Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), sivrisinek kaynaklı bulaşıcı hastalıklar arasında son dönemde en hızlı yayılanlardan biri olan chikungunya virüsüne karşı küresel alarm verdi. Özellikle iklim krizinin etkisiyle artan sıcaklık ve nem oranları, virüsün taşıyıcısı olan Aedes türü sivrisineklerin yaşam alanlarını genişletti. DSÖ verilerine göre, 2023 yılında 119 ülkede chikungunya vakaları görüldü ve dünya genelinde 5,6 milyar insan bu hastalık açısından risk altında bulunuyor.

Türkiye, risk altındaki ülkeler arasında

DSÖ’nün yayımladığı son raporda Türkiye’nin adı da dikkat çekici şekilde yer aldı. Özellikle İstanbul, Trakya ve Karadeniz bölgesinde hızla yayılan kaplan sivrisineği (Aedes albopictus), chikungunya virüsünün yerel bulaş riski taşıyan bölgelerde görülmesine neden olabilecek en önemli etken olarak gösterildi. Artan sivrisinek popülasyonu nedeniyle Türkiye, olası yerel salgın tehlikesiyle karşı karşıya.

Aşısı yok, tedavisi belirsiz: Belirtiler haftalarca sürebilir

Henüz chikungunya virüsüne karşı geliştirilmiş onaylı bir aşı ya da antiviral ilaç bulunmuyor. Virüs, enfekte sivrisineklerin insanları ısırması yoluyla bulaşıyor ve belirtiler genellikle ani ve şiddetli bir şekilde ortaya çıkıyor. Uzmanlara göre, chikungunya enfeksiyonunun en yaygın belirtileri şunlar:

Virüs genellikle ölümcül değil ancak yaşlılar, bağışıklık sistemi zayıf bireyler ve kronik hastalıkları olan kişiler için ciddi sağlık riskleri taşıyor. Enfeksiyon sonrası görülen eklem ağrılarının ise haftalarca, hatta bazı vakalarda aylarca sürebildiği bildiriliyor.

DSÖ’den hazırlık çağrısı: “Erken tanı ve kamu farkındalığı şart”

DSÖ, ülkeleri erken tanı sistemleri kurmaya, aktif takip süreçleri oluşturmaya ve halkı bilinçlendirmeye çağırdı. Ulusal sağlık otoritelerine gönderilen uyarı notunda, chikungunya virüsünün kontrol altına alınması için sivrisineklerle mücadele programlarının güçlendirilmesi gerektiği vurgulandı.

Uzmanlar bireysel korunma yöntemlerinin de önemine dikkat çekti. Evlerde su birikintilerinin önlenmesi, pencere ve kapılara sineklik takılması, böcek kovucu sprey ve losyon kullanımı gibi önlemler, enfeksiyonun yayılmasını engellemede kritik rol oynuyor.

Türkiye için kritik eşik olabilir

Türkiye, son yıllarda sıtma ve Batı Nil virüsü gibi sivrisinek kaynaklı hastalıklarla da karşı karşıya kaldı. Uzmanlar, chikungunya virüsünün yerel bulaş riski taşıması nedeniyle özellikle yaz aylarında sinek popülasyonunun kontrol altına alınmasının zorunlu hâle geldiğini belirtiyor. DSÖ’nün raporu, Türkiye için erken uyarı niteliği taşıyor.

Kaynak: Haber Merkezi