Fransa'da emekli bir çiftin 2021 yılında 150 Euro'ya aldığı maskeyi 4.2 milyon Euro'ya satmasıyla başlayan hukuki süreç devam ediyor. Söz konusu çift, Gabon kökenli bir koloni valisinin mirasından çıkan bu maskenin gerçek değerini bilmemeleri nedeniyle tüccara satış yapmıştı.
Maskeyi Buluş Hikayesi
Olay, Fransa'nın iç kesimlerinde yaşayan 80'lerindeki bir çiftin yazlık evlerini temizlerken buldukları maskenin tüccara satılması talebiyle ortaya çıktı. Bu ev, Gabon'un 20. yüzyıldaki koloni valisi Rene-Victor Fournier'den kendilerine kalmıştı ve maskenin tahtadan yapılmış olduğu bir dolabın içinde bulunmuştu.
Tüccar, maskeyi satın alırken gerçek değerini bilmediğini iddia etti. Ancak çift, 2022 Mart'ında Montpellier'de gerçekleşen müzayede haberlerinde maskenin, Gabon'da yaşayan Fang halkına ait, 19. yüzyıldan kalma nadir bir Ngi maskesi olduğunu öğrendi. Katalogda maskenin 1917'de Fournier tarafından "bilinmeyen bir şekilde edinildiği" yazıyordu.
Hukuki Süreç ve Değerlendirme
Fransız basınına konuşan bir uzman, Fang ustalarının bu maskeden sadece yaklaşık 10 tane üretildiğini ve "Bu, Leonardo da Vinci'nin eserlerinden daha da nadir" olduğunu ifade etti. Maske, 300 bin Euro'dan açık artırmaya çıkarıldı ve anonim bir alıcı tarafından 4.2 milyon Euro'ya alındı. Buna karşılık çift, satışın iptali için hukuki bir süreç başlattı.
Gabon Hükümetinin Müdahalesi
Dava sürecine müdahil olan Gabon hükümeti de, maskenin Gabon halkından çalındığını ve ülkeye geri gönderilmesi gerektiğini belirtti. 2020'de Fransa Parlamentosu, Senegal ve Benin'den sömürge döneminde çalınan eserlerin iadesi yönünde oy kullanmıştı. Fransa'da 90 binden fazla Afrika eseri bulunuyor ve bunların büyük bir kısmı Sahra altı Afrika ülkelerinden geliyor.
