17 Ağustos 1999 depremi, 17 Ağustos 1999 günü, saat 03.02'de meydana gelen ve Kocaeli/Gölcük bölgesinde merkezlenen bir depremdir. Richter ölçeğine göre, deprem 7,4 Mw büyüklüğünde olmuştur ve USGS ve Kandilli Rasathanesi tarafından da doğrulanmıştır. Bu deprem büyük bir can ve mal kaybına neden olmuştur ve hala hatırlanan ve önem verilen bir olaydır.
17 Ağustos 1999 depremi, Marmara Bölgesi'nin geniş bir alanında hissedildi, Ankara'dan İzmir'e kadar ulaştı. Resmi raporlara göre, 17.480 kişi hayatını kaybetti ve 23.781 kişi yaralandı. Ayrıca, 505 kişi sakat kaldı ve 285.211 ev ve 42.902 iş yeri hasar gördü. 2010 yılında yapılan Meclis araştırması raporuna göre, deprem sonucu 18.373 kişi hayatını kaybetti ve 48.901 kişi yaralandı. yaklaşık 16 milyon insan depremin etkilerinden dolayı zarar gördü. Bu nedenle, 17 Ağustos 1999 depremi, Türkiye'nin tarihinde derinden etkileyen önemli olaylardan biri olarak kabul edilir. Ayrıca, 17 Ağustos 1999 depreminin büyüklüğü ve etkilediği alanın genişliği nedeniyle, son yüzyılın en büyük depremlerinden biri olarak kabul edilir. Marmara Bölgesi, Türkiye'nin önemli bir sanayi bölgesidir ve deprem bu bölgeyi oldukça etkilemiştir. Bu nedenle, deprem ülkede maddi ve manevi açıdan büyük zararlara neden olmuştur ve hala hatırlanan bir olaydır.
Depremden sonra, yapım hataları nedeniyle çöken binaların müteahhitlerine yaklaşık 2.100 dava açıldı. Ancak, bu davalardan 1.800'ü kamuoyunda "Rahşan Affı" olarak bilinen Şartlı Salıverme ile cezasız bir şekilde sonuçlandı. Geriye kalan davaların sonuçları da henüz sonuçlanmamıştır.
17 Ağustos depremi büyüklüğü
17 Ağustos 1999'da, saat 03.02'de meydana gelen deprem, 40,70 kuzey enlemi ve 29,91 doğu boylamı tarif ettiği bölgede, İzmit'in 11 km güneydoğusunda ortaya çıkmıştır.
Depremin büyüklüğü hakkında çeşitli kuruluşlar tarafından değişik değerler bildirilmiştir, ancak moment şiddeti büyüklüğü Mw = 7,4 ve yüzey dalgası büyüklüğü Ms = 7,7 olarak tahmin edilmektedir.
- Cisim Dalgası Şiddeti = 6,3 (USS)
- Yüzey Dalgası Şiddeti = 7,8 (USGS)
- Moment Şiddeti = 7,5 (Kandilli, USGS, Afet İşleri Genel Md. Deprem Araştırma Dairesi AİGM-DAD)
- Kayıt Süresi Şiddeti = 6,7 (Kandilli)
17 Ağustos 1999 depremi, 17 km odak derinliğinde ve sağ atımlı 120 km civarında bir fay hareketinin neden olduğu belirlenmiştir. Depremin ana dalgasından sonra, büyüklüğü 4,0-5,0 arasında değişen çok sayıda yer sarsıntısı meydana gelmiştir.
17 Ağustos 1999 depreminin merkez üssü en yakın ivme kaydı, İzmit Meteoroloji İstasyonu tarafından verilmiştir. Bu istasyon, Afet İşleri Genel Müdürlüğü tarafından kurulmuş olan Kuvvetli Yer Hareketi Kayıt Şebekesi'nin bir parçasıdır. İvme kayıtlarına göre, maksimum ivmenin büyüklüğü kuzey-güney doğrultusunda 163 mG, doğu-batı doğrultusunda 220 mG ve düşey doğrultuda 123 mG'dir ve her üç bileşen birbirlerine benzer boyutta bulunmuştur.
1999 Depremi
Bölge tarihine bakıldığında, yakın dönemde Adapazarı merkezli olarak 1943, 1957 ve 1967 yıllarında büyük depremler meydana gelmiştir. Bu fay hattının karakteristik özelliği, yaklaşık 30 yılda bir bu bölgede depremlerin meydana gelmesine neden olmaktadır. 1999 depreminin ardından da belirli zaman aralıklarında ve farklı şiddetlerde deprem beklenmektedir.
Deprem nedeniyle hayatını kaybettiği için çok fazla insanın varlığı, kaçak yapıların varlığı, standartlara uygun olmayan binaların ve uygun olmayan gevşek zemindeki yapılaşmanın varlığı, ayrıca müteahhitlerin daha ucuza mal etmek amacıyla malzemeleri çalması olarak açıklanmıştır. Depremden sonra, hayatı kurtarmak için zorunlu deprem sigortası gibi düzenlemeler getirilmiştir.
Yargı ve cezalar
Depremin yol açtığı yapı zaafiyetlerinden dolayı, yaklaşık 2.100 tane dava müteahhitlere açılmıştır. Bu davalardan bir kısmı "Rahşan Affı" olarak bilinen Şartlı Salıverme ile cezasız sonuçlanmış, kalanında ise ceza verilmiş veya ertelenmiştir. Bununla birlikte, zaman aşımına uğrayan davalar da bulunmaktadır. 16 Şubat 2007 tarihinden sonra geçen yedi buçuk yıl süresi içinde kalan davaların çoğu düşmüştür.
17 Ağustos 1999 Depreminde kaç kişi öldü?
İllere göre ölü sayısı:
- Bolu: 270
- Bursa: 268
- Eskişehir: 86
- İstanbul: 981
- Kocaeli: 9.477
- Sakarya: 3.891
- Yalova: 2.504
- Zonguldak: 3
olmak üzere toplam 17.480 kişi ölmüştür.
Bursa'da ölen kişilerin sadece 10'unun deprem nedeniyle öldüğü, geri kalan 258 kişinin yaralandıkları ve tedavi olurken Bursa'da hayatını kaybettiği belirlenmiştir. İstanbul'da 454 kişinin deprem sonucu hayatını kaybettiği, geri kalan 527 yaralının tedavi olurken İstanbul'da hayatını kaybettiği bildirilmiştir. Eskişehir'de 33 kişinin deprem sonucu hayatını kaybettiği, geri kalan 53 yaralının tedavi olurken Eskişehir'de hayatını kaybettiği açıklanmıştır.
2010 yılında Meclis tarafından yapılan bir araştırmanın sonuçlarına göre, deprem sonrasında ölen kişi sayısı 18.373 olarak belirlenmiştir.
Aynı araştırmaya göre
- Yaralı sayısı: 48.901
- Sakat kalan: 505
- Yıkılan ve ağır hasarlı bina: 96.796 konut ve 15.939 işyeri
- Orta hasarlı konut: 107.315
- Orta hasarlı işyeri: 16.316
- Az hasarlı konut: 113.382
- Az hasarlı işyeri: 14.657
- Prefabrik talep sayısı: 43.264
- Dağıtılan prefabrik sayısı: 40.786
Prefabrikte yaşayan nüfus: 147.120
- Kocaeli’de 55.399,
- Sakarya’da 38.131,
- Bolu’da 14.296,
- Düzce’de 22.822,
- Yalova’da 15.946
1999 Depremi sonrası müdahale
Dış yardımlar
17 Ağustos depreminin etkileri dünya çapında büyük bir dikkat çekimiş ve birçok ülke ve uluslararası kuruluş acil yardım ekibi veya tıbbi ve insani yardım malzemeleri göndermiştir. Dönemin Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Bill Clinton, eşi ve kızı, depremin hemen ardından İzmit'e gelerek Doğukışla'daki çadır kenti ziyaret etmiştir.
Yardım ekipleri ulaşan ülke ve ekipler
Toplamda elli iki ülke yardım etmiştir: Almanya, Amerika Birleşik Devletleri, Azerbaycan, Bangladeş, Belçika, Birleşik Arap Emirlikleri, Birleşik Krallık, Cezayir, Fas, Finlandiya, Fransa, Gürcistan, Irak, İsrail, İsveç, İtalya, İzlanda, Japonya, Kıbrıs Rum Kesimi, KKTC, Macaristan, Malezya, Mısır, Pakistan, Rusya, Suudi Arabistan, Ürdün, Yunanistan ve Güney Kore; yardım eden ülkelerin yalnızca yarısıdır.
Kahramanmaraş depremi Gölcük'ten büyük mü?
Kahramanmaraş-Ekinözü
6 Şubat 2023 tarihinde, Gaziantep'in Şehitkamil ilçesi merkezli 7,8 Mw (± 0,1) ve 9 saat sonra Kahramanmaraş'ın Ekinözü ilçesi merkezli 7,5 Mw büyüklüğünde iki deprem meydana geldi. Bu depremler Türkiye'de en az 18.342 kişinin ve Suriye'de en az 3.868 kişinin ölümüne, 79 binin üzerindeki yaralanan kişiye sebep oldu. Ayrıca, 6,7 Mw'e kadar olan 1.150'nin üzerinde artçı sarsıntı meydana geldi.
Kocaeli-Gölcük
17 Ağustos 1999 depremi, 17 Ağustos 1999 günü, saat 03.02'de meydana gelen ve Kocaeli/Gölcük bölgesinde merkezlenen bir depremdir. Richter ölçeğine göre, deprem 7,4 Mw büyüklüğünde olmuştur ve USGS ve Kandilli Rasathanesi tarafından da doğrulanmıştır. Bu deprem büyük bir can ve mal kaybına neden olmuştur ve hala hatırlanan ve önem verilen bir olaydır.
