Türkiye'de yenilikçi tedavilere ve yeni ilaçlara ulaşımda ciddi bir kriz yaşanıyor. Tüm Eczacı İşverenler Sendikası (TEİS) Genel Başkanı Eczacı Nurten Saydan, Dünya Sağlık Günü kapsamında yaptığı açıklamada, Türkiye'deki yeni ilaçlara erişim oranının yalnızca yüzde 4 seviyesinde olduğunu belirtti. Avrupa Birliği ülkelerinde bu oran yüzde 72 iken, Türkiye’deki durumun vahim bir tablo sergilediğini ifade etti.
İlaç fiyat kararnamesi düzenlemesi erteleniyor
Eczacılar, uzun süredir güncellenmeyen İlaç Fiyat Kararnamesi (İFK) nedeniyle ciddi ekonomik sorunlarla karşı karşıya. Saydan, iki yılı aşkın süredir güncellenmeyen kademeli ilaç fiyat baremlerinin eczaneleri ekonomik darboğaza sürüklediğini belirtti. Son yapılan güncellemelerin ise mesleğin yaşadığı sorunları çözmekten uzak olduğunu vurguladı.
Eczanelerin işletme giderlerinin her geçen gün arttığını dile getiren Saydan, gelirlerin bu artışı karşılayamadığını ve enflasyon karşısında eczane ekonomilerinin sürdürülebilir olma sınırına dayandığını söyledi. Ayrıca eczanelerin halk sağlığının teminatı olduğu ve stratejik sağlık birimleri olarak değerlendirilmesi gerektiğini hatırlattı.
İthal ilaçlarda kur farkı krizi büyüyor
Türkiye’de ithal edilen ilaçların temininde yaşanan zorluklar da giderek artıyor. İlaç fiyatlandırmasında kullanılan dönemsel Avro kuru ile reel kur arasındaki farkın büyümesi, ilacın bulunabilirliğini ciddi şekilde tehdit ediyor. Mevcut durumda Avro kuru 21,67 TL olarak belirlenirken, reel kurun 40 TL seviyesinde olması sistemin işlevselliğini kaybetmesine neden oluyor.
Saydan, bu durumun özellikle ithal ilaçların temininde büyük sorunlar yarattığını ve önlem alınmazsa krizin daha da derinleşeceğini ifade etti. "Bulunamayan ilaç en pahalı ilaçtır" diyen Saydan, ilacın ulaşılabilir olmasının hayati önem taşıdığını vurguladı.
Yenilikçi tedavilere erişim oranı dramatik şekilde düştü
Türkiye’de ruhsatlı ilaçlara erişimde yaşanan sorunlar, yenilikçi tedavilere ve yeni ilaçlara ulaşımda daha da kötü bir tablo ortaya koyuyor. 2018 yılında yüzde 20 olan yeni ilaçlara erişim oranı, bugün yalnızca yüzde 4 seviyesine geriledi. Avrupa Birliği ülkelerinde ise bu oran ortalama yüzde 72 olarak ölçülüyor.
Saydan, bu dramatik düşüşün sistemin sürdürülebilirliğini kaybettiğinin açık bir göstergesi olduğunu belirtti. Ayrıca ilaç fiyatlarının belirlenmesinde kullanılan "Dönemsel Avro Değeri (DAD)" yönteminin artık geçerliliğini tamamen yitirdiğini ifade etti.
Eczacılar çözüm bekliyor
Eczacılar, Türkiye’nin dört bir yanına yayılan sağlık ağıyla halkın ilaca erişimini sağlamak için mücadele ediyor. Ancak ekonomik darboğaz ve ertelenen düzenlemeler nedeniyle bu hizmetlerin sürdürülebilirliği tehlike altında. Saydan, birinci basamak sağlık hizmet sunucuları olarak bu sorunun acilen çözüme kavuşmasını beklediklerini dile getirdi.
Türkiye’deki mevcut kriz, hem halk sağlığı hem de eczane ekonomileri açısından ciddi bir tehdit oluşturuyor. Eczacılar, ilaca erişimde yaşanan sorunların çözümü için yetkililere çağrıda bulunuyor.
