Türk dili araştırmalarına önemli katkılarda bulunan Zeynep Korkmaz, 1921 yılında Nevşehir’de dünyaya geldi. Babası, Konya ve İstanbul’da medrese eğitimi almış ve ticaretle uğraşan Yusuf Hüsnü Bey, annesi ise Şefika Hanım idi. Ailesi, İstiklal Savaşı yıllarında Nevşehir’e dönse de, babasının işleri nedeniyle daha sonra İzmir’e taşındılar.
İlköğrenimini Urla Birinci İlkokulu’nda tamamlayan Korkmaz, lise eğitimini İzmir Kız Lisesi'nde aldı. Yükseköğrenimini ise Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi (DTCF) Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde tamamladı. Öğrencilik yıllarında Yücel ve Ülkü dergilerinde yazılar yazmaya başladı.
Akademik hayatındaki önemli dönüm noktaları
1945 yılında fakültede akademik kariyerine ilk adımı atan Korkmaz, 1948 yılında Türk Dili Bölümü’ne asistan olarak atandı. Aynı yıl, ünlü dilbilimci Saadet İshaki Çağatay’ın asistanı olarak çalışmalarına devam etti.
1950 yılında, "Güney-Batı Anadolu Ağızları: Ses Bilgisi" adlı tezini tamamlayarak doktora unvanını aldı. 1954’te Almanya’nın Hamburg Üniversitesi’nde, Türkolog Annemarie von Gabain ve Altaist Omeljan Pritsak ile birlikte araştırmalar yaptı.
1955 yılında Türkiye’ye döndüğünde, yazdığı “Güney-Batı Anadolu Ağızları” adlı çalışması ile Türk Dil Kurumu’ndan teşvik ödülü kazandı. 1957’de doçent, 1964’te ise “Nevşehir ve Yöresi Ağızları” adlı çalışmasıyla profesör unvanını aldı.
Dilbilimi alanındaki önemli çalışmalarıyla öne çıkan Korkmaz, 1967’de “Türk Dilinin Tarihî Akışı İçinde Atatürk ve Türk Dili” adlı eseriyle Yunus Nadi Armağanı’nda birincilik ödülüne layık görüldü.
Zeynep Korkmaz öldü mü?
Türk Dil Kurumu’nun resmi X (Twitter) hesabından yapılan paylaşımda Zeynep Korkmaz’ın hayatını kaybettiği açıklandı. TDK'nın açıklamasında şu ifadelere yer verildi:
"Türklük biliminin farklı meselelerine dair yaptığı çalışmalar ve hazırladığı eserlerle Türk Dil Kurumu’na ve Türk diline önemli hizmetleri olan, Türklük biliminin ulu çınarlarından Prof. Dr. Zeynep Korkmaz vefat etmiştir. Kıymetli hocamız Prof. Dr. Zeynep Korkmaz'ın vefatı dolayısıyla ailesine, sevenlerine ve Türkoloji camiasına başsağlığı dileriz."
Zeynep Korkmaz’ın eserleri
Türk diline dair yaptığı kapsamlı araştırmalarla akademiye önemli katkılar sunan Korkmaz, birçok esere imza attı. İşte onun en bilinen kitaplarından bazıları:
- Güney-Batı Anadolu Ağızları
- Türk Dili Üzerine Araştırmalar (1. Cilt - 2. Cilt - 3. Cilt - 4. Cilt)
- Türkiye Türkçesinin Temeli: Oğuz Türkçesinin Gelişimi
- Türkiye Türkçesi Grameri: Şekil Bilgisi
- Türkçede Eklerin Kullanış Şekilleri ve Ek Kalıplaşması Olayları
- Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü
Dilbilimi alanında yaptığı araştırmalarla Türkiye’de önemli bir iz bırakan Prof. Dr. Zeynep Korkmaz, Türkçeye ve akademiye olan katkılarıyla her zaman anılmaya devam edecek.
