Michigan Üniversitesi'nden araştırmacılar, X Kuşağının evrime bakış açısının eğitim ve inanç sistemleri gibi faktörlerden nasıl etkilendiğini inceledi. Sonuçlar, bilim okuryazarlığının bu konudaki tutumlarda ne kadar önemli olduğunu gösteriyor.

X Kuşağında Evrim Algısı Nasıl Değişiyor?

Michigan Üniversitesi Sosyal Araştırmalar Enstitüsü'nde araştırmacı olan Jon D. Miller tarafından yönetilen bir çalışma, X Kuşağı'nın (1971-1974 doğumlular) evrime bakış açısının zamanla nasıl değiştiğini inceledi. Araştırma, ortaokuldan orta yaşa kadar 33 yıllık bir süreçte 5.000 katılımcının tutumlarını analiz etti ve çarpıcı sonuçlar ortaya koydu.

Çalışmanın başlangıcında, ortaokul ve lise öğrencilerinin evrime karşı tutumları büyük ölçüde belirsizdi. Öğrencilerin üçte biri evrim hakkında herhangi bir fikre sahip olmadığını belirtirken, %44'ü ise evrimin doğruluğundan emin değildi.

Ancak liseden sonraki 15 yıl boyunca, X Kuşağındaki genç yetişkinlerin evrime bakış açısı netleşmeye başladı. Bu dönemde, katılımcıların %28'i evrimin kesinlikle doğru olduğuna inanırken, %27'si ise evrimi kesinlikle reddetti.

Çalışmanın yazarlarından Michigan Tıp Fakültesi'nde profesör olan Mark Ackerman, bu değişimin arkasındaki etkenleri şu şekilde yorumluyor:

"Bu sonuçlar, lise sonrası eğitimin, ilk kariyer deneyimlerinin ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki siyasi sistemin kutuplaşmasının etkisini gösteriyor."

Araştırmanın ikinci aşamasında, 30'lu yaşların başından 40'lı yaşların sonuna kadar olan 15 yıllık süreç ele alındı. Bu dönemde, evrimi kesinlikle doğru olarak görenlerin oranında küçük bir artış (%30) gözlemlenirken, evrimi kesinlikle yanlış olarak görenlerin oranında küçük bir düşüş (%23) yaşandı. Bu durum, katılımcıların istikrarlı bir yaşam tarzına geçişi ve aile kurması ile ilişkilendirilebilir.

Eğitim ve İnanç Sistemleri Evrim Algısını Nasıl Etkiliyor?

Çalışmada, evrimin kabulü ve reddi ile ilgili birçok faktör de incelendi. Eğitim faktörlerinin evrimi kabul etmede önemli bir rol oynadığı görüldü. Üniversite düzeyinde fen dersleri deneyimi olan, ileri dereceli bir diplomaya sahip olan ve bilimsel okuryazarlığı gelişmiş olan katılımcıların evrimi kabul etme eğilimi daha yüksekti.

Buna karşın, köktendinci inançlara sahip olan katılımcıların evrimi reddetme eğilimi daha yüksekti. Bu durum, din ve bilim arasındaki çatışmanın evrim algısı üzerindeki etkisini gösteriyor.

Bilim Okuryazarlığı Neden Önemli?

Araştırmacılar, X Kuşağında evrim algısındaki değişimlerin bilim okuryazarlığının önemini vurguladığının altını çiziyor. Bilimsel bilgilere erişim ve bu bilgileri doğru şekilde yorumlama becerisi, evrim gibi karmaşık konularda bilinçli tutumlar geliştirmek için kritik önem taşıyor.

Miller, çalışmanın sonuçlarını şu şekilde özetliyor:

İnsan beyninin bilinmeyen yüzü ortaya çıktı! İnsan beyninin bilinmeyen yüzü ortaya çıktı!

"Benzersiz bir boylamsal veri kümesi üzerinde yaptığımız analiz, bilimsel bir konuya yönelik tutumların gelişimini daha önce görülmemiş ayrıntılarla incelememize olanak tanıdı. Evrim, 21. yüzyılda biyolojik okuryazarlığın ve bilimsel okuryazarlığın merkezinde yer almaya devam edeceği için halkın evrime yönelik tutumlarını anlamak özel bir önem taşıyor."

Editör: Utku Çelik