’ ifade etti.
Dokuz Eylül TV’deki katıldığı programda Türkiye’deki temiz enerji yatırımları hakkında bilgiler aktaran Alper Kalaycı, büyük yatırımların yanında bireysel, yani evlere, apartmanlara, fabrika çatılarına kurulacak temiz enerji sistemlerinin de gerekli olduğunu ifade etti. Güneş enerjisi panel sistemi fiyatlarının özellikle son 3-4 yılda, ilerleyen teknolojiyle ucuzladığını bildiren Kalaycı, “Bizim yapmamız gereken artık en tabanda bu işi yoğunlaştırabilmek. Evimizde, çiftliğimizde, fabrikamızda vesairede bu elektrik üretimini güneşten sağlayabiliyor olmamız lazım. Bundan 10 sene önce pahalı geliyordu. Tabanı eğilme konusu sıkıntılıydı. Bugün bu avantajı bizim kullanıyor olmamız lazım” dedi.
Bireysel olarak 5-6 bin dolarlık yatırımla çatılara güneş enerji sistemi kurulabileceğini, elektrik fiyatlarının gelişimine bağlı olarak da bu yatırımı 5 yıl 6 yıllarda amorti edilebileceğini ifade eden Kalaycı, “Depolama sistemlerinde de teknoloji çok aşırı derecede gelişti, bilim fiyatları çok ucuzladı. Hatta yurt dışına birçok örnekleri görebiliyoruz. Bu depolama ünitelerini eviniz içerisinde kullanma şansımız mevcut. Mesela ısı pompaları konusu. Isı pompalarında Almanya'da vesaire de ciddi bir maliyeti devlet karşılayarak artık siz doğalgaz, fosil yakıt yakmayın, elektrikle ısının diyor. Bunun için sana ısı pompasını veriyorum diyor. Avrupa'da şu anda çok sık yapılan bir konu. Yani ısı pompasını verdiğiniz zaman bu yeşil dönüşüm işi çok daha kolay oluyor. Oradaki maliyeti karşılamış oluyorsunuz ve fosil yakıtla ilişkiyi kesmiş oluyorsunuz. Bununla ilgili devlet bir teşvik verebilir. Yerel yönetim de olabilir, merkezi yönetim de. Ben sana iki tane panelle şöyle bir depolama ünitesini veriyorum. Bunun bir kısmı hibe olabilir veya böyle çok uygun rakam oldu, buna kimse hayır demez.” İfadesini kullandı.
FATURALAR KATLANACAK
Kalaycı şöyle devam etti:
“Şimdi bizim bu temiz enerji geçişinden konuşuyoruz, yeşil dönüşünden konuşuyoruz, buradaki en temel noktadan biri elektrifikasyon. Daha önce fosil yakıt kullanarak yaptığımız şeyi şu an elektrik kullanarak yapmaya başlamamız gerekiyor. Şu an mesela araçlarda bunu yapmaya başlıyoruz, benzin ve dizel yerine elektrik kullanmaya başlıyoruz. Her alanda elektrifikasyonu artırmamız gerekiyor. Daha çok elektrik kullanabilmek için de elektrik altyapısını güncellemek gerekiyor, şu anki mevcut şebeke altyapısı yetersiz geliyor. Akıllı şebeke diyebileceğimiz şebekelere geçiş yapmamız gerekiyor. Bu da ciddi altyapı çalışması gerektiriyor. Özellikle gelir tarafında daha böyle zor durumda olan vatandaşlarımızın birinci önceliği faturası. Doğalgazda, elektrikte ciddi bir sübvansiyon var. Elekrikte yıllık tüketime sınırlama getiriliyor, 2025 senesinde yıllık tüketimi 3000 kWh üzerinde olanlar, 2026’da sübvansiyondan faydalanamayak. 4 kişilik bir aile yılda 3000 kWh'ın çok üzerinde bir tüketime sahip. Mesela haftada bir arabanızı şarj ediyorsanız zaten limitleri rahat geçiyorsunuz. Biz son birkaç yıldır sübvansiyondan dolayı elektrik faturalarının gerçek miktarını hissetmedik. Daha önce 5000 kWh’yı geçenlere uygulanmayan indirim, gelecek yıl 3000 kWh’yı geçenlere uygulanmayacak. Sübvansiyon için milyar dolar rakamlardan konuşuluyor. Bu sürdürülebilir bir şey değil. O yüzden sübvansiyonları geri çekmeye başlıyorlar.”
SÜBVANSİYONDAKİ YANLIŞ
Yeşil dönüşüm bu kadar önemliyken, sübvansiyonların doğru verilmediği düşüncesini aktaran Kalaycı, enerji kullanımını düşürülmesi yerine temiz enerji kurulumlarına, güreş panellerine yapılması gerektiğini ifade etti. Kalaycı, “Vatandaşın alacağı ısı pompasının yarı maliyetini, güneş panellerinin bir bölümünün maliyetini karşılamak gerekiyordu. Devlet böyle bir hamle yapsaydı, sübvansiyonu burada kullansaydı, çok daha az sübvansiyona çok daha büyük etki yaratabilirdi; Çünkü aldığınız panel 25 sene, ısı pompası 15-20 sene çalışacak. Kaynağı elektrik fiyatında kullanmak yerine bu tür desteklerde kullanmak gerekirdi. Ama önümüzdeki sene itibariyle tüketimi az olan kullanıcılar dahil olmak üzere, gerçek elektrik faturasıyla karşılaşacak, yüzleşecek bir çok kişi alternatif araştırmasına girecek” dedi.
ADETA CEZALANDIRILDI
Alper Kalaycı, temiz enerji kullananların yaşadığı bir soruna dikkat çekerek adeta cezalandırıldıklarını savundu. Kalaycı şunları söyledi:
“Ben temiz enerjiye geçmek istiyorum. Benzinli arabamı bıraktım, kenara koydum, elektrikli araba aldım. Doğalgaz kombimi iptal ettim, ısı pompası koydum. Ne oldu? 5000 kWh’dan fazla elektrik tükettim. Yani sen fosil yakıt tüketmiyor, temiz enerjiye geçtin diye fatura tutarın iki kat oldu. Sonra devlet de geldi bana, ‘sübvansiyon dışı kaldın’ diyerek adeta ceza kesti. Yani sübvansiyon çok ters çalıştı. Aslında biz temiz enerjiyi yani çok elektrik kullanımını teşvil ediyor olmamız lazım. Fosil yakıtı, doğalgazı vs bırak elektrifikasyona geç, fazla elektrik kullan, ben sana daha ucuz fiyattan vereyim denmesi gerekiyor” açıklamasında bulundu.