İzmir'de kış mevsiminin gelmesiyle doğal gazın olmadığı bölgelerde yaşayanların ısınmak için evlerinde odun ve kömür yakması sonucu hava kirliliği oluştu. Kömür ve kalitesi düşük yakıt kullanımı nedeniyle kent merkezi başta olmak üzere şehrin birçok noktasında hava kalitesi 'riskli' seviyelere ulaştı. Özellikle sabah ve akşam saatlerinde yoğun olarak hissedilen hava kirliliği, hassas grupta yer alan çocukları, hamileleri, yaşlıları ve solunum yolu rahatsızlığı gibi sağlık sorunları yaşayanları olumsuz etkiliyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Büyükşehir Belediyesi'ne ait 23 hava kalitesi ölçüm istasyonu verilerine bakıldığında, 2022'de İzmir'de özellikle partikül madde 10 değerlerinin, sınır değerlerin üzerinde seyrettiği görüldü.
'3 İLÇEDE ULUSAL SINIR DEĞERLERİN 2 KATINA YAKIN'
İzmir'in hava kalitesine ilişkin 2022 için genel değerlendirme raporu hazırladıklarını aktaran ÇMO İzmir Şubesi Teknik Sorumlusu Selma Akdoğan, "Ön verilere bakıldığında 2022 yılı içerisinde kentimizde özellikle partikül madde 10 değerlerinin ilgili yıllık ortalama değerleri sınır değerlerin üzerinde seyrettiğini görüyoruz. Aliağa, Aliağa Bozköy, Alsancak, Bornova, Çiğli, Gaziemir, Karabağlar, Karaburun, Karşıyaka, Menemen, Ödemiş, Torbalı ve İzmir-eğitim istasyonlarında ulusal sınır değerlerin üzerinde. Bayraklı ve Yenifoça'da ise sınır değerlere çok yakın olduğunu gördük ama özellikle Torbalı, Karşıyaka, Ödemiş istasyonlarında partikül madde değerlerinin ulusal sınır değerlerin 2 katına yakın seviyene ulaşıldığını görüyoruz" dedi.
'DSÖ STANDARTLARININ ÜZERİNDE'
Partikül madde 2,5 değerlerinin il genelinde sadece 7 istasyonda ölçüldüğünü belirten Akdoğan, "Aslında tüm istasyonlarda bu verilerin ölçülmesi ve verilerin değerlendirilmesi gerekiyor. 7 istasyonun verilerine göre Alsancak, Bornova, Konak istasyonlarında ulusal sınır değerlerin üzerinde, Çiğli'de ise sınır değerlere çok yakın olduğu görünüyor. Karşıyaka ve Kemalpaşa istasyonlarında ölçülen değerler de sınır değerlere yakın seviyelerde. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) standartları ile karşılaştırma yaptığımızda aslında hem partikül madde 10 ve 2,5 değerleri bu sınırların üzerinde. Ulusal mevzuatta değerler biraz daha yüksek olduğu için arada farklılık oluşuyor. 2022 yıllık ortalama NO2 (Azot Dioksit) değerleri Aliağa, Karşıyaka, Konak ve İzmir-eğitim istasyonlarında ulusal sınır değerlerin üzerinde seyretti" diye konuştu.
'İNVERSİYON ETKİSİ İLE KİRLİLİĞİ DAHA ÇOK HİSSEDİYORUZ'
İzmir'de son haftalarda gözle görünür kirlilik artışı olduğunu kaydeden Akdoğan, "Özellikle son haftalarda gözlemlediğimiz kirlilik artışı var. Kentin içerisinde ısınmadan kaynaklı hava kirliliğinin yanı sıra sanayi tesisleri ve taş ocakları gibi farklı nedenlerden dolayı da hava kirliliği var. Meteorolojik olaylar da hissedilen kirliliği etkiliyor. Meteoroloji Genel Müdürlüğü, risk haritalarında inversiyon etkisi riski yüksek olarak açıkladı. Sıcak havanın normal koşullarda yükselerek soğuması gerekir. Şu anda tam tersi bir olayla sıcak hava yükselmiyor, tersi bir etki oluşuyor. Ters etki oluştuğunda da atmosferik hareketlerin yönü değişiyor. Bu da inversiyon etkisine neden oluyor. Kirleticiler yükselmiyor, havada asılı olarak aslında bir bulut halinde gözlemleyebildiğimiz şekilde izlenebiliyor" dedi.
İzmir'deki hava kalitesini son dönemde 'hassas' ve 'sağlıksız' olarak gözlemlediklerini vurgulayan Akdoğan, "Günlük olarak ölçülen değerler web sayfası üzerinden yayınlanıyor. Özellikle son haftalarda 'hassas' ve 'orta' şekline yayınlandı. Hassas değerler, sağlık sorunu olan bireylerin hava kirliliğinden kaynaklı hastalıklara yakalanma riskini arttığını gösteriyor. Dönem dönem istasyon başında verileri izlediğimizde sağlıksız günlerin de yayınlandığını görebiliyoruz. Aslında 'hassas' ve 'sağlıksız' düzeylerde ağırlık olarak görebiliyoruz. Örneğin; Kemalpaşa istasyonunda son 7 günlük hava kalitesi grafiği yayınlandı. Buna göre, ocak ayının ilk günlerinde orta kalitede olan hava kalitesi, özellikle 4-5 Ocak tarihlerinde sağlıksız olarak yayınlandı. Ara dönemlerde orta ve hassas değerleri görüyoruz. Belli saat aralığında ve günlerde sağlıksız ölçülen değerleri görebiliyoruz. Konak son hafta değerlerine baktığımızda ağırlıklı olarak hassas ve orta değerlerini gösterdiğini görebiliyoruz" diye konuştu. (DHA)
