Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılı birinci çeyrek Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) verilerini yayımladı. Açıklanan verilere göre Türkiye ekonomisi, yılın ilk çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 5,7 oranında büyüdü. Bu büyümede tüketim harcamalarının önemli bir rol oynadığı görüldü. Hanehalklarının tüketim harcamaları yılın ilk çeyreğinde yüzde 7,3 artarken, devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 3,9, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 10,3 oranında yükseldi.
Ekonomistlerin Beklentilerini Aştı
Ekonomistler, 2024'ün ilk çeyreğinde Gayri Safi Yurt İçi Hasıla'nın yıllık bazda yüzde 5,6 artacağını tahmin ediyordu. Türkiye ekonomisi, 2023'ün dördüncü çeyreğinde yüzde 4; 2023 yılı genelinde ise yüzde 4,5 oranında büyüme kaydetmişti.
Sektörlere Göre Büyüme Oranları
GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde, 2024 yılı birinci çeyreğinde, bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak:
- İnşaat sektörü toplam katma değeri yüzde 11,1,
- Bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 5,5,
- Mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 5,0,
- Sanayi yüzde 4,9,
- Tarım yüzde 4,6,
- Hizmetler yüzde 4,3,
- Kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 3,3,
- Diğer hizmet faaliyetleri yüzde 2,8,
- Gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2,5,
- Finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 2,0 arttı.
Grafik: TÜİK
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre yüzde 2,4 artarken, takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, 2024 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 5,8 arttı.
Üretim Yöntemiyle GSYH Tahmini
Üretim yöntemiyle Gayri Safi Yurt İçi Hasıla tahmini, 2024 yılının birinci çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 90,0 artarak 8 trilyon 822 milyar 248 milyon TL oldu. GSYH'nin birinci çeyrek değeri cari fiyatlarla ABD doları bazında 285 milyar 572 milyon olarak gerçekleşti.
Tüketim Harcamalarında Yüzde 7,3 Artış
Yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları, 2024 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 7,3 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 3,9, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 10,3 arttı.
Mal ve hizmet ihracatı, 2024 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 4,0 artarken, ithalatı yüzde 3,1 azaldı.
İşgücü Ödemeleri
İşgücü ödemeleri, 2024 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 108,4 arttı. Net işletme artığı/karma gelir ise yüzde 107,8 oranında artış gösterdi.
İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yılın birinci çeyreğinde yüzde 37,8 iken, bu oran 2024 yılı birinci çeyreğinde yüzde 42,0 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise geçen yılın birinci çeyreğinde yüzde 40,0 iken, 2024 yılı birinci çeyreğinde yüzde 44,2 oldu.
