Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB), 21 Ocak'ta Bolu Kartalkaya'daki Grand Kartal Otel'de meydana gelen ve 78 kişinin hayatını kaybetmesine yol açan yangın hakkında kapsamlı bir rapor yayımladı. Elektrik, inşaat, makina ve mimarlık mühendisleri odalarının hazırladığı raporda, otelin yangın güvenliği yönetmeliklerine uygun olmadığı ortaya konuldu.
Raporda, otelin geçmişte defalarca denetlenmesine rağmen hayati eksikliklerin giderilmediği belirtildi. Tesisin yangına dayanıklılığına yönelik herhangi bir etkili önlem alınmadığı tespit edilirken, denetimlerde ihmaller zinciri oluştuğu ifade edildi.
Yangın güvenliği yönetmeliğine aykırılıklar tespit edildi
TMMOB’nin raporunda, otelde yangın önleme sistemleri ve tahliye olanaklarına dair ciddi eksiklikler olduğu belirtildi. Rapora göre, otelde mevzuata uygun yangın güvenlik önlemleri alınmamış ve mevcut düzenlemeler ihlal edilmiştir. Öne çıkan eksiklikler şu şekilde sıralandı:
-
Yangın merdiveni yetersizdi: Yönetmelik gereği en az iki yangın merdiveni bulunması gerekirken, otelde yalnızca bir yangın merdiveni olduğu tespit edildi. Ayrıca yangına dayanıklılık seviyesi yetersizdi ve güvenlik holü bulunmuyordu.
-
Yanıcı malzemeler kullanıldı: Dış cephe kaplamasında yanıcı XPS malzeme kullanıldığı ve tavan kaplamalarının büyük kısmının ahşap lambri olduğu belirlendi.
-
İtfaiye erişimi sorunluydu: Otelin arka tarafında itfaiye araçlarının ulaşımını kısıtlayan yapılar olduğu, bu nedenle müdahalenin geciktiği ifade edildi.
-
Yangın söndürme sistemleri eksikti: Otomatik yağmurlama (sprinkler) sistemi bulunmadığı gibi, yangın dolaplarına su sağlayan depoda yeterli su olmadığı belirlendi.
-
Gaz algılama ve kesme sistemi yoktu: Mutfakta kullanılan ocaklar için otomatik yangın söndürme sistemi olmadığı ve gaz algılama-kesme sisteminin bulunmadığı ortaya çıktı.
-
Asansörler yangın anında devre dışı kalmadı: Yangın sırasında çalışmaya devam eden asansörler nedeniyle bazı kayıpların yaşandığı belirlendi.
-
Yangın algılama sistemleri devreye girmedi: Yangın sırasında alarm ve uyarı sistemlerinin çalışmadığı tespit edildi.
Denetimler yüzeysel yapıldı, sorumlular hesap vermeli
Rapora göre, Grand Kartal Otel’in 2011, 2016, 2019, 2021 ve 2024 yıllarında en az beş kez İl Özel İdaresi tarafından denetlendiği, ancak denetimlerin büyük ölçüde gıda hijyeni ve çevresel faktörlere odaklandığı belirtildi. Yangın güvenliği konusundaki denetimlerin yapılıp yapılmadığı ise belirsizliğini koruyor.
TMMOB, denetim sürecinin Kültür ve Turizm Bakanlığı, İl Özel İdaresi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve sigorta şirketleri gibi birçok yetkili kurum tarafından yürütüldüğünü, ancak gerekli kontrollerin sağlanmadığını vurguladı.
“Halkın can güvenliği kâr hırsına kurban edilmemeli”
Raporda, bu tür faciaların tekrar yaşanmaması adına yetkililerin görevlerini yerine getirmesi gerektiği ifade edildi. TMMOB, ilgili kamu kurumlarını daha sıkı denetimler yapmaya ve yönetmeliklerin eksiksiz uygulanmasını sağlamaya davet etti. Yapılan çağrılardan bazıları şunlar oldu:
-
Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın, turizm belgesi verdiği tesisleri düzenli olarak denetlemesi,
-
İl Özel İdaresi'nin ruhsat aşamasında belirlenen yangın güvenliği tedbirlerinin uygulanmasını sağlaması,
-
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın konaklama tesislerinde yangına hazırlık denetimlerini artırması,
-
Sigorta şirketlerinin yangın güvenliği kontrollerini daha sıkı yapması,
-
LPG dağıtım şirketlerinin tesisat güvenliğini periyodik olarak denetlemesi,
-
AFAD ve Belediyeler Birliği'nin itfaiye hizmetleriyle ilgili istatistik verilerini analiz edecek bir birim kurması.
TMMOB, kamusal denetim mekanizmalarının devre dışı bırakılmasının felaketlere yol açtığını vurgularken, tüm yetkili kurumları sorumluluklarını yerine getirmeye çağırdı.